SMA hastası bebeklerin gen tedavisi halen Türkiye'de yapılamıyor olsa da, SGK ilaç tedavisini kolaylaştıracak bir adım attı. Yapılan değişiklikle SGK'nın 2019'dan beri karşıladığı Nusinersen etken maddeli ilaçta test şartı kaldırıldı.
Spinal Musküler Atrofi olarak adlandırılan SMA, hareket kabiliyetini etkileyen bir hastalık. Ülkemizde yaklaşık 6 bin ila 10 bin doğumda bir bebekte görülen SMA hastalığı son dönemde çocuklar için yürütülen yardım kampanyalarıyla gündemde. SMA hastaları için geçtiğimiz hafta Resmi Gazete'de yayımlanan Sağlık Uygulama Tebliği değişikliği sonrası SGK'nın karşıladığı ilaçta test şartı kaldırıldı. Yakın dönemde gen tedavisinin de SGK'nın karşıladığı sağlık hizmetleri kapsamına alınması sağlanırsa SMA hastası çocuklar için gerekli süreç tamamlanmış olacaktır.
3 TEDAVİ YÖNTEMİ VAR
SMA hastalığının tedavisinde kullanılan üç yöntem var. Nusinersen etken maddeli ilaç, SMA hastalarının tedavisinde kullanılıyor. İkinci tedavi yöntemi ise gen tedavisi. Bu tedavi henüz SGK tarafından karşılanmıyor. Risdiplam etken maddeli ilaçla tedavi ise Türkiye'de hiç uygulanmıyor. Nusinersen etken maddeli ilaç omuriliği çevreyelen sıvıya enjekte edilerek kullanılıyor. Tedavinin sürekliliği söz konusu. Gen tedavisi ise tek sefer uygulanıyor ve yalnızca iki yaşın altındaki hastalar için söz konusu. Gen tedavisi Türkiye'de uygulanmadığı gibi SGK tarafından karşılanması da söz konusu değil. Risdiplam etken maddeli ilaç ise ağızdan alınan bir ilaç ve tedavi bu şekilde uygulanabiliyor. Ancak ilaç henüz Türkiye'de kullanım izni almış değil.
2019'DAN BERİ KARŞILIYOR
SMA hastaları tedavinin ilk iki ayında 4 'yükleme dozu' alıyor. Bu dozları tamamlandığında, her 4 ayda bir bakım dozu alınıyor. İlacın hastanın yaşamı boyunca kullanılması gerekiyor. SGK, 2019'dan bu yana Nusinersen etken maddeli ilacı geri ödeme listesine almış durumda. Dolayısıyla Nusinersen etken maddeli ilaç tedavisi SGK tarafından sağlık uygulama tebliği çerçevesinde 2019'dan bu yana karşılanıyor. Ancak Nusinersen etken maddeli ilaç tedavisinin karşılanabilmesi için bazı şartların varlığı gerekiyordu. Bu şartlar ise yayımlanan değişiklikle kaldırıldı.
ZOR TEDAVİ SÜRECİ BİR NEBZE KOLAYLAŞTI
Değişiklik sonrasında yükleme dozlarını tamamlayan Tip 1 SMA hastalarının beşinci doz tedaviyi alabilmek için test yaptırmalarına gerek kalmadı. Değişiklik öncesi bu ilaç tedavisine başlayabilmek için hastanın SMN2 geni kopya sayısının en az 2 olması gerekiyordu. Değişiklik sonrası kopya sayısı 1 olan Tip 1 SMA hastası bebekler de ilaç alabilecek. 6 ila 9. dozlar arasında gereken sürekli hareket puanını artırma koşulu da yürürlükten kalktı. 10. doza ulaşmayla ilgili kriterler de uygulanmayacak. Ayrıca Tip 2 ve Tip 3 SMA hastalarının da ilacı alabilmeleri için test yaptırmalarına gerek kalmadı. Değişiklik SGK'nın SMA hastalarının tedavisinde kolaylık sağladığı ve tedavide kullanılan ilacın SGK tarafından karşılanması için gerekli şartları kaldırdığı anlamına geliyor. SMA hastaları sürekli kullanmak durumunda oldukları Nusinersen etken maddeli ilaç için artık test yaptırmak ve test sonucunda belirlenen gelişmeyi göstermek zorunda değiller. Bu gelişmeler SMA hastalarının zaten zor olan tedavi sürecini bir nebze kolaylaştıracak.
GEN TEDAVİSİ BEKLENİYOR
Henüz gen yöntemi Türkiye'de uygulanmıyor ve SGK tarafından da karşılanmıyor. Bu yöntemin etkin olduğu ortaya konulmuş durumda. Bu nedenle SMA hastalarının tedavisinde gen yönteminin Türkiye'de kullanılmaya ve SGK tarafından karşılanmaya başlanması SMA hastalarının sağlıklarına kavuşmaları ve ekonomik yönden rahatlamaları için büyük önem taşıyor.
Akşam | Okan Güray BÜLBÜL
