İndirim ve istisnalarla ilgili YMM raporunun verilmemesi

Bilindiği gibi, kurumlar vergisinden istisna kazançların kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde gösterilerek kurum kazancından tenzili hakkında Maliye Bakanlığı YMM tasdik raporu ibrazı şartı getirmiştir.(1) Ancak, uygulamada söz konusu istisna kazançların kurum matrahından düşülmesi ile ilgili YMM tasdik raporları istenilmektedir. 3568 sayılı kanunun 37 nolu genel tebliğ hükümlerine göre düzenlenecek YMM raporlarının nisan ayı içerisinde kurum beyannamesinde 25 nisan tarihine kadar vergi dairesine verilmesi gerekecektir.(2)

Bazı mükellefler kurumlar vergisi kanunun 5. maddesinde yer alan istisnalarla ilgili YMM tasdik raporlarını süresinde vergi dairesine vermeyi ihmal etmiş olabilirler. 5520 sayılı kanunun 5. maddesi hükmüne göre kurumlar vergisinden istisna kazançlar madde hükmünde bir bir sıralanmıştır. Söz konusu istisna hükümlerinden faydalanmak için YMM tasdik raporu şartı aranmaktadır.(3)

Diğer yandan, 213 sayılı VUK’nun mükerrer 227. maddesine göre ise, yararlanılması YMM’lerce düzenlenmiş tasdik raporlarına bağlanmış konularda tasdik raporu ibraz etmeyen mükellefler tasdike konu haktan yararlanamazlar. Konuya ilişkin olarak yayımlanan 37 seri nolu SMMYMGT’ye göre, kurumlar evergisi mükelleflerinin kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde yararlandığı istisna tutarı toplamı –diğer yararlanılan istisnalarla birlikte- (2017 yılı için) 255.00,00 TL’yi aşıyorsa, istisna uygulamasının YMM’lere tasdik ettirilmesi zorunludur. Vergi idaresi istisna kapsamındaki işlemlerin YMM’lere tasdik ettirilmemesi halinde istisnadan yararlanılmasını kabul etmemektedir. Buna karşılık Danıştay’a göre, öncelikle istisnadan yararlanan mükelleflerin istisna t uygulamasını YMM’lere tasdik ettirilmesi gerektiği vergi dairesi tarafından mükellefe yazılı olarak bildirilecek, bu bildirime rağmen tasdik raporu ibraz etmeyen mükelleflerin istisnadan yararlanamayacağı kabul edilecektir. Diğer bir ifade ile, Danıştay’a göre, istisna uygulamasının tasdik ettirilmesi mükelleften önce yazılı olarak istenecek vergi dairesinin bu talebine rağmen rapor ibraz edilmemesi halinde istisna reddedilebilecektir.(4)

Kurum beyannamesi üzerinde yapılan indirimlerin istisna kazançlarla ilgili olması halinde bunların usulüne uygun olup olmadığı, istisna rakamının doğru olarak saptanması, gibi konularda YMM raporu gerekmektedir. Bu raporun süresi içerisinde ibraz edilmemesi halinde vergi dairesi tarafından yazı ile raporun ibrazı istenilecektir. Vergi dairesi tarafından tebliğ edilen yazı da belirtilen 15 günlük süre içerisinde verilmeyen raporlar üzerine, vergi dairesi beyannamede matrahtan düşülen tutar üzerinden cezalı tarhiyat yapabilir. Söz konusu cezalı tarhiyat üzerine kurumlar vergisi ve bir kat VZC tarhiyatı için uzlaşma talep edilebilir.(5)

Geçmiş yıllarda söz konusu raporların verilmemesi üzerine yapılan cezalı tarhiyatlar için yargıya giden mükellefler bu davalarını kazanmış olduklarını görüyoruz.(6)

Ancak, kurumlar vergisi kanununda 21 haziran 2006 tarihinden sonra yapılan köklü değişikliklerden sonra 5520 sayılı kurumlar vergisi kanunun 5. maddesinde yerini almıştır. Buna göre, eski yasa hükümlerine göre istisna kazançlarla ilgili YMM tasdik raporları genel tebliğ hükümlerine göre verildiği için bu konudaki mağduriyetler nispeten azaltılmıştır.(7) İstisna kazançların tümünün kurum beyannamesinden düşülmesi ile ilgili olarak rakamsal limit 255.000,00 TL’dir. 255.000,00 TL’ye kadar olan indirimler için herhangi bir tasdik veya rapor zorunluluğu bulunmamaktadır.