Muhtasar Ve Prim Hizmet Beyannamesi Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Resmi Gazetede değişik tarihlerde yayımlanan tebliğlerle 01/6/2017 tarihinde Kırşehir ilinde başlanılan daha sonra 01/1/2018 tarihinde Amasya, Bartın ve Çankırı illeri de ilave edilerek yaygınlaştırılan Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinin tüm Türkiye’ deki uygulaması, 27/7/2019 tarih 30844 sayılı Resmi Gazete yayımlanan tebliğ değişikliği ile 1/7/2019 tarihinden 1/1/2020 tarihine ertelenmiştir. Buna göre Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile başlayacak olan;

  • Meslek Kodunun yanlış bildirilmesinde idari para cezası uygulanması,
  • Meslek Mensuplarının sorumluluğu, Hükümleri de Pilot iller hariç, 01/01/2020 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanılmıştır.Bu makalemizde sorularla bu husus kısaca açıklamaya çalıştım.

Bu uygulamanın Yasal Dayanağı Nedir?

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 98/A maddesi ile 5510 sayılı Kanunun 86 ncı maddesinin onüçüncü fıkrası.

Muhtasar Ve Prim Hizmet Beyannamesinden Hangi Bakanlıklar Sorumludur?

Söz konusu beyannamenin şekil, içerik ve ekleri ile ilgili olduğu dönemi ve uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı müştereken yetkilidir.

Bu Değişiklikteki Amaç Ne?

  • Vergiye uyum maliyetlerinin azaltılması
  • Gönüllü uyumun teşvik edilmesi
  • Kayıt dışı ekonomi ile mücadelede etkinliğin artırılması
  • Bürokrasinin azaltılması

Aylık Prim Ve Hizmet Bildirgesinde Hangi Bildirimler Yapılacak?

Mükellefler bu beyanname ile yaptıkları ödemeler üzerinden kestikleri vergilerin matrahlarıyla birlikte sigorta primleri ve kazançları toplamı ile prim ödeme gün sayıları bildirilecektir. Bir başka deyişle daha önce muhtasar beyannamede beyan ettikleri tüm vergileri Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinde de beyan edeceklerdir.

Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Ne Zaman ve Nereye Verilecek?

29 Mart 2019 tarihli ve 115 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Sirküleri uyarınca;

Takip eden ayın 26’ncı günü saat 23.59’a kadar yetkili vergi dairesine elektronik ortamda gönderilecek. Beyannamenin kâğıt ortamında verilmesi mümkün olmayacak.

Muhtasar Ve Prim Hizmet Beyannamesinde (MPHB) Neler beyan edilecek?

Söz konusu beyannamede;

  • Vergi kanunlarında sayılmış bulunan ve vergi kesintisi yapmak zorunda olanlar,bir ay içinde yaptıkları ödemeleri veya tahakkuk ettirdikleri kârlar ve iratlar ile bunlardan kestikleri vergileri,
  • 5510 sayılı Kanuna göre sigortalı çalışanların prime esas kazanç ve hizmet bilgilerini bildirmekle yükümlü olanlar bir başka deyişle işverenler, sigortalıların cari aya ait prime esas kazanç ve hizmet bilgilerine,yer vermek zorundadırlar.

İşçi Çalıştıran Firmalarda Muhtasar Ve Prim Hizmet Beyannamesini ne zaman verilecek?

1 seri nolu Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Genel Tebliğine göre personel çalıştıran işyerleri aylık olarak beyan yapmak zorundadırlar.

 İşçi Çalıştırmayan firmalarda Muhtasar Ve Prim Hizmet Beyannamesini ne zaman verilecek?

Muhtasar beyannamelerini üç ayda bir vermekle birlikte yanında herhangi bir şekilde personel istihdam etmeyen mükellefler daha önceden beyan ettikleri gibi üçer aylık dönemler halinde yani Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarının 23 üncü günü akşamına kadar vermeye aynen devam edeceklerdir.

Beyannamenin Onaylanmasıyla Birlikte Kaç Adet Tahakkuk Fişi Düzenlenecektir?

Beyannamenin onaylanması ile birlikte Muhtasar beyannameye ait vergi kesintilerine ilişkin tahakkuk fişi düzenlenecektir. SGK mevzuatı için ise emekliler için ayrı bir tahakkuk fişi diğer tüm sigorta kollarına tabi olanlar için ayrı bir tahakkuk fişi düzenlenecektir. Yine şirket bünyesinde 4447 sayılı İşsizlik Kanununun geçici 10. Maddesine istinaden istihdam edilen personel varsa bunlar için de ayrı bir tahakkuk fişi düzenlenecektir.

Muhtasar Ve Prim Hizmet Beyannamesinde (MPHB) Ceza Uygulaması Var Mıdır?

Muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde iki şekilde ceza uygulaması vardır.

  1. a) Söz konusu beyannamenin içeriğinde vergi kanunlarına göre ceza kesilmesi gerektiren hatalar olduğu takdirde bu hatalar 213 sayılı VUK uyarınca vergi daireleri tarafından,
  2. b) Söz konusu beyannamenin içeriğinde 5510 sayılı kanun kapsamında idari para cezasını gerektiren fiillerin olması halinde ise sosyal güvenlik il müdürlükleri tarafından ayrı ayrı ceza kesilecektir.

Eksik ya da geç bildirildiği anlaşılan her bir işyeri için;idari para cezası uygulanır.

Muhtasar Ve Prim Hizmet Beyannamesin (MPHB) Verilmesinde Ve İçeriğinin Doğruluğunda Mali müşavirlerin Sorumluluğu Var Mıdır?

Bu uygulamanın meslek mensupları adına getirdiği en önemli değişiklik meslek mensubuna yüklediği sorumluluktur.

Buna göre, 5510 sayılı Kanun gereği Sosyal Güvenlik Kurumuna elektronik ortamda gönderilecek her türlü döküman, belge ile muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin mükellef tarafından tutulan resmi kayıtlara ve bu kayıtların dayanak ve doğruluğunu teşkil eden belgelere uygun olmamasından işverenlerle birlikte yazılı sözleşme ile kendisine yetki verilmiş serbest muhasebeci, serbest muhasebeci malî müşavir ve yeminli malî müşavirler de müştereken ve müteselsilen sorumlu olacaklardır.

Hata Durumunda Muhtasar Ve Prim Hizmet Beyannamesi (MPHB) Nasıl Düzeltilecektir?

Söz konusu beyannamenin düzenlenmesi esnasında, beyannameye konu vergi veya primin tahakkuk ettirilmesini engelleyen bir hata tespit edilmesi durumunda bu hata kaynağı ile beraber beyannameyi gönderen kişi veya kuruma elektronik ortamda bildirilecek ve beyannameyi gönderen kişi veya kurum tarafından söz konusu hatalar giderildikten sonra beyanname tekrar gönderilecektir.

Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi içeriği nedir?

  • Genel Bilgiler, Vergiye Tabi İşlemler, Ödemeler, Vergi Bildirimi, SGK Bilgileri, Düzenleme Bilgileri ve Ekler bölümlerinden oluşmaktadır.

Muhtasar ve prim hizmet beyannamesi hangi durumda Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmiş sayılacaktır?

5510 sayılı Kanuna göre her bir işyerinde çalıştırılan sigortalıların prime esas kazanç ve hizmet bilgilerini ihtiva eden Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi, mükellef/işveren veya aracılık yetkisi verilmiş gerçek/tüzel kişiler tarafından onaylanarak vergi dairesine verildiği anda Kuruma da verilmiş sayılır.

Muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin verilmesinde sigortalıların prime esas kazanç ve hizmet bilgilerinde hata bulunması halinde beyanname verilebilecek midir?

Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinde, primin tahakkuk ettirilmesini engelleyen hata tespit edilmesi halinde bu hata kaynağı ile birlikte beyannameyi gönderene elektronik ortamda bildirilecek ve beyannameyi gönderen tarafından söz konusu hatalar düzeltildikten sonra beyanname tekrar gönderilecektir.

Hata bulunmayan prime esas kazanç ve hizmet bilgileri için beyannamenin verilmesi mümkün müdür?

Evet. Beyannameyi gönderen, bildirilen hataya ilişkin düzeltmeleri yapmaksızın hata tespit edilmeyen tahakkuklara esas bilgileri onaylayarak beyannamesini gönderebilecektir.

Hata bulunmayan prime esas kazanç ve hizmet bilgileri için beyannamenin verilmesinden sonra hata bulunan ancak düzeltme yapılmayan bilgiler için beyanname nasıl verilecektir?

Düzeltme yapılmayan hatalara ilişkin bilgiler için aynı döneme ait daha önce verilen ve onaylama işlemi tamamlanan Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesini de kapsayacak şekilde düzeltme beyannamesi verilecektir.

Muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin sigortalıların prime esas kazanç ve hizmet bilgilerine ilişkin tahakkuklar elektronik ortamda mı iletilecektir?

Evet. Onaylama işlemi tamamlanan beyannameye ait tahakkuk fişi/fişleri düzenlenerek mükellefe/işverene veya aracılık yetkisi verilmiş gerçek/tüzel kişiye elektronik ortamda iletilecektir. Bu ileti tahakkuk fişinin/fişlerinin mükellefe/işverene tebliği yerine geçecektir.

Muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde prime esas kazanç ve hizmet bilgileri sigortalı bazında mı doldurulacaktır?

Evet. Muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde prime esas kazanç ve hizmet bilgileri her bir işyeri için sigortalı bazında kanun türü ve/veya belge türü seçilerek doldurulacaktır.

Yasal süresi dışında verilen muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin sigortalıların prime esas kazanç ve hizmet kısmı hangi durumda işleme alınacaktır?

Yasal süresi dışında verilen muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin sigortalıların prime esas kazanç ve hizmet kısmı urumca, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 103 üncü maddesine istinaden incelenerek uygun görülmesi halinde işleme alınacaktır.

Muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde prime esas kazanç ve hizmet bilgilerine ilişkin düzeltme beyannamesi verilirken beyannamede yalnızca düzeltme yapılacak sigortalıların prime esas kazanç ve hizmet bilgileri mi yer alacaktır?

Hayır. Daha önce verilmiş bulunan sigortalıların prime esas kazanç ve hizmet bilgilerine ilişkin muhtasar ve prim hizmet beyannamesi veya beyannamelerindeki hata ve/veya eksikliklere ilişkin verilecek düzeltme beyannamelerinin, ilgili dönemler için verilen beyannamelerde yer alan bilgileri de kapsaması gerekmektedir.

Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde belirtilen yasal süresi dışında verilmiş olmakla birlikte yasal süresi içinde verilmiş gibi kabul edilen haller nedeniyle sigortalıların prime esas kazanç ve hizmet bilgilerine ilişkin verilen düzeltme beyannameleri hangi süreye kadar verilmesi halinde yasal süresi içinde verilmiş sayılır?

Söz konusu düzeltme beyannameleri Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde belirtilen haller için öngörülen tarihleri takip eden ayın 23 üncü günü saat 23.59’a kadar elektronik ortamda verilmesi halinde yasal süresi içinde verilmiş kabul edilecektir.

Beyanname gönderme aracılık yetkisi almış bulunan gerçek ve tüzel kişilerin mevcut kullanıcı kodu, parola ve şifrelerini kullanarak Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi göndermeleri mümkün müdür?

Evet.

Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi dışında kalan ve Sosyal Güvenlik Kurumuna karşı elektronik ortamda yerine getirilmesi gereken yükümlülükler için Sosyal Güvenlik Kurumundan şifre alınması gerekmekte midir?

Evet.

Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinde ayrı ayrı damga vergisi mi olacak yoksa tek bir damga mı olacak?

Beyannamenin damga vergisi tektir.

Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinde vergi kesintileri ve sigorta primleri ve kazançları toplamı ile prim ödeme gün sayılarını için ayrı ayrı tahakkuklar mı çıkacak? İkisinin de ödeme tarihleri aynı mı olacak?

Ayrı ayrı tahakkuk çıkacak ve ödeme zamanları ilgili mevzuatlarında belirtildiği şekilde olacaktır.

Nevzat ERDAĞ