Bu günkü yazımızla özellikle son yıllarda gündeme gelen ve güncelliğini halen koruyan Facebook, Youtube, İnstagram, Tiktok, Google gibi sosyal medya mecralarında,  video, ses, metin, görüntü vb. nitelikte olmak üzere ürettikleri içerikleri yayınlayan kişilerin (yazımızın bundan sonraki kısımlarında bu kişileri “Youtuber” olarak ifade edeceğim) bu mecralardan elde ettikleri gelirlerin vergi mevzuatı karşısındaki durumu, bu kişilerin vergisel ödev ve yükümlülükleri, bunlara vergi idaresince sağlanan önemli kolaylıkları ve bu kolaylıklar için uymaları gereken kuralları ve son olarak da bu kurallara uyulmaması durumunda karşı karşıya kalınabilecek vergisel yükümlülükleri ve konuya ilişkin olarak en çok merak edilen hususları soru cevap şeklinde sade ve akıcı bir şekilde aktarmaya çalışacağım. 

Başlıkta da belirttiğim üzere bu yıl ve sonraki yıllar vergi açısından Youtuber’ların yılı olabilir, ama bunun için uyulması gereken önemli kuralları, Gelir İdaresi Başkanlığı 12.01.2022 tarihinde yayımladığı 318 Sıra No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nde uzun uzadıya ve örnekleri ile açıklamıştır.  Bu kurallara uyulmadığında sağlanan önemli vergisel kolaylıklar maalesef ortadan kalkıyor ve normal bir ticari kazanç elde eden gelir vergisi mükellefi gibi, belge düzenleme, defter tutma, aylık KDV beyannameleri verme, yıllık gelir vergisi beyannamesi verme ve artan oranlı gelir vergisi tarifesine göre vergi ödeme ile karşı karşıya kalınabilir ve sonuçta bu yıl ve sonraki yıllar vergisel kolaylıklar bakımından youtuber’ların yılı olmayabilir!


Konumuza geçelim;

1- Youtuber’lar nasıl gelir elde eder?

Youtuber’lar İnternet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları (Facebook, İnstagram, Youtube, Tiktok vb.)  üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi ürettikleri sosyal içerikleri yayınlayarak, paylaşarak bu içeriklerin tıklanma ve izlenmesine bağlı olarak sosyal medya kuruluşlarından gelir elde etmektedirler. 

2- Youtuber’ların gelirleri vergi idaresi tarafından hangi gelir unsuru olarak kabul ediliyor? 

Geçmiş yıllarda bu konu uzun uzadıya tartışma konusu oldu. Önceleri bunların gelirleri Gelir Vergisine tabi midir? tartışmaları yapıldı, sonrasında bu faaliyetler nedeniyle önemli gelirlerin elde edildiği de ortaya çıkınca,  vergiye tabi gelir olduğu konusundaki tartışmalar vergi idaresince yapılan çalışmalar (beyana davet mektupları, inceleme-denetim birimlerinin çalışmaları), yapılan kanuni ve idari düzenlemeler sonucunda ortadan kaldırıldı ve gelir vergisine tabi gelir ve esasen beyanname verilmesi gereken bir Ticari Kazanç olduğu ancak belli koşulların sağlanması halinde belli tutara kadar olan kazancın gelir vergisinden istisna olacağı ve ayrıca münhasıran bu faaliyetlerde bulunan ve defter tutma, beyanname vermeyi  gerektiren başkaca ticari veya diğer kazanç unsurlarının bulunmaması halinde, bu gelirleri için beyanname verilmesine gerek olmayacağı, defter tutulmayacağı belirtilmiştir. En kapsamlı açıklamalar 12.01.2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 318 Sıra No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nde yapılmıştır. 

3- Youtuber’ların genel olarak vergisel yükümlülükleri nelerdir? 

Bir önceki başlık altında da belirttiğim üzere, vergi idaresi artık Youtuber’ları TİCARİ KAZANÇ elde eden Gelir Vergisi mükellefi olarak kabul etmektedir. İnternet ortamında faaliyette bulunan gerçek kişilerin, Basit Usulde vergilendirilmesi vergi mevzuatımıza göre mümkün olmadığından, Youtuber’ların da ya İkinci Sınıf ya da Birinci Sınıf Tüccar kapsamında kanuni defter tutmaları, tüm gelirleri için fatura düzenlemeleri, giderleri için fatura almaları, aylık KDV beyannamelerini vermeleri, üçer aylık dönemler halinde geçici vergi beyannamelerini vermeleri, yıllık gelir vergisi beyannamelerini vermeleri ve aylık ve yıllık vergisel yükümlülüklerine yerine getirmeleri gerekmektedir. 

 4- Youtuber’lara yeni düzenlemelerle getirilen vergisel kolaylıklar nelerdir? Bu kolaylıklardan yararlanmak için yapılması gereken hususlar nelerdir? 

7338 sayılı Kanunun 2 nci maddesi ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanuna 20/B maddesi eklenmiş ve bu madde ile internet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticilerinin (youtuber’lar bu kapsamdadır) bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançların gelir vergisinden istisna olduğu,  bu istisnadan faydalanılabilmesi için; Türkiye’de kurulu bankalarda bir hesap açılması, bu faaliyetlere ilişkin tüm hasılatın sadece bu hesap aracılığıyla tahsil edilmesi (nakit veya elden tahsilatın hiç bir şekilde yapılmaması), bankaların da bu hasılatlar üzerinden % 15 oranında gelir vergisi tevkifatı (kesintisi) yapması ve son olarak bu suretle elde edilen kazanç toplamının Gelir Vergisi Tarifesinin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2022 yılı tarifesine göre bu tutar 880.000 TL’dir) aşmaması,  şartlarına uyulması koşulları getirilmiştir.  

Kanuni düzenlemede ortaya konan bu şartlara,  318 Sıra No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde de detaylı ve örnekleri ile bahsedilmiş olup bu anlamda Youtuber’ların kazançlarının istisna kapsamında değerlendirilebilmesi getirilen vergisel kolaylıklardan yararlanabilmeleri için yapmaları gereken hususlar özetle ve maddeler halinde aşağıda belirtilmektedir: 

  1. Vergi Dairesine başvurularak kendilerine İSTİSNA BELGESİ verilmesi talep edilecektir.
  2. Vergi Dairesinden alınan İSTİSNA BELGESİ ile Türkiye’de bulunan bir bankaya başvurularak kendilerine, bu faaliyetleri nedeniyle elde edecekleri hasılatların yatırılacağı bir banka hesabı açılacaktır.
  3. Açılan banka hesabına ilişkin bilgiler (banka adı, banka şubesi, IBAN numarası) bağlı olunan vergi dairesine, istisna belgesinin bankaya ibraz tarihinden itibaren, bir ay içinde yazılı olarak Youtuber’lar tarafından bildirilecektir.
  4. Youtuber’lar elde ettikleri tüm hasılatların bu banka hesabına yatırılmasını sağlayacak, hiç bir şekilde banka hesabı dışında nakit ve elden tahsilat yapılmayacaktır. Sosyal medya kuruluşlarınca, nakit dışında ayni mal (cep telefonu, tablet, tv, tencere, tava vb.) verilmesi hallerinde, bu malın alındığı tarihteki rayiç değeri (piyasa koşullarındaki alım satım değeri) alındığı ayın sonuna kadar açılan banka hesabına Youtuber’lar tarafından yatırılması gerekmektedir.
  5. Sosyal içeriklerin sosyal ağ sağlayıcılarına ait platformlarda yayınlanması karşılığında gelir elde edilmesi (gelirin diğer internet sitelerinde yapılan yayınlar aracılığıyla elde edilmemesi) gerekmektedir.
  6. Sosyal içerik üretimi sonucunda elde edilen hasılatların, mutlaka sosyal medya kuruluşlardan elde edilmesi, bunun dışındaki başka kuruluşlardan, kişilerden elde edilmemesi gerekmektedir.
  7. Bankalar bu hesaba gönderilen paralar üzerinden % 15 Gelir Vergisi kesintisi yapacak ve bunu vergi idaresine beyan ederek ödeyecektir. 
  8. Bir yıl boyunca elde edilen KAZANÇ toplamı (hasılatlar toplamından bu hasılatları elde etmek için katlanılan giderler, masraflar düşüldükten sonra kalan tutar) 2022 yılı için 880.000 TL yi (izleyen yıllarda bu tutarın güncellenmiş hali dikkate alınacaktır) aşmayacaktır. Bunun için yıl boyunca Youtuber’lık faaliyetlerinden elde edilen kazancın, bir gelir-gider tablosu şeklinde ayrı bir tabloda takip edilmesi tarafımızca önerilmektedir.

Bu koşullara uyulduğunda;

  1. a) Kanuni defter tasdik ettirmelerine ve tutmalarına gerek olmayacak, 
  2. b) Aldıkları hasılatlar için belge düzenlemeyecek,
  3. b) Aylık KDV beyannameleri verilmeyecek, 
  4. c) Üçer aylık dönemler halinde verilmesi gereken geçici vergi beyannameleri verilmeyecek, 
  5. d) Yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmeyecek (başka gelirleri nedeniyle yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmesi halinde dahi, bu gelirleri beyannameye dahil edilmeyecektir), 
  6. e) Artan oranlı tarife çerçevesinde % 35’e hatta % 40’a varan oranlarda vergi yerine, sadece banka tarafından kesilen % 15 oranındaki tutarı nihai vergi olarak ödeme imkanından yararlanabilecektir.  

5- Youtuber’ların başka faaliyetlerinin veya gelirlerinin olması getirilen istisna hükümlerinin uygulanmasına engel midir?

Başka faaliyetleri nedeniyle ticari veya diğer kazanç veya irat türlerinden gelirleri olanların, yukarıdaki şartları sağlamaları halinde, Youtuber’lık faaliyetlerinden elde edecekleri kazançları istisna olmaya devam edebilecektir. 

Ancak diğer faaliyetleri nedeniyle elde ettikleri kazançlarının tespiti ve beyanı için genel esaslar ve bir vergi mükellefinin genel yükümlülükleri çerçevesinde (defter tutma, beyanname verme şeklinde) vergilendirilmesi işlemleri gerçekleştirilecektir.

Youtuber’lık ve diğer faaliyetlerinden elde edilen hasılatlar ile bu işler nedeniyle yapılan harcamalar, katlanılan giderler faaliyetleri itibariyle ayrı ayrı takip edilecek, birinin giderleri diğerinin hasılatlarından indirilemeyecektir. Ancak tüm faaliyetler için ortak katlanılan giderler ise her bir faaliyet türüne bu faaliyetlerden elde edilen hasılatın, toplam hasılat içindeki payına göre paylaşımı yapılacaktır.

6- 2022 yılında belirtilen koşullar gerçekleşmediğinde izleyen diğer yıllarda da istisnadan yararlanılamayacak mıdır?

İlgili takvim yılında herhangi bir nedenden ötürü istisnadan yararlanılamaması, sonraki yıllarda istisnadan yararlanılmasına engel teşkil etmeyecektir. O yıllar için şartların sağlanıp sağlanmadığı kendi içinde (diğer önceki yıllardan bağımsız olarak) değerlendirilecektir.

İlgili takvim yılında istisna şartlarını sonradan kaybedenler ile bu şartları ihlal edenler, şartın kaybedildiği veya ihlal edildiği yıl için söz konusu istisnadan yararlanamayacak olup, bu kapsamda elde edilen kazançların tamamı yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecektir. Bu durumda, madde hükmü uyarınca bankalar tarafından tevkif edilen vergiler beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilebilecektir. 

7- Sosyal ağ sağlayıcıları dışında kendine veya bir başkasına ait internet sitelerinde içerik paylaşımı nedeniyle gelir elde edenlerin bu gelirleri de istisna kapsamında değerlendirilir mi?

Sosyal ağ sağlayıcısı olarak kabul edilmeyen kişisel internet siteleri, elektronik ticaret siteleri, haber siteleri gibi etkileşim amaçlı içeriğin ikincil ve yan hizmet olarak sunulduğu platformlarda faaliyette bulunan kişilerin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar için istisna hükümleri uygulanmayacak, bunlar için genel esaslar ve bir vergi mükellefinin genel yükümlülükleri çerçevesinde (defter tutma, beyanname verme şeklinde) vergilendirilmesi gerçekleştirilecektir.

8- Youtuber’lar bu faaliyetleri için yapmış oldukları giderlere veya satın almış oldukları mal ve hizmetlere ait belgeleri muhafaza etmeleri zorunlu mudur?

Youtuber’lar kazançlarına istisna uygulanması imkanından yararlanmaları ya da şartların ihlal edilmiş olması nedeniyle istisnadan yararlanamamaları halinde; faaliyetlerine ilişkin olarak adlarına düzenlenen belgeler ile yapmış oldukları giderlere, satın aldıkları mal ve hizmetlere ilişkin belgeleri 213 sayılı Kanunda öngörülen süre boyunca saklamaları zorunludur.

En çok merak edilen bu hususlar dışında, sosyal medya mecralarında içerik paylaşımında bulunan Youtuber’lar, daha detaylı ve kapsamlı örnekleri de incelemek isterlerse 318 Sıra No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’ne Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesinin mevzuatlara ilişkin bölümünden (https://www.gib.gov.tr/gibmevzuat) ulaşabilirler.

Dünya | Abdullah KİRAZ