2022 YILINDA TUTULACAK DEFTERLER VE TASDİK ZAMANLARI
Mükelleflerin 2022 yılında kullanacakları ve fiziki ortamda tutulan ticari defterlerinin Aralık ayı sonuna kadar notere tasdik ettirilmesi gerekmektedir.
GELİR VERGİSİ MÜKELLEFLERİ İÇİN
GELİR VERGİSİ MÜKELLEFLERİ İÇİN
1) Bilanço Esasına Göre Tutulacak Defterler (Gerçek Kişiler);
a) Yevmiye Defteri
b) Defteri Kebir
c) Envanter Defter
2) Kollektif ve Komandit Şirketler;
a) Yevmiye Defteri
b) Defteri Kebir
c) Envanter Defteri
d) Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri (Ticari Defter Tebliği Madde -5/2)
3) İşletme Esasına Göre Tutulacak Defter;
13.12.2017 Tarihli Resmi gazetede yayımlanan VUK 486 Seri numaralı Genel tebliğine göre; İşletme Defteri www.defterbeyan.gov.tr sayfası üzerinden. “Defter-Beyan” sisteminden elektronik ortamda tutulacaktır.
2022 yılı için işletme defteri notere tasdik ettirilmeyecek ve kâğıt ortamda tutulmayacaktır.
4) Serbest Meslek Erbabının Tutacağı Defter;
13.12.2017 Tarihli Resmi gazetede yayımlanan VUK 486 Seri numaralı Genel tebliğine göre; Serbest Meslek Kazanç Defteri www.defterbeyan.gov.tr sayfası üzerinden. “Defter-Beyan Sistemi” de Elektronik ortamda tutulmaya devam edilmektedir. 2022 yılı için Serbest meslek kazanç defteri de tasdik ettirilmeyecektir.
KURUMLAR VERGİSİ MÜKELLEFLERİ İÇİN
ANONİM ŞİRKETLER
a) Yevmiye Defteri
b) Defteri Kebir
c) Envanter Defteri
d) Damga Vergisi Defteri
e) Yönetim Kurulu Karar Defteri
f) Pay Defteri
g) Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri
Mevcut durumda kullanılmakta olan, pay defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defteri yeterli yaprakları bulunmak kaydıyla ve bu Tebliğde belirtilen bilgilerden eksik olanların yazılması suretiyle açılış onayı yapılmaksızın kullanılmaya devam edilebilir. (Ticari defter tebliği Geçici Madde -3/1)
LİMİTED ŞİRKETLER
a) Yevmiye Defteri
b) Defteri Kebir
c) Envanter Defteri
d) Pay Defteri
e) Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri
Limited şirketlerde halen kullanılmakta olan ortaklar kurulu karar defterlerinde yeterli yaprakları bulunmak kaydıyla, genel kurul toplantı ve müzakere defteri olarak kullanılmaya devam olunabilir. (Ticari Defter Tebliği Geçici Md 3/2)
Mevcut durumda kullanılmakta olan, pay defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defteri yeterli yaprakları bulunmak kaydıyla ve bu Tebliğde belirtilen bilgilerden eksik olanların yazılması suretiyle açılış onayı yapılmaksızın kullanılmaya devam edilebilir. (Ticari defter tebliği Geçici Madde -3/1)
E-DEFTER TUTANLAR; YEVMİYE VE DEFTERİ KEBİR DIŞINDAKİ DEFTERLERİ NOTERE TASDİK ETTİRECEKLER
e-Defter tutan mükellefler; Yevmiye ve Defteri Kebir defterleri dışında, tutmak zorunda oldukları defterleri kağıt ortamında tasdik ettirmek ve tutmak zorundadırlar.
DERNEK VE VAKIFLARIN İKTİSADİ İŞLETMELERİNİN TUTACAĞI DEFTERLER (Ticari Defter Tebliği Md.5/4)
a) Yevmiye Defteri
b) Defteri Kebir
c) Envanter Defteri
KOOPERATİFLERİN TUTACAĞI DEFTERLER
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’na göre kurulan kooperatifler ile bunların üst kuruluşları aşağıdaki defterleri tutacaktır.
a) Yevmiye Defteri
b) Defteri Kebir
c) Envanter Defteri
d) Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri
e) Yönetim Kurulu Karar Defteri
f) Pay Defteri
TASDİK YENİLEME (ARA TASDİK) (VUK MD. 222 ve TİCARİ DEFTER TEBLİĞİ MADDE 17–18)
Defterlerini ertesi yılda da kullanmak isteyenler Ocak ayı, hesap dönemleri Hazine ve Maliye Bakanlığınca tespit edilenler bu dönemin ilk ayı içinde tasdiki yeniletmeye mecburdurlar.
ARA TASDİK (TASDİK YENİLEME) YAPILABİLECEK DEFTERLER
1) Yevmiye defteri, ( Ara tasdik yapılmadan önce kapanış onayı yaptırılması gerekir.)
2) Defteri kebir,
3) Envanter defteri
4) A.Ş Yönetim Kurulu Karar Defteri, (Ara tasdik yapılmadan önce kapanış onayı yaptırılması gerekir.)
5) Kullanılması halinde Damga Vergisi Defteri
TİCARET SİCİL TASDİKNAMESİ ALMA ZORUNLULUĞU
Ticaret siciline kayıtlı bulunanlar; Ticari defterlerinin noterlere tasdikleri sırasında, TTK. nın 64. maddesinde belirtilen ve Ticaret Sicili Yönetmeliğinin 16’ncı maddesi uyarınca Ticaret sicil müdürlüklerinden alacakları “TİCARET SİCİLİ TASDİKNAMESİ” noterlere ibraz edilecektir.
Ancak; 27/01/2013 Tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Ticaret Sicili Yönetmeliğinin 16/6. maddesine göre “Sicil tasdiknamesi; Tasdiknamede yer alan bilgilerde bir değişiklik olmadığı veya yenisi düzenlenmediği sürece geçerlidir.” Hükmüne göre önceki yıl veya yıllarda alınmış belgeler yukarıdaki koşulları taşıması halinde yeniden alınmasına gerek yoktur. Eski tarihli belge notere ibrazı yeterlidir.
TUİK, 2022 yılında çeşitli harç ve cezaların artırılmasına esas olacak yeniden değerleme oranının temeli olan, Ekim ayındaki 12 aylık ortalamalara göre Yİ-ÜFE’yi açıkladı.
Buna göre; Yİ-ÜFE (2003=100) 2021 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre %5,24, bir önceki yılın Aralık ayına göre %37,34, bir önceki yılın aynı ayına göre %46,31 ve on iki aylık ortalamalara göre %36,20 artış gösterdi.
Bu durumda yeniden değerleme oranı da yüzde 36,20 olarak ortaya çıktı. Eğer Cumhurbaşkanlığı Makamınca başka bir karar alınmazsa 1 Ocak 2022 Tarihinden itibaren uygulanacak olan vergi, ceza ve harçlar da yüzde 36,20 oranında artacak.
Dolayısıyla 2022 Yılında İşletme hesabı esası (Defter-beyan) ve bilanço esasına göre defter tutma ve sınıf değiştirme hadleri de, YENİDEN DEĞERLEME ORANI kadar, yanı yüzde 36,20 oranında artış gösterilerek belirlenebilecektir
2022 Yılında uygulanacak VUK 177. Maddesindeki hadler ile ilgili VUK Genel Tebliği henüz yayımlanmamıştır. Söz konusu Tebliğ genellikle Aralık ayının son haftasında yayımlanmaktadır.
Vergi Usul Kanunu Tebliğleri ile yayımlanan 2020 ve 2021 yılları için belirlenmiş olan işletme hesabı esası ve bilanço esasına göre defter tutma ayrımına ilişkin hadler aşağıdaki gibidir;
2020 YILI İÇİN DEFTER TUTMA VE SINIF DEĞİŞTİRME HADLERİ ;
|
1- Yıllık |
|
|
|
-Alış tutarı |
: |
280.000 |
|
-Satış tutarı |
: |
390.000 |
|
2- Yıllık gayrisafi iş hasılatı |
: |
140.000 |
|
3- İş hasılatının beş katı ile yıllık satış hasılatının toplamı |
: |
280.000 |
2021 Yılı için defter tutma ve sınıf değiştirme hadleri;
|
1- Yıllık |
|
|
|
-Alış tutarı |
: |
300.000.- TL |
|
-Satış tutarı |
: |
420.000.- TL |
|
2- Yıllık gayrisafi iş hasılatı |
: |
150.000.- TL. |
|
3- İş hasılatının beş katı ile yıllık satış hasılatının toplamı |
: |
300.000.- TL |
olarak açıklanmıştı...
TUİK'in açıklamış olduğu enflasyon verileri doğrultusunda oluşan yüzde 36,20 oranındaki yeniden değerleme oranını baz alarak 2022 Yılı tutarlarını aşağıdaki şekilde belirlemek mümkün olacaktır.
2022 YILI İÇİN OLASI DEFTER TUTMA VE SINIF DEĞİŞTİRME HADLERİ ;
|
1- Yıllık |
|
|
|
-Alış tutarı |
: |
408.600.- TL |
|
-Satış tutarı |
: |
572.040.- TL |
|
2- Yıllık gayrisafi iş hasılatı |
: |
204.300.- TL. |
|
3- İş hasılatının beş katı ile yıllık satış hasılatının toplamı |
: |
408.600.- TL |
olarak hesaplanabilir...
Yukarıdaki veriler doğrultusunda geçişler için aşağıdaki açıklamaların da dikkate alınması gerekmektedir.
DEFTER BEYAN (İşletme) ESASINDAN BİLANÇO ESASINA GEÇİŞ İÇİN;
Bir hesap döneminin iş hacmi belirlenen hadlerden %20’yi aşan bir nispette fazla olursa veya Arka arkaya 2 dönemin iş hacmi belirlenen hadlere nazaran %20′ye kadar bir fazlalık gösterirse bu şartların tahakkukunu takip eden hesap döneminden başlayarak I. sınıfa geçerler. (VUK md. 180)
BİLANÇO ESASINDAN İŞLETME (DEFTER-BEYAN) ESASINA DÖNÜŞ İÇİN;
Bir hesap döneminin iş hacmi belirlenen hadlerden %20’yi aşan bir nispette düşük olursa veya arka arkaya üç dönemin iş hacmi belirlenen hadlere nazaran %20′ye kadar bir düşüklük gösterirse bu şartların tahakkukunu takip eden hesap döneminden başlayarak, II. sınıfa geçebilirler. (VUK md. 179)
Sağlıcakla kalınız...
EYÜP YÜCELİ
Mali Müşavir - Bağımsız Denetçi
