İklim değişikliğinin günlük hayata yansımalarını çok şiddetli bir şekilde deneyimlediğimiz günlerden geçiyoruz. Hava sıcaklıkları bir günde 10 derece azalabiliyor. Bu koşulların doğurduğu fırtına, sağanak yağış gibi olumsuzluklar da özellikle büyükşehirlerde yaşamı zorlaştırıyor. Bu durumlar çalışanların işyerlerine ulaşımını da zorlaştırıyor ve risk oluşturuyor. İstanbul ve Marmara Bölgesi'nde bugün ve yarın şiddetli rüzgar ve kar bekleniyor. Bunun yanında sağanak yağış ve fırtına ihtimali Trakya ve Batı Karadeniz için de geçerli. İşveren bu gibi günlerde işyerinde telafi çalışması ve uzaktan çalışmayı devreye sokabilir. Bu sayede kaza, yaralanma ve daha kötü durumların önüne geçilmesi mümkün olabilecektir.
TELAFİ ÇALIŞMASI MÜMKÜN
4857 sayılı İş Kanunu uyarınca işverenlerin telafi çalışması yaptırma hakkı bulunmaktadır. Telafi çalışmasının gerekçesi, zorunlu nedenlerle işin durması, tatil günlerinden önce veya sonra işyerinin tatil edilmesi veya benzer nedenlerle işyerinde normal çalışma süresinin önemli ölçüde altında çalışılması veya tamamen tatil edilmesidir. Bunun yanında işçiden gelen izin taleplerinde de işveren telafi çalışması yaptırabilir. Yani işveren tatil günlerinden önce veya sonra işyerini tatil edip tatil süresini uzatarak, işyerinde faaliyetin durmasını gerektirecek durumlarda işyerini tatil ederek veya işçinin izin talebine istinaden işçiye izin vererek daha sonra işçiden bu izne karşılık telafi çalışması yapmasını isteyebilir.
NASIL UYGULANIYOR?
Telafi çalışmasında işveren işyerini tatil eder fakat işçilere o günün ücretini tam olarak öder. Daha sonra bu süreyi telafi ederek işçileri diğer günlerde çalıştırır. Örneğin haftanın 5 günü, günde 9 saat çalışılan bir işyerinde olumsuz hava koşulları nedeniyle Pazartesi gününü tatil eden işveren, işçilerine 1 gün için toplam 9 saatlik telafi çalışması yaptırabilir. İşçiler 9 saatlik telafi çalışmasını, Kanuna uygun olarak daha fazla çalışarak gerçekleştirebilirler.
WHATSAPP VE MAİLLE BİLGİLENDİRME
Bu doğrultuda örneğin İstanbul için yoğun kar yağışı, fırtına ve sağanak yağış beklenen pazartesi günü işveren işyerini tatil ederek işçilere izin verebilir. Bu durumda işveren 9 saatlik telafi çalışmasını 27 Mart tarihine kadar yaptırabilir. Bu sayede pazartesi günü olumsuz hava koşulları nedeniyle işçilerin işyerine ulaşım çilesi yaşanmamış olacaktır. Ayrıca büyükşehirlerde yaşanabilecek olumsuzlukların önüne geçilmesi de bu şekilde sağlanabilecektir. Bu nedenle işverenler meteoroloji raporlarını ve valiliklerin açıklamalarını takip ederek çalışanlarına hızlı bilgi iletebilecekleri WhatsApp gibi kanalları kullanarak telafi çalışmasını hava koşullarının durumuna göre devreye sokabilirler. Bu noktada önemli olan işverenin çalışanlarına bu bildirimi yaptığını ispat edebilmesidir. Bu nedenle hızlıca Whatsapp'tan telafi çalışması yapılacağını bildiren işveren en kısa sürede bunu mail veya yazılı bir bildirimle de yaparak bu şartı da yerine getirmelidir.
TRAJİK SONUÇLAR DOĞURMASI ENGELLENEBİLİR
Özellikle büyükşehirlerde bu hafta çok sayıda çalışanın uzaktan çalışması sağlanmalı. Bu sayede özellikle sağanak yağmur, fırtına, kar yağışı sonrasında yaşanacak olumsuzlukların trajik sonuçlar doğurması engellenebilir. Olumsuz hava koşulları nedeniyle özel araçlarla trafiğe çıkışın bile kısıtlanabileceği bir dönemde işveren çalışanın rızası olmaksızın uzaktan çalışmayı devreye alabilir. Dolayısıyla işveren olumsuz hava koşulları nedeniyle uzaktan çalışmayı devreye almak istediğinde işçinin rızasını almasına gerek yoktur.
İŞÇİNİN TALEP HAKKI VAR
Olumsuz hava koşullarının ulaşımı olumsuz etkilediği günlerde özellikle çocuklu çalışanlar zor zamanlar geçiriyorlar. Hem çocukların okula erişimi hem de kendilerinin işe ulaşması iki ayrı zorluk getiriyor. Bu çerçevede işverenin telafi çalışmasını bütün çalışanlar için uygulamasa bile işçiden gelecek talepleri değerlendirmesi söz konusu olabilir. Yani işçi böyle bir günde işverenden izin isteyebilir. Özellikle okul çağında çocuğu olan işçi olumsuz hava koşulları nedeniyle evden çıkamazsa çocuk bakımını üstlenmek nedeniyle işverenden izin isteyebilir. Bu durumda işveren işçiye yıllık izin kullandırabileceği gibi bu yola gitmeyip işçiye telafi çalışması yaptırabilir. Yani işyerindeki bütün işçiler için değil, olumsuz hava koşulları nedeniyle zorluk yaşayan işçiler için telafi çalışmasını devreye sokabilir. Bu durumda işveren işçinin yıllık izinden düşmeden bugünlerde evde kalmasını daha sonra bu süreyi telafi etmesini sağlamış olur. Ayrıca bu yöntem yıllık izin hakkına henüz kavuşmamış işçiler için de kullanılabilir.
