Naci Ağbal’ın Merkez Banaksı Başkanı Olması, Doları Frenler mi?

Özellikle döviz borcu yüksek olan firmalarca yoğun olarak sorulan sorular bazı sorular da;

1-Dolar, ne kadar daha yükselebilir?

2-Dolar, hangi yöntemlerle düşürülebilir, düşürülebilirse hangi seviyeye kadar düşürülebilir?
3-Naci Ağbal’ın Merkez Banaksı Başkanı Olması, Doları Frenler mi?

1-Geçmişteki kur seviyesi enflasyon oranında artırılırsa bugünkü olağan dolar kuru bulunur. Zira, reel efektif döviz kuru ve enflasyon artış oranı esas alınarak doların reel değeri bulunabilir.

TCMB’nin her ay yayınladığı (REDK) Reel Efektif Döviz Kuru endekslerine bakıldığında 2017/Ağustos ayında bu endeksin 100 olarak hesaplandığı görülür. Diğer bir ifade ile bu tarihte TL tam değerindedir; ne değerli ne de değersizdir.

Bu endekslerin değerinin 100 olması demek, TL’nin tam değerinde olması demektir; endeksin 100’ü aşması durumunda, TL değerinin üzerinde değerlenmiş; 100’ün altında olması halinde de değerinin altında işlem görmüş olmaktadır.

2017, 2018, 2019, 06.11.2020 tarihlerinde dolar kuru şöyledir:

2017 Ağustos ayında bir Doların değeri 3,45 TL ve bir Euro da 4,15 TL’dir.

Bu üç yıllık dönemde, TÜİK’in enflasyon verilerine göre, enflasyon endeksi 300,18’den 533,44’e yükselmiş; diğer bir ifade ile enflasyon oran olarak %77,70 artmıştır.

Döviz kurları enflasyon artış oranına göre artması halinde 2020 Ağustos sonu itibarıyla bir Dolar (3,45 * 1.7770) = 6,13 TL ve bir Euro (4,15 * 1,7770) = 7,37 TL hesaplanır. Oysa 6 Kasım 2020 Dolar 8,50 TL ve Euro 10,12 TL.

Diğer bir ifade ile Yi-ÜFE’ye göre 6,13 TL olması gereken dolar, 8,50 TL’ye yükselmiş; bir dolarda 2,37 TL veya %35 köpük oluşmuş. Euro ise 7,37 TL olması gerekirken 10,12 TL olmuş, 2,75 TL veya %32 köpük oluşmuştur.

Bu nedenle, TL’nin değeri çok düşmüştür ve olan ve olması gereken seviyeler arasındaki boşluk seviyesi çok yükselmiştir.

Hukuki ve idari reformların yapılmaması ve para politikası ile ilgili tedbir alınmaması halinde kurların yukarı yönlü hareketi devam edebilir.

2- Politika faizinin 500 baz puan artırılması halinde doların 7,50’lara kadar gerileyebileceği tahmin edilmektedir.

Yine, IMF ile kapsamlı bir anlaşma yapılması halinde doların 6,50’lara kadar düşebileceği öngörülmektedir.

3-Naci Ağbal’ın Merkez Banaksı başkanı olması, doları kısmen frenleyebilir; yukarı yönlü hareket sınırlı olabilir. Ancak uzun dönemde makro ekonomide gerekli değişiklikler yapılmaması halinde kurlarda yükseliş devam edebilir..

ZEKERİYA ASLAN
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR