Hazine ve Maliye Bakanlığı kendi internet sitesinde 2024 yılı Ocak-Nisan dönemi bütçe gerçekleşmelerini 15 Mayıs günü yayımladı. Aşağıda detaylı şekilde göreceğiniz üzere vergi gelirlerinin yüzde 59,47'si KDV ve ÖTV tahsilatı oluşturmaktadır.
Dolaylı vergilerin payı Ocak-Nisan döneminde yüzde 75,59; dolaysız vergilerin payı ise yüzde 24,41 gerçekleşti.
Merkezi yönetim bütçesi 2024 yılı Ocak-Nisan döneminde 691 milyar 312 milyon TL açık verdi.
Diğer kalemlerin akıbetini ise aşağıda izah etmeye çalışayım.
2024 Nisan ayı bütçe gerçekleşmeleri
2024 yılı Nisan ayında merkezi yönetim bütçe giderleri 773,6 milyar TL, bütçe gelirleri 595,8 milyar TL ve bütçe açığı 177,8 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 659,6 milyar TL ve faiz dışı açık ise 63,8 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.
Genel görünüm aşağıdaki tabloda bulunmaktadır.
Merkezi yönetim bütçesi 2023 yılı Nisan ayında 47 milyar 223 milyon TL açık vermiş iken 2024 yılı Nisan ayında 208 milyar 965 milyon TL açık vermiştir. 2023 yılı Nisan ayında 2 milyar 148 milyon TL faiz dışı açık verilmiş iken 2024 yılı Nisan ayında 134 milyar 412 milyon TL faiz dışı açık verilmiştir.
2024 Ocak-Nisan dönemi bütçe giderleri
2024 yılı Ocak-Nisan döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri 2 trilyon 924,3 milyar TL, bütçe gelirleri 2 trilyon 233 milyar TL ve bütçe açığı 691,3 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 2 trilyon 559,8 milyar TL ve faiz dışı açık ise 326,8 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.
Merkezi yönetim bütçesi 2023 yılı Ocak-Nisan döneminde 382 milyar 496 milyon TL açık vermiş iken 2024 yılı Ocak-Nisan döneminde 691 milyar 312 milyon TL açık vermiştir
2023 yılı Ocak-Nisan döneminde 247 milyar 342 milyon TL faiz dışı açık verilmiş iken 2024 yılı Ocak-Nisan döneminde 326 milyar 808 milyon TL faiz dışı açık verilmiştir.
2024 yılı Ocak-Nisan döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 102,3 oranında artarak 2 trilyon 924 milyar 323 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 95,4 oranında artarak 2 trilyon 559 milyar 819 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
2024 Ocak-Nisan dönemi bütçe gelir gerçekleşmeleri
Merkezi yönetim bütçe gelirleri Ocak-Nisan dönemi itibarıyla 2 trilyon 233 milyar 11 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Vergi gelirleri 1 trilyon 831 milyar 816 milyon TL, genel bütçe vergi dışı gelirleri ise 328 milyar 652 milyon TL olmuştur.
Aşağıdaki tabloda 2024 Ocak-Nisan dönemi vergi gelirleri ve bu vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki payları gösterilmiştir.
Yukarıdaki tabloda da görüldüğü üzere 2024 Ocak-Nisan döneminde KDV ve ÖTV'nin toplam vergi gelirleri içindeki payı yüzde 59,47; dolaylı vergilerin payı yüzde 75,59 ve dolaysız vergilerin payı ise yüzde 24,41 olarak gerçekleşti.
Ocak-Nisan 2024 ile geçen yıl aynı dönem vergi tahsilatı karşılaştırılması
2023 yılı Ocak-Nisan döneminde bütçe gelirleri 1 trilyon 62 milyar 701 milyon TL iken 2024 yılının aynı döneminde yüzde 110,1 oranında artarak 2 trilyon 233 milyar 11 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
2024 yılı Ocak-Nisan dönemi vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 112,1 oranında artarak 1 trilyon 831 milyar 816 milyon TL olmuştur.
Aşağıdaki tabloda vergi kalemleri bazında Ocak-Nisan 2024 tahsilat tutarları ile geçen yılın aynı dönemdeki tahsilat tutarları ve değişim oranları bulunmaktadır.
Yukarıdaki tabloya göre 2024 Ocak-Nisan döneminde geçen yıl aynı döneme nazaran tahsilat oranı en fazla olan gelir kalemi konaklama vergisi, petrol ve doğalgazdan alınan ÖTV, tütünden alınan ÖTV, BSMV, dahilde alınan KDV ile şans oyunları vergisidir.
Petrolden ve doğalgazdan alınan ÖTV yüzde 328,3, şans oyunları vergisi yüzde 125,5 ve konaklama vergisi ise yüzde 201,4 oranında artmıştır. Diğerlerinin artış oranları yukarıdaki tabloda görülmektedir.
ÖTV genel toplamı ise geçen yıl aynı döneme göre yüzde 101,6 oranında artmış.
Dâhilde alınan KDV yüzde 196,8; BSMV yüzde 199,8; harçlar yüzde 68,4; damga vergisi ise yüzde 82 oranında artmıştır.
T24 | Murat BATI
