6637 Sayılı Kanun’un 8.’nci maddesiyle 01.07.2015 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, KVK’nın kurumlar vergisi beyannamesinden indirimleri düzenleyen 10’uncu maddesine “ı” bendi eklenmiştir. İlgili bent hükmüne göre, “  Finans, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar ile kamu  iktisadi teşebbüsleri hariç olmak üzere sermaye şirketlerinin ilgili hesap dönemi içinde,  ticaret siciline tescil edilmiş olan ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarındaki nakdi sermaye artışları veya yeni kurulan sermaye şirketlerinde ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı üzerinden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından indirimden yararlanılan yıl için en son açıklanan “Bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı” dikkate alınarak, ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan tutarın %50’si” kurumlar vergisi beyannamesinden indirim konusu yapılabilecektir.

Sermaye şirketlerinin sermaye yapılarının güçlendirilmesi amacıyla getirilen bu düzenleme uyarınca, indirime  1/7/2015 tarihinden itibaren ticaret siciline tescil edilmiş olan ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarındaki nakdi sermaye artışları veya bu tarihten itibaren yeni kurulan şirketlerde ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmıüzerinden, ilgili hesap dönemi sonuna kadar hesaplanan tutar dikkate alınacaktır.

KVKGT(Seri No:1)nde değişiklik yapılmasına dair yayımlanan 9 nolu tebliğe göre,

-Sermaye şirketlerine nakit dışındaki varlık devirlerinden kaynaklanan sermaye artışları,

-Sermaye şirketlerinin birleşme, devir ve bölünme işlemlerine taraf olmalarından kaynaklanan sermaye artışları,

-Bilançoda yer alan öz sermaye kalemlerinin sermayeye eklenmesinden kaynaklanan sermaye artışları,

-Ortaklarca veya KVK’nun 12.maddesi kapsamında ortaklarla ilişkili olan kişilerce kredi kullanılmak veya borç alınmak suretiyle gerçekleştirilen sermaye artışları,

-Şirkete nakdi sermaye dışında hisse senedi, tahvil veya bono gibi kıymetlerin konulması suretiyle gerçekleştirilen sermaye artışları,

-Bilanço içi kalemlerden birbiri içinde mahsubu şeklinde gerçekleştirilen sermaye artışları,

İndirim tutarının hesaplanmasında dikkate alınmayacaktır.

İlgili düzenlemeyle  amaçlanan, şirketlerin sermaye yapılarının güçlendirilmesi olduğundan “nakit olarak ödenen kısmı” vurgusu yapılmış,  gerek nakit dışı sermaye artırımları gerekse zaten şirket bilançosunda yer alan hesapların yer değiştirmesi yoluyla yapılan sermaye artırımlarına isabet eden tutarlar için bu uygulamadan yararlanılamayacağı hüküm altına alınmıştır. Artırılan sermaye tutarının dışarıdan gerçek sermaye girişi olmasına, şirket kaynaklarının herhangi bir şekilde yer değiştirmemiş olmasına dikkat edilmesi gerekmektedir. Nitekim Maliye Bakanlığınca yayımlanan bir özelgede(93767041-125(10-2016/1)-5256) ” Bilançoda yer alan öz sermaye kalemlerinin sermayeye eklenmesi suretiyle gerçekleştirilen nakdi sermaye artırımları dolayısıyla KVK’nın 10’uncu maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde düzenlenen indirim uygulamasından faydalanılması mümkün olmadığından, şirket karının önce ortaklara dağıtılıp daha sonra da tekrar şirkete sermaye olarak konulması işlemi dolayısıyla ve dağıtılan bu kar payı tutarıyla sınırlı olmak üzere bu indirim uygulamasından yararlanmanız mümkün değildir” denilmektedir.  Özelgeden anlaşıldığı üzere, kar dağıtımı yapıldıktan sonra şirkette sermaye artırımı yapılması halinde ,ortaklar tarafından şirkete konulan sermayenin zaten şirkete ait öz sermaye kalemi kabul edilen  tutar için indirim uygulamasından yararlanılamayacağı ifade edilmiştir.

Şirketlerde nakit olarak artırılan sermaye tutarının kullanılma yerleri de indirimden yararlanabilmek açısından büyük önem taşımaktadır.KVK 9 seri nolu tebliğde,

“-Artırılan sermayenin başka şirketlere sermaye olarak konulan veya kredi olarak kullandırılan kısmına tekabül eden tutarla sınırlı olmak üzere indirilebilecek tutarın hesaplanmasında indirim oranı % 0 olarak uygulanacaktır.

-Arsa ve arazi yatırımı yapan sermaye şirketlerinde arsa ve arazi yatırımına tekabül eden tutarla sınırlı olmak üzere indirilebilecek tutarın hesaplanmasında indirim oranı %0 olarak uygulanacaktır.” Denilmiş ve şu örneğe yer verilmiştir.

11.1.2016 tarihinde 1.000.000 TL nakdi sermaye artırımda bulunan (M) AŞ.23.1.2017 tarihinde 800.000 TL bedelle bir arsa satın almıştır.

Buna göre,(M) A.Ş. şartların sağlanması kaydıyla 2016 hesap döneminde 12 ay olarak ve genel indirim oranı dikkate alınmak süratiyle indirim uygulamasından yararlanabilecektir.2017 hesap döneminde 1.000.000 TL’lik nakdi sermaye artırımı dolayısıyla 10 ay genel indirim oranı dikkate alınacak, kalan 2 aylık sürede ise 23.10.2017 tarihimde arsa alımında kullanılan 800.000 TL tutarla sınırlı olmak üzere indirim oranı % 0 olarak uygulanacaktır.

Maliye Bakanlığı sermayenin nakit olarak artırılarak şirketlerin sermaye yapılarının güçlendirilmesini temin etmeye çalışırken, sermayenin nakit olarak artırılan tutarının atıl kaynaklarda yada şirket amaçlarının dışında kullanılmasına da mani olmaya dair düzenlemeler getirmiştir .Nitekim verilen bir diğer özelge de(62030549-125(10-2016/486)-98638)”…Öte yandan, şirketiniz tarafından geliştirilen inşaat projeleri için banka kredisi kullanılarak arsa satın alınmasından sonraki bir tarihte nakdi sermaye artırımında bulunulması halinde nakden artırılan sermayenin bu kredinin kapatılmasında kullanılan kısmına tekabül eden tutarla sınırlı olmak üzere anılan Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinin uygulamasında indirim oranının % 0 olarak uygulanması gerekmektedir” denilmiştir. Görüleceği üzere Maliye Bakanlığı, nakit artırılan sermaye tutarının daha evvel kredi ile alınmış arsanın kredi tutarının kapatılmasında kullanılmasında da bu tutarla sınırlı olmak üzere indirim uygulamasından yararlanmaya izin vermemektedir.

Nakit sermaye artırımında indirimle ilgili yukarıda bahsedilen sınırlamalar olduğu gibi, indirimin artırılarak uygulandığı durumlarda mevcuttur. KVK 9 Seri Nolu Tebliğe göre,

-Nakdi olarak artırılan sermayenin, yatırım teşvik belgeli üretim ve sanayi tesisleri ile bu tesislere ait makine ve teçhizat yatırımlarında ve/veya bu tesislerin inşasına tahsis edilen arsa ve arazi yatırımlarında kullanılması durumunda yatırım teşvik belgesinde yer alan sabit yatırım tutarı ile sınırlı olmak üzere 25 puan ilave edilmek suretiyle söz konusu indirim uygulanacaktır.

-Payları borsada işlem gören halka açık sermaye şirketlerinde indirim oranı, indirimden yararlanılan yılın son günü itibariyle, Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. nezdinde borsada işlem görebilir nitelikte pay olarak izlenen payların nominal tutarının ticaret siciline tescil edilmiş olan ödenmiş veya çıkarılmış sermaye oranı;

                    -%50 ve daha az olan şirketler için 25 puan,

                   -%50’nin üzerinde olan şirketler için ise 50 puan ilave edilmek suretiyle uygulanacaktır.

Özetle; Maliye Bakanlığı şirketlere sermayelerini artırmaları halinde sermayenin nakit olarak artırılan kısmı üzerinden hesaplanan tutarın kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden hesaplanan kurum kazancından indirilebileceği, kurum kazancının yetersiz olması halinde her hangi bir endekslemeye tabi tutulmaksızın sonraki yıllarda oluşacak kazançtan indirilebileceğine dair düzenleme yapmıştır. Ancak  sermayenin nakit olarak artırılmasının gerekli olmasının yanında, şirketlerin faaliyet konuları ve  nakit artırılan tutarın şirket tarafından hangi amaçla  kullanıldığı, indirimden yararlanma hakkı elde etmek açısından şirket yöneticilerinin dikkat etmesi gereken konulardır.