Köşemde, 2017 yılından itibaren vergi cennetleri ile ilgili en az 5 yazımı okudunuz. Pandora belgelerinin açıklanması ile beraber, konu yine bütün dünyada gündeme oturdu. Bizdeki tartışmalar vergi cennetlerinde şirket kuranlar ile ilgili linç kampanyasına dönüşünce, bazı gerçeklerin tekrar ortaya konulması şart oldu.
PANDORA, “DEĞİŞEN BİR ŞEY YOK” DİYOR
AB Komisyonu, Pandora Belgeleri'yle ilgili yaptığı açıklamada, “Adı geçen şahıslarla ilgili yorum yapma konumunda değiliz. Komisyon genel olarak şeffaflığı destekliyor; vergi usulsüzlüğüne karşı çalışmayı sürdürmeliyiz” ifadelerine yer verdi.
Pandora Belgeleri, ismi açıklanmayan hesap sahiplerinin vergi cennetlerinde bulunan gizli banka hesaplarını, özel jetlerini, yatlarını, malikanelerini ve Picasso, Banksy ve diğer başka ustaların sanat eserlerini açığa çıkarıyor. Zengin elitlerin denizaşırı sırlarının sızdırıldığı belgelerde; bu kişilerin vergi ve gizlilik cennetlerini kullanarak nasıl mülk satın aldıklarını, servetlerini gizlediklerini ve vergiden kaçındıklarını ortaya koyuyor.
Pandora Belgeleri'nin odağında, müşterilerine şirket kurmada yardımcı olmak için özel yetkili 14 off-shore (denizaşırı) şirket yer alıyor.
Birçok ülkede ulusal sınırların ötesinde iş yapabilmek için,denizaşırı varlıklara ya da paravan şirketlere sahibi olmak yasadışı değil. Uluslararası iş yapan iş insanları, mali işlerini yürütebilmek için denizaşırı şirketlere ihtiyaç duyduklarını belirtiyorlar.
VERGİ CENNETLERİ BÜTÜN DÜNYANIN SORUNU
Vergi cennetleri; uluslararası finansal kurallar bütününü bozan, yönetim bölgelerinde gerçekleştirilen finansal işlemlerin açıklanmasına ve diğer ülkelerle bilgi paylaşımına kısıtlamalar getiren, gizlilik yasaları bulunan ülkelerdir. Vergi cennetleri, vergi planlaması yapmak isteyen mükelleflere; gelirlerin buralarda elde edilmiş gibi gösterilebileceği, idari ve finansal yapılanmalara gidebilme olanağı sunmaktadır.
Vergi cennetlerinde (off-shore) kurulan şirketler her türlü vergiden muaftır. Bu tür şirketler tamamen yasal olup, uluslararası kabul görürler. “Finansal Gizlilik Endeksi” 2015 verilerine göre, tüm dünyada yaklaşık 21 ile 32 trilyon dolar arasındaki finansal varlık ya oldukça düşük vergi ödenen ya da hiç vergi ödenmeyen ülkelerde tutuluyor. Yani bu finansal varlıklar mevcut vergi sistemlerinin dışına çıkarılarak, alternatif vergi cennetlerine yönlendiriliyor.
Uluslararası Para Fonu (IMF), dünyadaki küreselleşme, transfer fiyatlaması ve vergi cennetleri yoluyla ne kadarlık vergi kaçırıldığına ilişkin bir araştırma yaptırdı ve bu araştırma sonuçlarını da açıkladı.
Açıklanan rapora göre, dünyada vergiden kaçırılan tutar son 10 yılda ciddi bir artış gösterdi. Bir yılda 15 trilyon dolarlık vergilendirilmesi gereken bir kaynağın vergilendirilemediği, bu tutarın dünyada doğrudan yabancı yatırım tutarının %40'ı olduğu tespiti yapılarak, bu tutarın Almanya ve Çin'in ekonomilerinden daha büyük olduğu gerçeğine de dikkat çekildi.
Şirketlerin kârlarını daha düşük vergi oranlarının olduğu ülkelere kaydırarak, OECD üyesi olmayan ülkelerin yılda 200 milyar dolar (milli gelirlerinin yaklaşık %1.3'ü) vergi kaybı yaşattıklarını tespit ediyor.
İKTİDAR, VERGİ CENNETLERİNİN KAPISINI ARDINA KADAR AÇIK TUTUYOR
Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 30'uncu maddesinin (7) numaralı bendi 01.01.2006 tarihinden itibaren yürürlüktedir. Ancak Bakanlar Kurulu (yeni sistemde Cumhurbaşkanı) vergi cenneti ülkeler listesini yayımlamadığı için kanun hükmü uygulanamamaktadır. Dolayısıyla Türkiye'den vergi cennetlerinde bulunan şirketlere yapılan ödemelerden %30 tevkifat yapılamamaktadır.
Yukarıdaki kanun düzenlemesi gereği, yayımlanması gereken (OECD'nin vergi cenneti ülkeler listesi esas alınacaktı) ve 15 yıldır yayımlanmayan vergi cenneti ülkeler listesi yayınlanmadığı için, bu ülkelerde faaliyet gösteren şirketlere Türkiye'den yapılan ödemelerden %30 tevkifat yapılamamaktadır.
Bu nedenle; ithal hammaddeler vergi cennetlerine uğrayıp, fiyatı epey yükselerek Türkiye'ye gelmekte ve vergi cennetinde yükselen maliyete isabet eden kurumlar vergisi alınamamaktadır.
Bütün dünya vergi cennetleri ile mücadele için otomatik bilgi değişimi anlaşmaları ve kurumlar vergisinin en az %15 olması gibi önlemler üzerinde çalışıyor. Vergi cenneti bir dünya gerçeğidir ve çok iyi bir vergiden kaçınma aracıdır. Ülkeden vergi cennetlerine kaçışı engellemek yerine kolaylaştırırsanız, zaman zaman bu tür belgelerin çıkmasına hazırlıklı olmanız gerekir.
Türklerin vergi cennetlerindeki varlığı, toplam tutarın %0.12'si kadar. Bu da toplamda 40 milyar dolar ediyor. Bu rakam, Türkiye'deki şirketlerin maliyet ya da giderlerini şişirmek için kullanılmış ise uğranılan vergi kaybı, kurumlar vergisi oranı %25 olduğuna göre, 10 milyar dolardır.
