Borç yapılandırması mı, vergi affı mı, kapsamı ne olacak, matrah artırımı olacak mı, varlık barışını kapsayacak mı gibi pek çok tartışma geride kaldı. Kanun sadece borç yapılandırmasını kapsayacak şekilde 17.11.2020 günlü Resmi Gazete’de yayımlandı. Bunu izleyen günlerde de çeşitli kurumlar uygulama esaslarını açıkladılar.
 

Beklendiği gibi incelenmeme hakkını satın almaya yönelik matrah artırımı, kasa affı, cari hesap affı, stok affı gibi konular kanunda yer almadı, başka bahara kaldı. Ancak sadece kesinleşmiş borçlar kapsama alınıp, ihtilaflı borçlar ile inceleme aşamasındakiler kapsam dışı kaldı. Bu da yapılan adaletsizlik doğurdu. Örneğin, Haziran 2019 dönemine ait olarak inceleme sonucu re’sen tarh edilen cezalı vergi aleyhine hiçbir şey yapmayan ve borcunu da ödemeyen ödüllendirildi, kapsama alındı. Ancak uzlaşmaya müracaat eden ve henüz uzlaşma için gün bekleyen veya dava açan mükellef cezalandırıldı, kapsam dışı bırakıldı. Böylece borçlara karşı hareketsiz kalıp, pasif davranıp borcu da ödememek ödüllendirildi.
 

Bu adaletsizlikle birlikte hangi borçların kapsama alındığına kısaca bakalım.

• 31.8.2020 tarihinden önceki dönemlere ait veya bu tarihten önce verilmesi gereken beyannamelerden doğan yahut bu tarihten önce tahakkuk etmiş vergi borçları, ceza ve faizleri,

• 31.8.2020 tarihinden önce yapılan tespitlere ilişkin olarak kesilen ve asla bağlı olmayan vergi cezaları (özel usulsüzlük - usulsüzlük cezaları),

• 6183 sayılı Kanun’a göre 31.8.2020 tarihine kadar ödenmesi gereken haksız çıkma zamları,

• İl Özel idarelerine 31.8.2020 tarihine kadar ödenmesi gereken kamu alacakları ile fer’ileri,

• Ecrimisil ihbarnamelerinden doğan borçlar,

• Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu (KKDF) ve Destekleme İstikrar Fonu Alacakları (DFİF)

• Bağımsız İdari Kurumlar tarafından kesilmiş olanlar ile tütün mamülleri kullanımı (sigara yasakları) ve COVID tedbirleri dolayısıyla kesilenler hariç her türlü para cezası,

• Maden Kanunu’na göre ödenmesi gereken Devlet Hakkı Bedelleri,

• Daha önce dava konusu edilmiş, ancak 16.11.2020 tarihine kadar feragat edilmiş vergi, ceza ve faiz borçları,

• Öğrenim ve katkı kredisi borçları,

• İhtirazi kayıtla beyan olunup ödenmemiş vergi borçları
 

16.11.2020 tarihinden önce kesinleşmiş olması koşulu ile ve 31.12.2020 tarihine kadar alacaklı idareye başvurmak suretiyle 18 taksit halinde 36 ayda ve en önemlisi çok daha hafifletilmiş halde ödenebilecektir.

İlgili idareye başvuruyu elbette ki borçlular yapacaklardır. Tüzel kişilerde ve ticaret şirketlerinde başvuru kanuni temsilciler ve/veya temsil yetkisine haiz kişilerce yapılacaktır.

Gerek Vergi Usul Kanunu gerek 6183 sayılı Kanun uyarınca asıl borçlunun yanı sıra sorumlu kabul edilen kanuni temsilci, mirasçı, kefil veya şirket ortağı gibi kişiler de söz konusu borç yapılandırmalarından yararlanabilirler. Hatta bu kişiler farklı ödeme seçenekleri ile de yararlanabilirler.

Öte yandan gerek Vergi U sul Kanunu gerek 3568 sayılı Kanun’a tabi meslek mensuplarından mütesesil sorumluluk düzenlemelerine istinaden hakkında ödeme emri düzenlenmiş olanlar da yararlanabilirler.

Daha önce borçları için mahsuben ödeme talep etmiş olanlar da bu mahsup taleplerinden vazgeçerek ve/ veya taleplerini nakden iade talebine çevirerek, borçlarının yapılandırma çerçevesine alınmasını talep edebilirler.

Daha önce yapılmış hacizler ise borcun yapılandırma kapsamına alınması durumunda, taksit ödemeleri yapıldıkça kaldırılacaktır. Ancak bunun yapılabilmesi için haczedilenin bölünebilen veya kısımlara ayrılabilen mallar cinsinden olması gerekmektedir.

Görüldüğü gibi yapılandırmanın pek çok ince ve ayrıntılı noktası vardır. Bunları ileride ara ara yazılarımıza konu edeceğiz.

Dünya