2008 yılından itibaren yürürlüğe giren çeşitli kanunlarla, özel sektörde faaliyet gösteren işverenlere; kayıtlı istihdamın artırılması, dezavantajlı grupların istihdama katılması, stratejik yatırımların özendirilmesi ve bölgesel rekabet avantajı sağlanması gibi amaçlarla sigorta primi teşvikleri sağlanıyor. Bugün itibariyle 20’den fazla teşvik ve destek uygulanmakta.
10 Mayıs 2021 tarihinde TBMM Başkanlığı’na sunulan ve dün yürürlüğe giren yeni istihdam teşviki, 2021 yılı Mart ayında 50’nin altında işçi çalıştıran işverenlere yönelik. Teşvik, pandemi sonrası kontrollü normalleşme sürecinde hem mevcut istihdamın korunması hem de istihdam artışını destekleyebilecek nitelikte.
Gerekli şartlar
1 Temmuz 2021 ila 30 Haziran 2022 tarihleri arasında işe alınan kişilerden, işe alındıkları tarihten önceki son üç ayda sigortası olmayanlar teşvikten yararlanabilecek.
Bu çerçevede işe alınan kişilerin işe girdikleri aydan önceki üç aylık sürede toplam 10 günden fazla 4/a ve 4/c kapsamında sigortalı olmaması, isteğe bağlı sigorta hariç 4/b yani Bağ-Kur’lu olmaması gerekiyor.
Teşvike uygun kişilerin işe alındıkları işyerinde, işe alındıkları yıldan önceki yıldaki ortalama sigortalı sayısına ilave olarak istihdam edilmeleri şartı aranacak. Dolayısıyla 2021 yılı içerisinde işe alınacak teşvik kapsamındaki kişilerin, işyerinde 2020 yılında istihdam edilen ortalama sigortalı sayısına ilave olarak istihdam edilmeleri halinde işverene teşvik verilecek.
İşyeri açısından gereken diğer şartlar, hemen her teşvik kanununda olduğu gibi genel niteliktedir:
- İşverenin SGK’ya prim, idari para cezası vb. borçlarının bulunmaması veya borçların yapılandırılmış ya da taksitlendirilmiş olması,
- Muhtasar prim ve hizmet beyannamelerinin yasal süresinde verilmiş olması,
- Kayıt dışı veya sahte sigortalılık (işyerinde fiilen çalışmayan kişilerin sigortalı olarak gösterilmesi) bildiriminde bulunulmaması.
Nakdi ücret desteği alan sigortalılar kapsamda
2021 yılı Mart ayında nakdi ücret desteğinden en az 20 gün yararlanmış sigortalıların normal çalışma süresine dönmesi halinde de teşvik kapsamına alınmaları mümkün olacak. Bu kişiler için Temmuz 2021 ve sonrasında işe alınma, ilave istihdam ve son üç ayda işsiz olma kriterleri aranmayacak.
İşveren 500 bin TL kredi için, 80 bin TL faiz kısmını mahsup edecek
Yeni teşvik kapsamındaki işyerlerinde teşvik kapsamında ilave olarak istihdam edilen en fazla 5 sigortalı için kredi faiz veya kâr payı (katılım bankaları için) indiriminden yararlanılabilecek. Kanun sonrası çıkarılacak usul ve esaslarda 5 yeni sigortalı ile sınırlı olmak üzere kişi başı 100 bin TL’ye kadar kredi desteği verilmesi planlanıyor. Yani 5 kişi için 500 bin TL kredi kullansa 80 bin TL’lik faiz yükünden kurtulmuş olacak. Piyasa faiz oranlarından değerlendirdiğimizde kredi faizinin yaklaşık yüzde 90’ı karşılanmış olacak.
Teşvik kapsamında istihdam edilen işçiler için ödenen primler, teşvikin yürürlüğe girmesinden sonra 30 Haziran 2022’ye kadar kamu bankalarından kullanılacak kredilerin faiz ya da kâr payından indirilebilecek. Dolayısıyla işverenler teşvik kapsamındaki işçiler için hesaplanacak prim tutarlarını yasal süresinde ödeyecek ve 30 Haziran 2022’ye kadar kullanılan kredilerin kar payı ve faizlerinden indirilebilecek.
Yeni tescil edilen işyerlerinin durumu
1 Temmuz 2021 ila 30 Haziran 2022 tarihleri arasında tescil edilen veya daha önce tescil edildiği halde ortalama sigortalı sayısı hesaplanan yılda sigortalı çalıştırmayan işyerleri, diğer teşvik şartlarını sağlaması halinde söz konusu teşvikten üç ay sonra faydalanmaya başlayabilir.
Destek miktarı ve süresi
Teşvikten yararlanacak işverenler, teşvik kapsamındaki her bir işçi için 2021 yılında 1.341 liraya kadar destek alabilecek. Bu destek, işverenin kamu bankalarından kullandığı kredilerin faiz veya kâr paylarından mahsup edilecek.
Dolayısıyla işverenin teşvik kapsamında istihdam ettiği sigortalılar için SGK’ya ödediği primler, kamu bankalarından kullandığı kredilerin faiz veya kâr paylarından indirilecek. Böylelikle işverenin kullandığı kredinin maliyeti istihdam ettiği teşvikli kişi sayısı kadar azalmış olacak.
Detaylar SGK genelgesiyle açıklanacak
Kanun dün itibarı ile Resmi Gazete’de yayımlandı ve yürürlüğe girdi. Teşvikin uygulama detaylarını çıkarılacak usul ve esaslar ile Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yapılacak alt mevzuat düzenlemesi belirleyecek. Gelişmeleri hep birlikte takip edeceğiz.
Dünya | İsmail Sevinç
