27 Eylül’de Meclis'e sunulmuş ve halen Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşülmekte olan Torba Kanun Tasarısı'nın 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’da yapması öngörülen değişiklikler gereğince ödeme emrine karşı vergi mahkemesinde dava açma süresi 7 günden 15 güne çıkarılıyor. Buna göre, kendisine ödeme emri tebliğ edilen gerçek ve tüzel kişiler açısından dava açma süresi ödeme emri tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içerisinde ilgili vergi mahkemesinde iptal davası açabilir. Buna göre, ilgili Torba yasada yer alan ve 6183 sayılı yasada düzenlemeler yapan yeni hükümler kısaca aşağıda olduğu gibidir:
1. İhtiyati hacze ilişkin dava açma süresi 7 günden 15 güne çıkartılmaktadır. Buna bağlı olarak (6183 sayılı Kanun'un 20. maddesinin 15. maddesine atfı dolayısıyla) ihtiyati tahakkuka karşı –tahakkuk sebep ve miktarına karşı- dava açma süresi de 15 güne çıkmaktadır. Ancak burada ihtiyati tahakkuka karşı dava açılabilmesinin bu kararın icra edilmiş olması gerekir.
2. Ödeme emirlerine karşı açılacak davalarda da süre 7 günden 15 güne çıkartılmaktadır. Buna bağlı olarak da kendilerine ödeme emri gönderilenlerin ödeme veya -dava açmadıkları takdirde- mal beyanında bulunma süresi de 15 güne uzamaktadır. Dava açanların ise davanın reddi halinde mal beyanında bulunma süresi de red kararının tebliğinden itibaren 15 güne çıkarılmaktadır. Dava açma mercii: mükellefin bağlı olduğu yerin görevli vergi mahkemesidir.
3. Amme alacakları tahsil üsulü hk. kanun 79. Maddesine göre; 3. Şahıslara karşı alacak hk. 7 gün içerisinde eskiden cevap verilmekteyken bu süre 15 güne çıkarılıyor. Aynı maddede yer alan yani 79. Maddedeki 3. Şahısların dava açma süresi 7 günden 15 güne çıkarılmaktadır.
4. Kamu alacaklarının teminata bağlanması halinde kamu alacağı vadesinde ödenmediği takdirde, “borcun ödenmesi yoksa teminatın paraya çevrileceğine ilişkin ihtar yazısını” müteakip borçluya tanınacak ödeme süresi de 15 gün olarak tespit edilmiştir. Eskiden bu süre 7 gün iken bu defa 15 gün olarak dikkate alınacaktır.
5. Borcunu vadesinde ödemeyenlere ait malları ellerinde bulunduran üçüncü şahısların bu malları idareye bildirme süresi de 7 günden 15 güne çıkmaktadır.
6. Sonuç olarak, Torba yasa yasalaştığı takdirde gerek vergi mahkemeleri gerek mali müşavirler ve gerekse konuyla ilgili kimselerin ödeme emirlerine karşı açacağı davalarda süre açısından 15 gün önemli bir süre haline gelmiştir. Eski 7 günlük süreler dava açma da bazen mükellefleri dar bir zamana sıkıştırmaktadır. Araya bazen bayram ve resmi tatillerin girmesi halinde de süreler mükellefleri sıkıntıya düşürmekteydi. Bu nedenle sürenin 7 günden 15 güne çıkması gayet olumlu bir adımdır. Zaman zaman uygulamada vergi daireleri mükelleflere ödeme emirlerin haftanın son günü Cuma günü tebliğ etmektedirler. Bu gibi durumlarda da yasal hakları kullanma açısından araya cumartesi ve pazarın girmesi de mükellefler açısında olumsuz durum yaratabilmektedir. Bu nedenle Gelir İdaresinin ödeme eri tebligatını hafta içi günlerde tebliğ etmesinde yarar olacaktır. Ayrıca e-tebligatın yürürlüğe girmesiyle beraber klasik ödeme emri tebligatları ortadan kalmıştır. Bütün tebligatlar elektronik ortamda mükellefin e-mail adreslerine yapılmaktadır. Bütün mükelleflere önerimiz her gün e-mail adreslerini kontrol etmeleri kendileri açısında yararlı olacaktır.
Av. Nazlı Gaye Alpaslan | Hürses
