1 Ekim 2008 öncesi başlayan ve 10 yıllık hizmet süresi dolan memurun ölümü halinde dul eşe hiçbir şart aranmadan aylık bağlanır. Dul aylığıyla birlikte emekli maaşı da alınabilir. Ancak bu durumda dul aylığının oranı %50'yi geçemez.

1 Ekim 2008'de 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uygulanmaya başlayınca bu tarihten sonra ilk kez sigortalı olan kişiler için tamamen bu kanundaki hükümler geçerli oldu. Ancak bu tarihten önce SSK, Bağ-Kur veya Emekli Sandığı'na tabi kişiler için bazı geçiş hükümleri var. Sosyal güvenlik sisteminde bir günün bile çok önemi var. 1 Ekim 2008'de ilk kez memur olmakla, 30 Eylül 2008'de memuriyete başlamış olmak arasında önemli farklar bulunuyor. 1 Ekim 2008 öncesi memuriyete başlayanların ölümü halinde geride kalan dul eşe aylık bağlanma şartları bu tarihten sonra memuriyete başlamış kişilere göre farklı.

ŞART ARANMIYOR

Emekli Sandığı Kanunu uyarınca sigortalının hak sahipleri; eşi, çocukları, anne ve babasıdır. Yani ölüm aylığı ölen sigortalının eşine, çocuklarına, anne ve babasına bağlanabilir. Geride kalanlara ölüm aylığı bağlanabilmesi için 1 Ekim 2008 tarihi öncesi memuriyeti bulunan kişilerin ölüm tarihine kadarki hizmet süreleri çok önemlidir. 1 Ekim 2008 tarihi öncesinde memuriyeti bulunan ve ölüm tarihi öncesinde 10 yıllık hizmet süresi olan memurun ölümü halinde dul kalan eşin SGK'ya müracaatı ölüm aylığı bağlanması için yeterlidir. Bu durumda dul eşe aylık bağlanabilmesi için özel bir şart söz konusu değildir. Eğer dul eş hem kendi görev veya emekli aylığını, hem de dul aylığını alacaksa bağlanacak dul aylığının oranı yüzde 50'yi geçemez. Yani emekli olan eş, dul aylığıyla birlikte emekli aylığını alabilir.
 

26 ÜLKEYLE ANLAŞMA

Türkiye ile bugün itibarıyla ikili sosyal güvenlik sözleşmesi imzalamış olan toplam 26 ülke bulunuyor. Kendisine dul aylığı bağlanmış olan ve söz konusu 26 ülkeden herhangi birinin vatandaşlığına geçerek Türk vatandaşlığını kaybetmiş kişilere de aylık bağlanıyor ve bu kişilere aylık bağlanmışsa Türk vatandaşlığından çıkmaları dolayısıyla aldıkları aylıkları da kesilmiyor.
 

HİZMET SÜRESİ KISA OLANLAR NE YAPACAK?

1 Ekim 2008 tarihi öncesi memuriyete başlamış ancak ölüm tarihi itibarıyla hizmet süresi 5 yıldan fazla 10 yıldan az olan memurların ölümü halinde ise öncelikle 5434 sayılı kanun hükümleri uygulanır. Ölüm tarihinde hizmet süresi 5 yıldan fazla 10 yıldan az olan memurun ölümü halinde eşine aylık bağlanabilmesi için yine özel bir şart bulunmuyor. Dul eş her halükarda yüzde 50 oranında dul aylığına hak kazanıyor. Ancak ölen memurun geride kalan çocuklarından toptan ödemeye hak kazanan yoksa yine dul eş memur değilse veya yurtdışında çalışmıyorsa, emekli değilse aylık bağlanma oranı yüzde 75'e çıkıyor.
 

YENİDEN EVLENİRSE KESİLİYOR

Ölen eşinden dolayı aylık almakta olan dul eş eğer yeniden evlenirse aylığı kesilir. Bu nedenle daha sonra faiziyle haksız aldığı aylıkları ödememek için bu durumu yeniden evlenen eşin SGK'ya bildirmesi gerekiyor. Aksi takdirde kendisine haksız olarak aldığı aylıklar için borç çıkarılacaktır.

Akşam | Okan Güray BÜLBÜL