Askeri okullarda veya Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) hesabına öğrenimde geçen yükseköğrenim süreleri şartların sağlanması halinde emeklilik hesabında dikkate alınıyor. Bu uygulamada 2008 tarihi kritik!


18 YAŞINDAN İTİBAREN

Harp okulları ile fakülte ve yüksekokullarda, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken askeri öğrenci olanlar ile astsubay meslek yüksekokulları ve astsubaylığa atanmak üzere temel askerlik eğitimine tabi tutulan adayların, bu öğrenimlerde geçen sürelerinin gerekli şartların sağlanması halinde, emeklilikte geçerli hizmet olarak sayılması mümkün bulunuyor. Öncelikle bu okullarda geçen öğrenim süresinin hizmet olarak sayılması için; 18 yaşın doldurulduğu tarih önemli. Öğrenim sürelerinden 18 yaşın dolduğu tarihten sonra geçen süreler hizmet sayılıyor.


1- 15 EKİM 2008’DEN ÖNCEKİ DÖNEM

Okullarda geçen öğrenim sürelerinin hizmet sayılmasında eğitimin 15 Ekim 2008 tarihinde önce veya sonra geçip geçmediği de önemli. Çünkü bu tarihten önce veya sonraki eğitim sürelerine ilişkin uygulama farklı kanunlara tabi bulunuyor. 15 Ekim 2008’den önce geçen öğrenim sürelerinin hizmet sayılmasında, 5434 sayılı kanun hükümlerine göre değerlendirme yapılıyor.

15 Ekim 2008’den önce harp okulları ile fakülte ve yüksekokullarda TSK hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken askeri öğrenci olanlar ile astsubay meslek yüksekokulları ve astsubay naspedilmek üzere temel askerlik eğitimine tabi tutulan adayların bu okullarda geçen sürelerinin fiili hizmetten sayılması subay olarak atanma şartı aranmadan okulu başarı ile bitirme şartına bağlı. Bu okulu başarı ile bitirenlerin okul süreleri Emekli Sandığı statüsünde hizmetten sayılıyor.


YIPRANMA GEÇERLİ DEĞİL

Örnek: 15 Eylül 2003 tarihinde harp okuluna kayıt olup 30 Ağustos 2007 tarihinde başarı ile mezun olan ancak göreve başlamayan bir kişinin harp okulunda geçen başarılı eğitim süresi Emekli Sandığı’na tabi hizmet olarak emekliliğinde değerlendirilecektir. Bu okullarda geçen fazla öğrenim süreleri fiili hizmetten (yıpranma) sayılmıyor. Bu okulları başarı ile bitirmeyerek ayrılanların, okulda geçen öğrenim süreleri de hizmetten sayılmıyor.

Örnek: 18 yaşını doldurduktan sonra 15 Eylül 1996 tarihinde harp okuluna başlayıp 1999 yılında harp okulundan mezun olmadan ayrılan bir kişinin daha sonra başka bir kurumda Emekli Sandığı’na tabi memur olması halinde, harp okulunda geçen süresi emeklilikte geçerli hizmet olarak sayılmaz.


2- 15 EKİM 2008’DEN SONRAKİ DÖNEM

15 Ekim 2008 tarihinden sonra harp okulları, fakülte ve yüksekokullarda TSK hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken askeri öğrenci olanlar ile astsubay meslek yüksekokullarında okuyan ve astsubaylığa atanmak üzere temel askerlik eğitimine tabi tutulan adaylardan okullarını bitirdikten sonra göreve başlamaları halinde eğitim süreleri hizmet süresi olarak dikkate alınıyor.

Ancak görevlerine başlamadan ayrılanların, bu okullarda geçen öğrencilik süreleri sigortalılık süresinden sayılmıyor. Örneğin; 15 Eylül 2009 tarihinde harp okuluna kayıt olup 30 Ağustos 2013 tarihinde başarı ile mezun olan ancak göreve başlamayan bir kişinin harp okulunda geçen başarılı eğitim süresi hizmet süresi olarak emekliliğinde değerlendirilmez.


HAZIRLIK SINIFI DA DAHİL...

Eğitim süresi sonunda TSK’da göreve başlayanların sigortalılık süresinden (hizmetten) sayılan eğitim süreleri 5510 sayılı kanuna göre 4/1-C sigortalılık statüsü de değerlendiriliyor. Harp okulları kapatılarak Milli Savunma Bakanlığı’na bağlı Milli Savunma Üniversitesi (Kara, Hava ve Deniz Harp Okulları ve Astsubay Meslek Yüksekokulları) ile İçişleri Bakanlığı’na bağlı olarak Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademileri kurulduğundan, aynı şartlarla 6 Ocak 2017 tarihinden itibaren söz konusu okullarda öğrenim gören öğrenciler hazırlık sınıfı da dahil 4/1-C sigortalısı sayılıyor. Yükseköğrenimde geçen ve emeklilik için hizmet sürelerinden sayılan öğrencilik sürelerine yıpranma verilmiyor.


KADROSUZLUK TAZMİNATI


KİMLER YARARLANABİLİR?

TSK Personel Kanunu’nda rütbelerde azami bekleme süreleri belirlenmiştir. Bu kapsamda rütbe bekleme süreleri sonunda terfi ettirilemeyen general ve amiraller emekliye sevk ediliyor. Bunlardan;

  • Bekleme ve görev süresi sonunda emekliye sevk edilen veya bu süreler içerisinde kendi isteği üzerine emekliye ayrılan orgeneral-oramiraller,
  • Bekleme süresi sonunda, kadrosuzluk sebebiyle terfi ettirilemeyerek emekliye sevk edilen general ve amiraller,
  • Aynı rütbede hizmete devam ettirilerek kadrosuzluk nedeniyle, bir üst rütbeye terfi ettirilmeyip emekliye sevk edilen general ve amiraller,
  • Korgeneral-koramiralliğe yükselemeyen ve bekleme süresi sonunda emekliye sevk edilen Tümgeneral-tümamiraller,
  • Yaş haddinden emekliye ayrılan general-amiral ve albaylar ile,
  • Kadrosuzluk nedeniyle yaş haddinden önce emekliye sevk edilen albay, yarbay, binbaşı ve yüzbaşılara, emekliye sevk edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren, orgeneral aylığının (ek gösterge dahil);
  • Yüzbaşılara yüzde 30’u,
  • Binbaşılara yüzde 50’si,
  • Yarbaylara yüzde 55’i,
  • Albaylara yüzde 70’i,
  • Tuğgeneral-tuğamirallere yüzde 75’i,
  • Tümgeneral-tümamirallere yüzde 80’i,
  • Korgeneral-koramirallere yüzde 90’ı,
  • Orgeneral-oramirallere yüzde 100’ü oranında rütbelerinin ve makamının yaş haddinden az olmamak üzere 65 yaşına kadar olan sürede kadrosuzluk tazminatı ödeniyor.


EMSALDEN FAZLA OLAMIYOR

Bu suretle verilecek emekli aylığı ve kadrosuzluk tazminatının toplamı, TSK’da görevli aynı rütbedeki bütün emsalinden en az istihkak, tazminat ve aylık alanın eline geçenden fazla olamıyor. Bu tazminat yaş haddinden önce ölenlerin varislerine intikal etmiyor.


65 YAŞINA KADAR ÖDENİYOR

9 Mayıs 2008 tarihinden önce emeklilik hakkını elde etmiş olan ve bekleme sürelerini doldurmadan kendi isteği ile emekliye ayrılan kıdemli albaylar da kadrosuzluk tazminatından yararlandırılıyor. Aynı rütbede hizmete devam ettirilen general ve amirallerden ve rütbe bekleme süresini dolduran albaylardan kendi isteği üzerine emekliye ayrılanlara da 65 yaşına kadar kadrosuzluk tazminatı ödeniyor. Kadrosuzluk tazminatları genel olarak kişiler 65 yaşını doldurunca kesilmekle birlikte eylül ve daha sonra dolduranların tazminatları takip eden yılın ekim ayından itibaren kesiliyor.


NASIL HESAPLANIYOR?

Kadrosuzluk tazminatına esas alınan Orgeneral aylığı = (Gösterge rakamı + Ek gösterge rakamı) X Katsayı olup Temmuz- Aralık 2021 döneminde geçerli katsayılara göre (1500 + 8000) X 0,179797= 1.708,07 TL’dir.