Yıl sonuna yaklaştığımız bugünlerde kamuoyunun gündemini çok sayıda konu meşgul ediyor. Bunlardan birisi de, borç yapılandırmasına ilişkin başvuru süresinin uzatılıp uzatılmayacağı idi.
Bugünkü Resmi Gazete’de yayınlanan 3343 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile, 7256 sayılı Kanun kapsamında yapılacak borç yapılandırmasına ilişkin başvuru ve ilk taksit ödemeleri birer ay uzatıldı. Bu süre uzatımlarına geçmeden önce yapılandırma ile ilgili olarak bugüne kadar geçen süreci özetlemekte fayda var.
Borç Yapılandırma Düzenlemesi Ne Zaman Yürürlüğe Girdi, Ne Amaçlandı?
Vergi ve SGK borçları başta olmak üzere kamuya olan borçların yapılandırılarak ödenmesini öngören 7256 sayılı Kanun, 17 Kasım 2020 tarihinden itibaren yürürlüğe girdi. Yapılandırma Kanunu ile, 289 milyar TL'si vergi, 165 milyar TL'si SGK ve kalanı da diğer kurumlara olan borçlar olmak üzere yaklaşık 500 Milyar TL. tutarında bir borcun yapılandırılması amaçlanıyor.
Yetkililer, Yapılandırma Kanununun TBMM’de görüşülmesi sırasında, yaklaşık 4 Milyon borçlunun bu düzenlemeden yararlanmasını beklediklerini ifade ettiler.
Borç Yapılandırma Başvuruları 17 Kasım’da Başladı!
Vergi, SGK ve kamuya olan diğer borçlara yönelik yapılandırma başvuruları, Kanunun yürürlüğe girdiği 17 Kasım 2020 tarihinden itibaren başladı. Beklenenin aksine, başladığı günden bu yana başvurular oldukça yoğun bir şekilde devam ediyor. Yapılandırma başvurularının interaktif vergi dairesi üzerinden yapılması için duyuru yapılmasına rağmen, borçlular yine de fiziki olarak vergi dairelerine giderek, hatta uzun kuyruklar oluşturarak, yapılandırma başvurularını yapmaya çalışıyorlar. Aynı durum SGK borçlarının yapılandırılması için de geçerli.
Maliye. 76 Milyar TL Borç Yapılandırması Gerçekleştirdi!
17 Kasım’dan bugüne kadar geçen 44 günde Maliye’ye yaklaşık 5 milyon 500 bin kişi, 6 milyon 700 bin yapılandırma başvurusu yaptı. Başvuran sayısı ile başvuru sayısının farklı olmasının nedeni ise, aynı borçlunun birden fazla borcu için başvuru yapması. Bu kapsamda yaklaşık 7 milyon 350 bin yapılandırma dosyası oluşturulurken, 76 milyar TL. tutarında borç yapılandırması gerçekleştirildi. Bu tutarın 70 milyar TL.si borç aslı, kalan 6 milyar TL.si ise faiz. Yani, Maliye 76 milyar TL’lik alacağını yapılandırmış oldu. Borçlarını yapılandıranlar, bugüne kadar 1 milyar 350 milyon TL ödeme yaptı.
Maliye’ye yapılan yapılandırma başvurularının büyük bir kısmı, trafik para cezaları, MTV ve öğrenim kredisi borçlarına yönelik. Normal vergi borçlarını yapılandırmak için başvuranların sayısı oldukça az.
Borç Yapılandırması İçin SGK’ya Yoğun Başvuru Var!
Bugüne kadar borç yapılandırması için SGK’ya yaklaşık 700 bin başvuru yapıldı. SGK, bu başvurulara istinaden yaklaşık 35 Milyar TL’lik borç yapılandırması gerçekleştirdi.
Yapılandırma Başvuruları 31 Aralık’ta Sona Eriyor!
Vergi ve SGK borçlarının 7256 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılabilmesi için 31 Aralık Perşembe günü sonuna kadar başvuruda bulunulması gerekiyor. Aksi halde, bir uzatma olmadığı takdirde borç yapılandırması düzenlemesinden yararlanılamıyor.
Başvuru süresinin bitmesine 3 gün kalmasına rağmen, başvurular artarak devam ediyor. Vatandaşlar pandemiye rağmen vergi daireleri ve SGK önünde uzun kuyruklar oluşturmaya başladı. Yani, ilgi son derece yoğun.
Tabi, bu başvuru ve sonrasında yapılan yapılandırmaların tahsilata ne kadar yansıyacağı da çok önemli.
Cumhurbaşkanımızın Başvuru ve İlk Taksit Ödeme Sürelerini Uzatma Yetkisi Var!
Cumhurbaşkanımız; başvuru ve ilk taksit ödeme sürelerini bir aya kadar uzatmaya yetkili bulunuyor (7256 sayılı Kanun Mad. 3/16).
Cumhurbaşkanımız, bu yetkisini kullanarak,
- 31 Aralık’ta sona erecek olan başvuru süresini 1 Şubat 2021 (31 Ocak 2021 tarihi Pazar gününe rastladığından),
- Vergi yapılandırmasında 1 Şubat 2021 tarihinde (31 Ocak 2021 tarihi Pazar gününe rastladığından) sona erecek olan ilk taksit ödeme süresini 1 Mart 2021 ((28 Şubat 2021 tarihi Pazar gününe rastladığından),
- SGK yapılandırmasında ise, 1 Mart 2021 tarihinde (28 Şubat 2021 tarihi Pazar gününe rastladığından) sona erecek olan ilk taksit ödeme süresini 31 Mart 2021
tarihine kadar uzatabilir.
Son Günlerde Yapılandırma Başvuru ve İlk Taksit Ödeme Sürelerinin Uzatılması İle İlgili Beklenti Oluştu!
Yapılandırma düzenlemesi 17 Kasım’da yayınlanarak yürürlüğe girdi ancak buna ilişkin yazılımların hazırlanması ve başvuruların alınması en az 10 gün sonra başlayabildi. Bunlar, hemen her yapılandırma düzenlemesinde olan şeyler, yani normal. Ancak, geciken her gün borçluların başvuru süresinden gidiyor. Yani, başvuru süreleri 10 gün kısaldı.
Ayrıca, şu an itibariyle borç yapılandırmasına yoğun başvuru var. Maalesef insanlarımız her şeyi son dakikaya bıraktığından, yoğunluk birazda bundan kaynaklanıyor. Yapılandırma düzenlemesi, yararlananlara oldukça cazip fırsatlar sağlıyor. Tabi, hiç kimse de bu yapılandırma fırsatlarını kaçırmak istemiyor.
Kamuoyu, Cumhurbaşkanımızdan yetkisini kullanarak, başvuru ve ödeme sürelerinin uzatılmasını istedi. Cumhurbaşkanımız da, geçtiğimiz Pazartesi günü hem borç yapılandırma başvuru süresinin hem de ilk taksit ödeme sürelerinin uzatılması için gerekli talimatları verdi.
Süre Uzatımına İlişkin Çeşitli Alternatifleri İçeren 4 Farklı Karar Hazırlandı!
7256 sayılı Kanuna göre Cumhurbaşkanımızın başvuru ve ilk taksit ödeme sürelerini bir aya kadar uzatma yetkisi bulunuyor. Bu çerçevede, başvuru ve ilk taksit ödeme sürelerinin birer ay uzatılması bekleniyor. Ancak, bu konuda farklı görüş ve çalışmalar da var! Örneğin başvuru süresinin 15 gün uzatılıp ödeme süresinin uzatılmaması veya başvuru ve ilk taksit ödeme sürelerinin 15’er gün uzatılması gibi. Benzer uygulamalar daha önceki yapılandırma düzenlemelerinde de yapıldı.
Şu an yaşadığımız ve içinde bulunduğumuz süreç, önceki yapılandırma düzenlemelerinin çıkarıldığı dönemlere hiç ama hiç benzemiyor. Vergi ve SGK borçluları ile diğer kamu kurumlarına borçlu olanların, ekstra verilecek her bir güne ihtiyaçları var. Özellikle pandemi nedeniyle faaliyetleri durdurulan veya kısıtlanan esnaf ve işletmeler açısından bu süre uzatımları daha da önemli.
Bize göre, borç yapılandırma başvuru süresi ile ilk taksit ödeme sürelerinin birer ay uzatılması şart. Bir ay olarak belirlenen uzatma süresinin, mükelleflerin içinde bulunduğu durum dikkate alınmadan kısaltılması doğru olmaz. Sayın Cumhurbaşkanımız ve Sayın Hazine ve Maliye Bakanımızın, başvuru ve ilk taksit ödeme sürelerini birer ay uzatması gerektiğini düşündüğümü bugünkü Dünya Gazetesi’nde yayınlanan yazımda belirtmiştim.
Nihayet, Başvuru ve Ödeme Süreleri Birer Ay Uzatıldı!
Bugünkü Resmi Gazete’de yayınlanan 3343 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile, 7256 sayılı Kanunun 3 ve 4. (onüçüncü ve ondördüncü fıkraları hariç) maddelerinde belirrtilen başvuru ve ilk taksit ödeme süreleri, anılan maddelerde belirtilen sürelerin bitiminden itibaren bir ay uzatıldı. Söz konusu Kararın tam metnine aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.
Buna göre,
- 31 Aralık’ta sona erecek olan başvuru süresi 1 Şubat 2021 (31 Ocak 2021 tarihi Pazar gününe rastladığından),
- Vergi yapılandırmasında 1 Şubat 2021 tarihinde (31 Ocak 2021 tarihi Pazar gününe rastladığından) sona erecek olan ilk taksit ödeme süresi 1 Mart 2021 ((28 Şubat 2021 tarihi Pazar gününe rastladığından),
- SGK yapılandırmasında ise, 1 Mart 2021 tarihinde (28 Şubat 2021 tarihi Pazar gününe rastladığından) sona erecek olan ilk taksit ödeme süresi 31 Mart 2021
tarihine uzatıldı.
Hangi Borçlarda Başvuru ve Ödeme Süreleri Uzamadı!
3343 sayılı Karar’da, 7256 sayılı Kanunun 4. Maddesinin 13 ve 14. Fıkralarında belirtilen borçlar için başvuru ve ilk taksit ödeme sürelerinde bir uzatmaya gidilmedi, aynı bırakıldı, Yani, bu iki fıkra hükmü, süre uzatımı dışında tutuldu. Peki nedir bu iki fıkra, hangi borçları kapsıyor? İşte bu iki fıkra hükmü aynen aşağıda:
“(13) a) Tarım ve Orman Bakanlığınca, tarımsal amaçlı kooperatiflere veya bu kooperatiflerin ortaklarına 31/8/2020 tarihinden önce kullandırılan ve bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla muaccel hâle gelen krediler ile ilgili mevzuatı uyarınca yeniden yapılandırılan ancak taksitleri süresinde ödenmeyen kredi alacaklarının bakiye asılları ile ödenmeyen alacağın vadesinin başlangıç tarihi itibarıyla bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar %3 faiz uygulanarak hesaplanacak borç tutarının; bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar Tarım ve Orman İl Müdürlüklerine başvuruda bulunarak ilk taksit 2021 yılı Kasım ayından başlamak üzere ve her yıl ilk taksitin tekabül ettiği ayda toplam beş eşit taksitte ödenmesi şartıyla bu alacakların ödenen kısmına isabet eden fer’ilerintahsilinden vazgeçilir. Bu fıkra hükümlerine uygun ödeme yapıldığı takdirde bu Kanunun yayımı tarihinden sonraki sürelere herhangi bir faiz, zam ve katsayı uygulanmaz.
b) Bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce dava konusu edilmiş ve/veya icra takibi başlatılmış alacaklar için, borçlunun bu fıkra hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunması hâlinde davalar sonlandırılır ve icra takipleri durdurulur. Bu takdirde borçluların mahkeme ve icra masrafları ile vekâlet ücretini ilk taksit tutarı ile birlikte ödemeleri şarttır.
c) Bu fıkra kapsamına giren alacakların tamamının bu fıkrada öngörülen süre ve şekilde ödenmemesi hâlinde alacak ilgili mevzuatın öngördüğü şekilde hesaplanır ve ödenen tutarlar mahsup edilir.
ç) Bu fıkra kapsamına giren alacaklara karşılık bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce ödenen tutarlar red ve iade edilmez.
d) Bu fıkranın uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Tarım ve Orman Bakanlığı yetkilidir.
(14) Orman köylerinde oturan köylüler ile bu köylülerce kendi aralarında 24/4/1969 tarihli ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanununa göre kurulmuş veya durumları bu Kanun hükümlerine intibak ettirilmiş çok amaçlı tarımsal kalkınma kooperatiflerine Orman Genel Müdürlüğünce kullandırılan kredilerden ödeme süresi geldiği hâlde bu Kanunun yayımı tarihi itibarıyla ödenmemiş olan kredi alacaklarının asıllarının tamamı ile bu alacaklara ilişkin fer’iler yerine, bu Kanunun yayımı tarihine kadar %3 faiz uygulanarak hesaplanacak tutarın; bu Kanunun yayımı tarihini izleyen ikinci ayın sonuna kadar orman bölge müdürlüklerine yazılı başvuruda bulunulması ve ödenmesi gereken tutarın, ilk taksiti 2021 yılı Kasım ayından başlamak üzere ve her yıl ilk taksitin tekabül ettiği ayda toplam beş eşit taksitte ödenmesi şartıyla bu alacakların ödenen kısmına isabet eden fer’ilerin tahsilinden vazgeçilir. Bu fıkra hükümlerine uygun ödeme yapıldığı takdirde bu Kanunun yayımı tarihinden sonraki sürelere herhangi bir faiz, zam ve katsayı uygulanmaz. Bu fıkra uyarınca taksitlendirilen alacaklara ilişkin olarak açılmış davalar sonlandırılır. Yargılama giderleri ile icra masrafları ve vekalet ücretleri karşılıklı olarak talep edilmez. Bu fıkra kapsamında ödenmesi gereken tutarların fıkrada öngörülen süre ve şekilde kısmen veya tamamen ödenmemesi hâlinde, ödenmemiş alacak asılları ile bunlara ilişkin faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer’i alacaklar ilgili mevzuat hükümlerine göre tahsil edilir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Orman Genel Müdürlüğü yetkilidir.”
Ayrıca, bu konuda Dünya Gazetesi’nde bugün yayınlanan yazıma aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.
Saygılarımla.
