Değerli okurlarımız, bugün  sizlere ülkemizde yeni uygulamaya giren Turkuaz Kart ile ilgili bilgiler vermeye çalışacağız. Turkuaz Kart , 14 Mart 2017 tarihinde 30007 Sayılı Resmi Gazete’de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayımlanan yönetmelikle mevzuatımıza girmiştir.

Turkuaz Kart Nedir?

Turkuaz Kart,yabancı bilim insanlarına, sporculara, sanatçılara ve Türkiye'den ev alan veya yatırım yapan yabancılara öncelikli vatandaşlık ve süresiz çalışma ve oturma izni hakkı veren, eş ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarına da oturum izni hakkı tanıyan yeni bir uygulamadır.

Turkuaz Kart Kimlere Verilir?

  • Eğitim düzeyi, ücreti, mesleki bilgisi ve deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı ve benzeri nitelikleri itibarıyla yüksek nitelikli işgücü olarak değerlendirilen,
  • Yatırım veya ihracat düzeyi, sağlayacağı istihdamın büyüklüğü, bilimsel ve teknolojik gelişmeye yaptığı katkı ve benzeri özellikleri itibarıyla yüksek nitelikli yatırımcı olarak değerlendirilen,
  •  Bilimsel ve teknolojik gelişmeye katkı sağlayan veya bilim, sanayi ve teknoloji alanlarında uluslararası düzeyde ülke menfaatleri açısından stratejik kabul edilen çalışmalar ve araştırmalar yapan bilim insanı veya araştırmacı,
  •  Kültürel, sanatsal veya sportif faaliyetler açısından uluslararası düzeyde başarılı olan,
  •  Türkiye’nin veya Türk kültürünün uluslararası tanınırlığına veya tanıtımına katkı sağlayan, Türkiye’nin milli menfaatlerine ilişkin hususlarda uluslararası düzeyde faaliyette bulunan, yabancılara verilebilir.

Turkuaz Kart hakkında ön bilgiler aktardıktan sonra başvuru nasıl ve hangi belgelerle yapılır, biraz da ondan bahsedelim.

  • Turkuaz Kart başvurusu, yurt içinde doğrudan sistem üzerinden, yurt dışında yabancının vatandaşı olduğu veya yasal olarak bulunduğu ülkedeki Türk dış temsilciliği (Konsolosluk) aracılığıyla yapılır.
  • Yurt dışından yapılan başvuruya ilişkin bilgi ve belgeler Türk dış temsilciliğince elektronik ortamda Bakanlığa iletilir.
  • Türkiye’de yasal olarak bulunan yabancı, yurt içinden yabancı kimlik numarası ile sistem üzerinden doğrudan kendisi başvuru yapabilir.
  • Turkuaz Kart başvurusu, yurtiçi ve yurtdışından yabancı adına yetkili aracı kurum tarafından da yapılabilir.
  • Turkuaz Kart başvurusu sırasında yabancı ve yakınına ilişkin Genel Müdürlükçe belirlenen bilgi ve belgelerin sisteme girilmesiyle başvuru tamamlanır.

Turkuaz Kart başvurusu için gerekli belgeler nelerdir?

  • Başvuru dilekçesi
  • Yabancıya ait pasaport veya pasaport yerine geçen belgenin sureti,
  • Varsa ilgili kamu kurum ve kuruluşundan alınan uygunluk belgesi,

Turkuaz Kart başvurusunun degerlendirilmesi; başvurunun değerlendirilmesinde uluslararası işgücü politikası doğrultusunda Genel Müdürlükçe belirlenen kıstaslar kapsamında oluşturulan puanlama sistemi kullanılır. Puanlama sisteminde yeterli puan alan başvurular olumlu değerlendirilir. Lisans öğreniminin son yılında olan veya lisansüstü öğrenimi gören örgün öğretim öğrencilerinden öğrenim gördüğü alandaki yüksek becerisi, potansiyeli veya akademik çalışmaları ve araştırmaları ile üstün başarılı olanlar için yapılan başvuruların değerlendirilmesinde, öğrenim gördüğü kurum ile bu kurumda çalışan öğretim üyelerinin ve ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınabilir.

Başvurunun değerlendirilmesi sırasında yeterli puan alamayanların başvurusu reddedilir.  Turkuaz Kart başvurusu olumlu olarak değerlendirilenler için ilk 3 yılı geçis süresi olmak kaydıyla verilir.  Geçiş süreci hakkında  kısaca bilgi verelim.

  • Genel Müdürlükçe, geçiş süresi içinde Turkuaz Kart sahibi yabancının faaliyetlerinin ve taahhütlerinin izlenmesi için bir uzman görevlendirilir.
  • Görevlendirilen uzman tarafından on iki aylık dönemler halinde şekil ve içeriği Genel Müdürlükçe belirlenecek izleme raporu hazırlanır.
  • Yabancı, izleme raporu için gerek duyulan her türlü bilgi veya belgeyi on beş gün içinde Bakanlığa vermekle yükümlüdür. Bilgi veya belgelerin sistem üzerinden aktarılması esas olmakla birlikte Genel Müdürlükçe, kayıtlı elektronik posta dahil her türlü iletişim aracının kullanılmasına imkan sağlanabilir.
  • Uzman raporu doğrultusunda tespit edilen eksiklikler yabancıya bildirilerek giderilmesi için üç aylık süre verilir. Bu sürenin sonunda eksikliklerin giderilmemesi durumunda geçiş süresi sonlandırılarak Turkuaz Kartın iptaline karar verilebilir.
  • Geçiş süresi içinde Genel Müdürlük tarafından yabancının yurtiçi ve yurtdışı faaliyetlerinin incelemesi yapılabilir veya yaptırılabilir.
  • Geçiş süresi içerisinde izleme ve değerlendirme için Genel Müdürlükçe yabancıdan talep edilen her türlü bilgi, belge ve veriyi içeren raporlar, yetkili aracı kurum tarafından da hazırlanabilir.

Yetkili aracı kurum; Turkuaz Kart sahibi için hazırlanan raporları on iki aylık sürelerin tamamlanmasını takip eden on beş gün içinde Genel Müdürlüğe sunmakla yükümlüdür.

Daha sonraki makalelerimizde Turkuaz Kart sahiplerinin hak ve yükümlülükleri ile Turkuaz Kartın sınırlandırılması gibi konulara değineceğiz.

Sonuç olarak ülkemizin eğitim, bilim, teknoloji,kültür ve sanatsal açıdan gelişebilmesi amacıyla böyle avantajlı uygulamaları yürürlüğe sokması hem ülke hem de mili değerlerimiz açısından şüphesiz faydalı olacaktır.

Saygılarımla,

Seyithan KÜTÜKÇÜOĞLU
SMMM
[email protected]