Kurumlar Vergisi Kanununun “Diğer İndirimler” başlıklı 10. maddesinde yer alan;

  • Ar-Ge İndirimi,

  • Sponsorluk Harcamaları,

  • Bağış ve Yardımlar

kurumlar vergisi matrahının tespitinde, kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla ve Kanunda yer alan sırası uygun şekilde kurum kazancından indirilebilmektedir.

Bu madde ile düzenlenen diğer indirimler, kazancın bulunması halinde beyanname üzerinden indirim konusu yapılan ve kazancın yetersiz olması nedeniyle de sonraki yıllara devredilmeyen indirimlerdir. Kurumlar Vergisi Kanunun yanı sıra diğer başka kanunlarda da bazı kurum ve kuruluşlara yapılan bağış ve yardımların kurum kazancından indirimine yönelik düzenleme yapılmıştır.

Bu çalışmada, kurumlar vergisi matrahının tespitinde beyanname üzerinden dikkate alınacak indirimlerinin usulüne ilişkin önemli konular açıklanacak ve bu bağış ve yardımlar tablo halinde ve özet şekilde gösterilecektir.

Bağış ve yardımların kurum matrahından indirilebilmesinde önemli hususlar aşağıdaki gibidir:

  • Bağış ve yardımlar, ticari karın tespitinde gider olarak dikkate alınmışsa beyannamede KKEG olarak dikkate alınmalıdır. Daha sonra beyanname üzerinde ayrıca gösterilerek indirime konu edilebilecektir.

  • Bağış ve yardımlar, sadece ilgili dönem kazancında dikkate alınmalıdır. Kazanç yeterli olmadığı takdirde, indirim hakkı sonraki yıllara devretmeyecektir.

  • Kamu kurum ve kuruluşlarına bağışlanan okul, sağlık tesisi, öğrenci yurdu, çocuk yuvası, yetiştirme yurdu ve huzurevi inşası dolaysıyla yapılan harcamaların indirim zamanı hakkında yasal düzenleme net değildir. Mali İdarece hukuken bağışın yapıldığı, bağışa konu değerin mülkiyetinin bağış yapılan kurum veya kuruluşa geçtiği tarih esas alınmakta olup, bu çerçevede;

  1. Tesislerin kamu kurum ve kuruluşlarına ait arsa üzerine inşa ettirilmesi halinde, inşaat için yapılan harcamaların, harcamanın yapıldığı yılın

  2. Tesislerin mükellefin kendi arsası üzerine inşa ettirilmesi halinde ise, bu tesislerin inşası için yapılan harcamaların, tesisin tamamlanarak bağışlandığı yılınkazancından indirim konusu yapılması gerekmektedir.

  • Beyanname üzerinde öncelikle Ar-Ge indirimi ve sponsorluk harcamaları indirilecek; kalan tutardan bağış ve yardımlar indirilecektir.

  • Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ile kamuya yararlı derneklere yapılan bağışlar, kurum kazancının %5’i ile sınırlı olarak indirilebilir[1]. Bu statülere sahip olmayan vakıf ve derneklere yapılan bağışlar ise kurum kazancından indirilemez.

  • Söz konusu üst sınır, [Ticari bilanço kârı - (iştirak kazançları istisnası + geçmiş yıl zararları)] formülü ile hesaplanır. Bu tutara KKEG tutarının eklenmesi hususu müphemdir. Kanaatimizce bu tutar da eklenmelidir.

  • Bağış ve yardım makbuz karşılığı olmalıdır. Bağış ve yardım ayni olarak yapıldıysa malın maliyet bedeli veya kayıtlı değeri dikkate alınacak; eğer bu bedeller belli değilse takdir komisyonuna marifetiyle indirime konu tutarın hesaplanacaktır.

  • Bağış ve yardımın, işletmenin aktifinden çekildiği durumda, mükelleflerin bu değerler için fatura düzenlemesi ve bu faturanın arkasına faturada belirtilen değerlerin ilgili kuruluş tarafından bağış veya yardım olarak alındığına ilişkin şerh konularak yetkili kişilerce imzalanması gerekmektedir.

  • Nakdi bağış, makbuz karşılığında ya da ilgili banka hesaplarına yatırıldığında banka dekontları ile tevsik edilmesi şartıyla indirilebilir. Yabancı para cinsinden ise, yardımın yapıldığı tarihteki TC Merkez Bankası döviz alış kuru dikkate alınacaktır.

[1] Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıfların listesine www.gib.gov.tr, kamuya yararlı derneklerin listesine ise www.siviltoplum.gov.tr internet adreslerinden ulaşılabilir.