Kısa çalışmada olan çalışanlara emeklilik primi yatırılmıyor. Bu durumda süre uzadıkça çalışanlar için prim eksikliği sorunu doğdu. Kısa çalışana borçlanma hakkı getirilirse bu sorun çözülebilir. İşverenlerin de desteği sağlanırsa işçinin borçlanma maliyeti hafifler. 

Kısa çalışmadaki işyerlerinde, kısa çalışma ödeneği alan işçilere ödenek alınan günlerde işveren tarafından emeklilik primi yatırılmaz. Bu süreler için yalnızca İŞKUR tarafından genel sağlık sigortası primi yatırılır. Dolayısıyla kısa çalışma süresince işçinin emeklilik için gerekli prim ödeme gün sayısı artmaz. Ayrıca kısa vadeli sigorta kollarına da prim yatırılmadığı için hastalık ve analık sigortasından sağlanan yardımlara erişmek konusunda işçi sorun yaşayabilir. Emeklilik için gerekli üç şarttan sigortalılık süresi ve yaşı sağlayan ancak prim günü dolmamış kişiler, kısa çalışma ödeneği alıyorlarsa emeklilik tarihleri uzayacaktır. Ayda 15 gün üzerinden kısa çalışma ödeneği alan bir kişi için 15 gün emeklilik primi yatırıldığı için bu kişinin emekli olacağı tarih her ay 15 gün uzuyor. Kısa çalışmanın süresinin uzamasıyla birlikte prim yatırılmıyor olması nedeniyle yaşanan sorunlar da artmaya başladı. Nisan itibarıyla ödenek almaya başlayan bir işçinin 7 aylık sigorta primi yatırılmamış ya da kısa çalışma ödeneği aldığı süre kadar eksik yatırılmış oldu.
 

KADINLAR İÇİN DE ÖNEMLİ

Kısa çalışma süresince işçinin emeklilik ve kısa vadeli sigorta kollarına prim yatırılmaması, emzirme ödeneği ve rapor parası konusunda sorun doğurabilir. Yeni doğum yapan kadın sigortalının emzirme ödeneği alabilmesi için doğumdan önceki bir yılda en az 120 gün kısa vadeli sigorta kollarına prim yatırılması gerekir. Doğum yapan kadının doğum nedeniyle çalışamadığı günler için rapor parası alabilmesi için, doğumdan önceki son bir yıl içerisinde en az 90 gün kısa vadeli sigorta kollarına prim yatırılmış olması gerekiyor.
 

ÇALIŞANIN EMEKLİLİK KONUSUNDA ENDİŞE DUYMASI GEREKMEZ

Kısa çalışmadaki işçilerin kısa çalışma süresince yatırılmamış primleri için borçlanma hakkı getirilirse bu sorunların çözümü mümkün olabilir. Kısa çalışma ödeneği almış kişiler için tanınacak borçlanma hakkıyla isteyen çalışanların bu sürelere ilişkin primleri yatırarak bu günleri emeklilik dahil olmak üzere bütün sigorta kolları için gerekli prim ödeme gün sayısı hesabına dahil etmesi sağlanabilir. Bu durumda çalışanların emzirme ödeneği, rapor parası, ölüm aylığı bağlanması gibi durumlarda prim eksiği gibi sorunlar yaşaması engellenecektir. Ayrıca kısa vadeli sigorta kollarından sağlanacak yardımlara ihtiyacı bulunmayan kişiler için yalnızca emeklilik, malullük ve ölüm sigortası primlerini borçlanma hakkı da getirilebilir. Bu sayede emekli olmak için borçlanacak kişilerin borçlanma maliyeti azalır.
 

VERGİ İNDİRİMİYLE MALİYET YÜZDE 15 AZALABİLİR

Borçlanma hakkı getirilirse bazı işverenler işçilerin ödeyeceği tutarı karşılayabilir. Bu şekilde borçlanma hakkı tanınırsa işverenler çalışanların borçlanma tutarlarını ödemeyi tercih edebilir. Ayrıca borçlanmanın çalışırken yapılacak olması nedeniyle çalışanların vergi indirimi elde etmesi de söz konusu olduğu için borçlanma maliyeti yüzde 15 azalacaktır.

Akşam | Okan Güray BÜLBÜL