2022 yılına az bir zaman kaldı. Yılbaşından sonra yeniden değerlemeye bağlı olarak birçok hizmet ve yükümlülüğün maliyeti artmaktadır. SGK’da ise prim, idari para cezası ile hizmet borçlanmaları cari asgari ücrete endekslenmiştir.
Hâl böyle olunca yılbaşından önce hizmet borçlanması yapanlar yılbaşından sonra asgari ücrette yapılan artışı oranında daha ucuz maliyetle bu işi haletmiş olmaktadır.
Özelikle emeklilik için tüm şartları yerine getirmiş veya 2022 yılı içerisinde yerine getirecek olup da sadece eksik primleri bulunması nedeniyle emekli olamayan vatandaşlar için bu sayılı günler daha az para ödeyerek eksik primleri borçlanmak suretiyle doldurmak için önemli bir fırsattır. Keza enflasyon rakamlarının yüksek olduğu da göz önünde bulundurulduğunda asgari ücretin en az %20 veya üzerinde artması tahmin edilmektedir. Bu artış aynı zamanda hizmet borçlanması maliyetine de aynen yansıyacaktır.
Hizmet borçlanması yapılabilecek haller
Kamuoyunda geriye dönük SGK hizmeti kazanma olarak bilinen hizmet borçlanmaları, çalışanlara emeklilikte avantajlar sağlamaktadır. Özellikle eksik prim gün sayıları olup da bu sürelerin dolmasını beklemek zorunda kalanlara çoğu zaman hemen bu primleri borçlanma ile yerine getirmesi avantajını sağlamaktadır.
Ayrıca bazı borçlanmalar bazı hâllerde daha erken emeklilik ve emeklilik maaşında artışa sebep olabilmektedir. SGK uygulamasında aşağıda yer alan kişi ve durumlar için borçlanma hakkı bulunmaktadır. Mevcut düzenlemelerde kısa çalışma ödeneği alan işçilerin bu dönemler için hizmet borçlanması yapmalarına ilişkin yasal bir dayanak bulunmamaktadır. Aynı şekilde pandemi nedeniyle işverenleri tarafından ücretsiz izne ayrılanlar için de hizmet borçlanmasına ilişkin bir düzenleme yer almamaktadır. Hizmet borçlanması yapılabilecek haller yasada sınırlı olarak sayılmıştır. Buna göre;
- Er veya erbaş olarak silahaltında veya yedek subay okulunda geçen süreler,
- Personel mevzuatlarına göre aylıksız izinde geçen süreler,
- Doktora veya tıpta uzmanlık öğreniminde geçen süreler,
- Avukatlık stajında geçen süreler, tutuklulukta veya gözaltında geçen süreler,
- Grev ve lokavtta geçen süreler,
- (4/1-a), (4/1-b) ve (4/1-c) sigortalılarının doğumdan sonra geçen süreleri,
- Ücretsiz doğum ya da analık izni sürelerinin borçlanması,
- Hekimlerin fahri asistanlıkta geçen süreleri,
- Seçim kanunları gereğince görevlerinden istifa edenlerin açıkta geçirdikleri süreler, kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışanların borçlanmaları ve
- Yurt dışında geçen öğrenim sürelerinin borçlandırılması
Mümkün bulunmaktadır.
Kadınlar 6 yıla kadar borçlanabiliyor
Kadınların, doğum borçlanması ile emeklilik prim gün sayılarını tamamlama imkânları bulunmaktadır. Bu düzenleme üç çocuk için geçerli sayılmıştır. Kadınlar, her bir çocuk için 2 yıla, toplamda 6 yıla karşılık gelen 2160 güne kadar doğum borçlanması yapabilmektedir. Doğum borçlanmasından işçi, memur, sözleşmeli, iş yeri sahibi ve ortağı ile diğer tüm çalışan kadınlar belirli şartlarla faydalanabilmektedir. Borçlanma yapılacak sürelerde uzun vadeli sigorta kolları açısından kadınların sigortalı sayılmaması ve çocuklarının yaşaması şartı aranmaktadır.
Birden fazla çocuğu için borçlanma talebinde bulunan sigortalıların tercih ettikleri doğumları ya da yine tercihleri doğrultusunda en fazla borçlanılacak süreye imkân veren doğumları borçlandırılmaktadır. Tek batında ikiz ve diğer çoğul doğumlarda ise sadece bir çocuk için en fazla iki yıla kadar borçlanma imkânı bulunmaktadır. Kadınların doğum borçlanması yapabilmesi için mutlaka doğumdan önce sigortalı olmaları gerekmektedir. Aksi takdirde kaç doğum olursa olsun borçlanma hakkından mahrum kalmaktadırlar.
Diğer yandan 2008 öncesi özelikle de 2000 yılı öncesi döneme ait olmak üzere daha yüksek prime esas kazanç üzerinden yapılacak hizmet borçlanmaları bazı durumlarda emekli aylığının yükselmesine neden olabilmektedir.
