Net ücrette yüzde 50 oranında artışa da etki eden yeni düzenleme, yüksek ücretlilere de avantaj olarak yansıyacak. Asgari ücretliye yıl boyunca tanınan istisna tutarı, “yüksek ücretlilerin vergi hesabında da ‘eksi’ olarak dikkate alınacak” ve ücret bordrolarında (önceki yıllara göre) daha az vergi hesaplanacak. Dün; ‘brütten ücret hesaplanan işyerlerinde’ çalışanların yıl boyunca ne kadar net maaş elde edeceklerini ele almıştık. ‘Brütten ücret hesaplanan işyerlerinde’ yeni vergi avantajının, direkt çalışanın net maaşını artırdığını örneklerle açıklamıştık...
Bugün; ‘netten ücret hesaplanan işyerleri için’ bu kez işveren maliyetinin yıl içi değişimini 12 ay için ayrı ayrı ele alıyoruz. ‘Netten ücret hesaplanan işyerlerinde’ yeni vergi istisnası, işveren maliyetinde düşüş sağlayacak, dolayısıyla işverene yarayacak. Yıl içinde; ilerleyen aylarda ocak ayı işveren maliyetine göre daha fazla maliyete katlanan işverenler, asgari ücretliye uygulanan kadar gelir vergisi (GV) ve damga vergisi (DV) istisnası uygulanmasından dolayı işveren maliyetindeki artışı daha az hissedecekler. (Yeni vergi istisnasının ‘Netten ücret hesaplanan işyerlerinde’ yıl içinde çalışana bir avantajı yansımayacak.)
NASIL ETKİLİYOR?
Net ücreti 5 bin lira olan bir çalışan için vergi istisnasının işveren maliyetini nasıl etkilediğini inceleyelim. Önce; ocak ayı için işveren maliyetine bakalım, sonra yılın ilerleyen aylarında ne kadar işveren maliyeti oluşacak, onu inceleyelim. Net ücreti aylık 5 bin lira olan bir çalışan için; işverenin üstleneceği maliyet ocak ayında 7 bin 108 lira olacak. Eğer istisna olmasaydı 8 bin 219 lira işveren maliyeti oluşacakken yeni vergi istisnasından dolayı bin 111 lira daha az maliyete katlanılmış olacak. Bu avantajın nedeni; 2022’de aylık net 5 bin lira ücret için işverenin artık daha az vergi (GV ve DV) yüküne katlanacak olması. Net 5 bin lira ücret için; daha az brüt ücret belirleneceğinden, (vergi ve) sigorta prim yükü de daha az hesaplanacak aynı zamanda. Eğer istisna devreye girmemiş olsaydı; net 5 bin lira ücret için ocak ayı brüt ücretinin 6 bin 995 lira olması gerekirdi. Halbuki yeni istisna düzenlemesi sonrası net 5 bin lira ücret için, 6 bin 49 liralık brüt ücret yeterli olacak.
9 BİN 64 TL’LİK İSTİSNA
Net ücreti 5 bin lira olan bir çalışan için işverenin yıllık maliyetlerinin (Net ücret, vergiler ve sigorta primleri) toplamını da inceleyelim. Aylık net 5 bin lira ücretli bir çalışan için katlanılacak işveren maliyeti toplamı 2022’de 86 bin 218 lira olarak gerçekleşecek. Eğer yeni vergi istisnası devreye girmeseydi katlanılacak işveren maliyeti ise yıllık 102 bin 59 lira olarak gerçekleşecekti. Yeni vergi istisnasından dolayı işverenler ‘yıllık olarak’ 8 bin 608 liralık GV istisnasından ve 456 liralık DV istisnadan yararlanacaklar. Yıllık toplam 9 bin 64 liralık vergi istisnası (GV+DV) eğer 2022’de uygulamaya girmemiş olsaydı, net 5 bin lira ücretli çalışan için yıllık 13 bin 166 lira GV ve 659 lira DV Maliye’ye ödenecekken, vergi istisnası sonrası Maliye’ye 2 bin 266 liralık GV ve 101 liralık DV ödemesi yapılacak.
Diğer net ücret önekleri için yıl içi işveren maliyetinin hangi ayda ne kadar oluşacağı da tablodan görülebilir.
Hürriyet | Ahmet KARABIYIK
