Telafi çalışması; zorunlu nedenlerle işin durması, ulusal bayram ve genel tatillerden önce veya sonra işyerinin tatil edilmesi veya benzer nedenlerle işyerinde normal çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışılması veya tamamen tatil edilmesi ya da işçinin talebi ile kendisine izin verilmesi hallerinde, çalışılmayan sürelerin karşılığı olarak yaptırılan çalışma şekli olarak tanımlanıyor.

Bu bağlamda, koronavirüsün yayılımının önlenmesine ilişkin alınan tedbirlerden olumsuz etkilenen ve işyerinde normal çalışma sürelerini düşürmek ya da çalışmaya ara vermek durumunda kalan işverenlerin bu durumları zorunlu neden olarak değerlendirilip, normal çalışma süresinden eksik kalan süreler için telafi çalışması yaptırması mümkün olabilecektir.

İşçinin talebi ile kendisine İş Kanunu, bireysel veya toplu iş sözleşmesi ile öngörülen yasal izinler dışında izin verilmesi halinde de işçinin çalışmadığı sürelerin telafisi için işçiye telafi çalışması yaptırılması mümkün olduğundan, kendisini sosyal izolasyona almak isteyen çalışana yıllık ücretli izin dışında izin verilmesi, sonrasında da çalışmadığı bu süreler için telafi çalışması yaptırılması mümkün olabilecektir.

★★★

Telafi çalışması yaptıracak işverenin, bu çalışmanın hangi nedenle yapılacağını açık olarak belirterek, hangi tarihte çalışmaya başlanacağını çalışanlara bildirmesi gerekiyor.

Telafi çalışmasının, kaynağını oluşturan zorunlu nedenin ortadan kalkması ve işyerinin normal çalışma dönemine başlanılmasından itibaren 2 ay içinde yaptırılması gerekiyor. Telafi çalışmaları fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma sayılmıyor.

★★★

Telafi çalışması, günlük en çok çalışma süresi olan 11 saati aşmamak koşulu ile günde 3 saatten fazla olamıyor. Ayrıca tatil günlerinde telafi çalışması yaptırılamıyor.

Örneğin, haftanın 5 günü, günde 9 saat çalışılan işyerlerinde günde en fazla 2 saat telafi çalışması yaptırılabilir. İşyerinde günde 9 saat çalışıldığı için 2 saatlik telafi çalışmasıyla bu süre en çok çalışma süresi olan 11 saate ulaşacaktır.

Telafi çalışmasında yasa kurallarına uymadan işçi çalıştıran işveren her bir işçi için 509 TL idari para cezası ödemek zorunda kalabilir.

★★★

Telafi çalışması yapılması dolayısıyla günlük çalışma süresinin üzerinde çalışan işçiler, bu nedenle fazla mesai ücreti talep edemezler. Zira telafi çalışması fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma sayılmaz. Tatil edilen çalışma sürelerinin ücretleri tam olarak ödenmiş olacağından, telafi çalışması için ayrıca ücret ödenmez.

Sözcü | Sezgin ÖZCAN