Yapılması planlanan İnsan Hakları Eylem Planı yaklaşık 1 yıl önce kamuoyu ile paylaşılmıştır. Söz konusu Eylem Planı ile 11 temel ilke, 9 amaç, 50 hedef ve 393 faaliyet hayata geçirilerek uygulanmak istenmektedir. Eylem planında “Sahte Fatura” konusunda yapılacak olan değişiklikler vergi mevzuatında ön plana çıkmaktadır. Çünkü “zincirleme suç “ve “etkin pişmanlık “başlıkları halinde yapılan yeni düzenlemeler ile birlikte naylon fatura konusunda ciddi değişikler getirilmektedir.
Bu konularda yeni düzenleneler yapan 39 maddelik torba kanun teklifi 25.03.2022 tarihinde TBMM’ye sunuldu ve hiç bir değişiklik yapılmaksızın TBMM’de kabul edilip, 7394 sayılı Kanun olarak Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi!
Peki, söz konusu kanun ile naylon faturada nasıl deprem olacak, gelin birlikte inceleyelim.
Söz konusu kanunda getirilen yeni müesseslerden bir tanesi zincirleme suç kavramıdır. Yeni düzenleme ile daha önce hesap dönemi (genellikle takvim yılı) münferit olarak değerlendirilir, ayrı ayrı suç ve ceza öngörülürken şimdi, eylem kaç hesap dönemine sirayet eder ise etsin, suç bir tek olarak kabul edilecek ve ceza tek olarak verilecek. Yani bir nevi vergilendirmede ve incelemelerde hesap dönemi ilkesi kaldırılmaktadır. Yine aynı kanun ile naylon faturaya cezanın öngörüldüğü Vergi Usul Kanunu’nun 359. maddesindeki hapis cezalarının süreleri artırılarak; 3 yıl ceza öngörülen durumlarda hapis cezası 5 yıla, 5 yıl ceza öngörülenler ise 8 yıla çıkarılmıştır. Yani aslında zincirleme suç kavramı getirilmesine bağlı olarak; suçun işlenildiği yıllar birleştirilip tek suç ve tek ceza sayıldığı için buna isabet eden hapis ceza tutarlarında da bir miktar artış sağlanılmıştır diye düşünülebilir.
Ancak getirilen diğer yenilik ise ‘Etkin Pişmanlık’ müessesesidir. Yine Vergi Usul Kanunu ile düzenlenmiş olan pişmanlık ve ıslah başlıklı 371. madde hükmünde, suçun pişmanlıktan faydalanabilmesi için, konunun vergi dairesi bilgisine girmemiş olması şartı bulunmaktaydı. Şimdi etkin pişmanlık ile bu şart kaldırılarak suç vergi dairesinin bilgine girse de, vergi incelemesi başlanılsa da, vergi incelemesi sonuçlansa da, hatta hatta kovuşturma süresi içinde bile pişmanlık hükümlerinden faydalanılabilmesine imkân verilmiştir. Hemde ciddi indirimler sağlanılarak. Ceza ve faizlerde inceleme ve soruşturma sonuçlanana kadar yapılacak müracaatlarda indirim oranı yüzde 50 iken, kovuşturma aşamasında hüküm verilene kadar ise bu oran1/3 olarak uygulanacaktır.
Şimdi iki ana başlığı birleştirip konuyu bir bütün halinde inceleyelim. Naylon faturada cezalar artırıldı ama buna karşılık olayın her aşamasında pişmanlıktan faydalanılma hakkı getirildi. Yani ağırlaştırılan hapis cezasına katlanmak istemiyorsan, pişmanlıktan faydalanıp, vergi aslının tamamını, indirimli olarak da cezanı ve faizini öde suç kapansın ve ceza ortadan kalksın. Bu yeni düzenlemenin sahte faturada tahsilatı hızlandıracağı kesin olsa da sahte faturayı önleme konusundaki etkisinin yetersiz kalacağı tarafımızdan değerlendirilmektedir. Kanunda getirilen geçici madde hükmü ile “ haklarında hüküm verilmiş olup da dosyası infaz aşamasında bulunanlarda” etkin pişmanlık müessesesinden faydalanabileceklerdir.
Bu düzenlemelerin sahte fatura düzenleyicilerini cesaretlendireceğini söylemek de bize göre yanlış olmayacaktır. Yapılan bu değişiklikler naylon faturada deprem niteliğinde olup, mevcut sisteme olan katkılarını veya yapacağı dejenerasyonları hep beraber izleyip göreceğiz.
Dünya | Yılmaz SEZER
