Kısa çalışmaya gidilen işyerlerinde çalışanların eline geçen ücret düşüyor. Ücretsiz izne çıkarılan işçiler içinse aradaki fark daha da fazla. Ancak kısa çalışma ödeneği ve nakdi ücret desteğiyle çalışanın ücreti arasındaki farkın işveren tarafından kapatılması söz konusu olabilir. Aradaki farkın tamamen ya da kısmen kapatılması için pek çok işverenin iradesi var. Bu konuda yapılacak düzenlemeyle işverenlerin endişesi giderilirse pek çok işveren adım atar ve bu sayede çalışanların gelir kaybı azalır.
 

ÇOĞU İŞVEREN İSTİYOR

İşverenler işçinin uğradığı gelir kaybını bir nebze de olsa kapatma yoluna gitmek istiyor. Koop-İş Sendikası da bu yönde ciddi bir adım attı ve kısa çalışma ödeneği alan ya da ücretsiz izne çıkarılan üyelerine iki ay süreyle 200 TL eğitim yardımı ödeme kararı aldı. Ancak işverenler bu şekilde yapılacak fark ödemelerinin kısa çalışma uygunluk tespitini güçleştirmesinden, verilecek ödeneğin kendilerinden faiziyle istenmesinden endişe ediyor. Bu konuda Bakanlığın yayımlayacağı bir genelge işverenlerin taşıdığı endişeyi ortadan kaldırabilir.
 

‘ASGARİ’ FARK 744 LİRA

Nisan ayında kısa çalışmaya gidilen bir işyerinde son 12 aydır asgari ücretle çalışan bir işçiye 1.580,6 TL kısa çalışma ödeneği ödeniyor. Dolayısıyla bekar bir asgari ücretlinin mart ayı net maaşıyla eline geçen kısa çalışma ödeneği arasında 744 liralık bir fark oluşuyor. İşte bu farkın kapatılması konusunda işverenlerin iradesi var. Pek çok işveren, işçinin ücretiyle kısa çalışma ödeneği arasındaki farkı; sadakat primi, zor gün tazminatı adı altındaki çeşitli ödemelerle kapatmak istiyor.
 

DÜZENLEME GEREKİYOR

İşverenlerin endişelerinin giderilmesi ve fark ödemelerinin daha fazla işveren tarafından yapılabilmesi için Bakanlığın bağlayıcı bir şekilde fark ödemesi yapılmasının kısa çalışma uygunluk tespiti açısından sorun oluşturmayacağını ifade etmesi yerinde olacaktır. Bu ifade sonrası işverenler rahatlıkla fark ödemelerini yapabilir. Ayrıca SGK’nın da bu ödemelerin nasıl ödeneceğini, kısa çalışma nedeniyle prim günü olmayan işçilere yapılacak ödemelerin nasıl muhasebeleştirileceğine yönelik bir düzenleme yapması yerinde olacaktır.
 

SORUN ÇIKAR ENDİŞESİYLE AVANS OLARAK VERME PLANI

Ancak işverenlerin önemli bir bölümü bu farkın kapatılarak işçilere ödeme yapılması halinde kısa çalışma uygunluk tespitinin olumsuz olmasından endişe ediyor. Müfettişlerin bu fark ödemesi nedeniyle kısa çalışma gerekçesinin oluşmadığı, işverenin ekonomik güçlüğünün söz konusu olmadığı, bu nedenle de işçilere haksız şekilde kısa çalışma ödeneği ödettirildiğine dair tespit yapılması halinde, işçilere ödenen kısa çalışma ödeneklerinin faiziyle işverenden istenmesi riski söz konusu. Bu risk nedeniyle işverenler fark ödemesi yapma konusunda tedirgin. Öyle ki pek çok işveren bu sorunlara yol açmaması adına bu ödemeleri elden yani kayıtdışı yapmayı ya da işçisine avans ya da borç vermeyi planlıyor.
 

KOOP-İŞ’TEN İKİ AY İÇİN 400 LİRA YARDIM

Türk-İş’e bağlı Koop-İş Sendikası H&M ve IKEA başta olmak üzere örgütlü olduğu işyerlerinde kısa çalışma ödeneği alan veya ücretsiz izne çıkarılan üyelerine iki ay 200 TL eğitim yardımı ödeme kararı aldı. Bu sayede Koop-İş üyesi işçilerin kısa çalışma ödeneğiyle ücretleri arasındaki farkın 200 TL’si sendika tarafından karşılanmış olacak. 70 bin üyesi bulunan sendika, kısa çalışma ödeneği alanlara ya da ücretsiz izne çıkarılanlara mayıs ve haziranda 200 TL olmak üzere toplamda 400 TL ödeme yapacak. 

Akşam | Okan Güray BÜLBÜL