Ayın başından itibaren beyanname verme kriterlerini; kira gelirleri, gayrimenkul satış gelirleri, kâr payı gelirleri ve ücret gelirleri olarak ayrıntılı olarak ele almıştık. Bugün faiz gelirleri elde edenler ve hisse seneti satışı yapanlar için beyanname kriterlerini ele alıyoruz… Bankalardan elde edilen faiz gelirleri yıl içinde zaten bankalar tarafından stopaj yoluyla vergilendiriliyor. Dolayısıyla geçen yıl yurtiçi bankalardan; mevduat faizi, repo gelirleri vb. kazanç elde edenlerin beyanname vermesine gerek kalmıyor. Katılım bankalarınca kar ve zarara katılma hesabı karşılığında ödenen kar payları için de durum aynı, beyanı gerekmiyor. Yurtdışından elde edilen faiz gelirlerinde ise stopaj olmadığından yurtdışı faiz gelirleri beyana tabi. Kıyı bankacılığından (off-shore bankacılık) elde edilen faiz gelirlerinin de (2 bin 800 lirayı aştığında) beyan edilmesi gerekiyor.

GÜNCEL SINIR 53 BİN TL

Eurobondlardan elde edilen faiz gelirlerinin beyanı için güncel sınır (2021 gelirleri için) 53 bin lira. Faiz gelirlerini beyan edecek kişilerin, beyannamenin menkul sermaye iradı (MSİ) başlığı altındaki bölümüne bu gelirlerini dahil etmesi gerekiyor. 53 bin liralık beyan sınırının hesabında, beyana tabi diğer menkul sermaye iratları ile Türkiye’de tevkifata tabi tutulmuş olmak kaydıyla elde edilen gayrimenkul sermaye iratları toplamının dikkate alınması gerekiyor.

HİSSE SENEDİNDE 2 YIL KRİTERİ

Anonim şirket hissedarları; hisse senetlerini iki yıl elde tutup sattıklarında elde edilen kazanç ne kadar büyük olsa da gelir vergisi ödemiyorlar. Hisse senedi bastırılması ihmal edildiğinde bu vergi avantajından yararlanılamadığından, hissedarların basılı hisse senedi üzerinden devir yapmış olması önemli… Ortaklık paylarının iki yıl içinde satılması durumunda ise; elde edilen değer artış kazancının gelir vergisi beyannamesine dahil edilerek vergilendirilmesi gerekiyor. Limited şirket ortakları için; bahsettiğimiz ‘iki yıl ortak olarak kalma’ kriterinin sağladığı bir avantaj bulunmuyor. Limited şirketteki paylarını devreden ortaklar, iki yıldan fazla süre ortak olarak kalsalar da her durumda elde ettikleri değer artış kazancı üzerinden beyanname vermeleri gerekiyor.

BORSADA VERGİ YOK

Borsa İstanbul’da işlem gören hisse senetlerinin satışından elde edilen kazançlar için stopaj oranı sıfır olarak uygulanıyor. Borsada sağlanan kazançlar için beyanname verme zorunluluğu da yok, vergi ödenmesi de gerekmiyor (Menkul Kıymet Yatırım Ortaklığı -MKYO- hisse senetlerinin elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar yüzde 10 oranında stopaja tabi. 1 yıldan daha fazla elde tutulduktan sonra satılmasından elde edilen kazançlar stopaja tabi değil.)

KİRA, GAYRİMENKUL KAZANÇLARI VE ÜCRET GELİRLERİ

Henüz beyannamesini verememiş vergiye tabi geliri olan vatandaşlar için diğer vergiye tabi gelirleri de ana hatlarıyla hatırlatalım:

* Kira geliri: Geçen yıl elde edilen; konut kira gelirlerinin tutarı 7 bin lirayı aşmışsa, işyeri kira gelirlerinin (brüt tutarı) 53 bin lirayı aşmışsa beyanı gerekiyor.

* Gayrimenkul kazancı: Gayrimenkul satış (değer artış) kazançları; 5 yıldan önce elden çıkarılanlar için 19 bin lirayı aştığında beyanı gerekiyor. Edinim tarihinin üzerinden 5 yıl geçmişse kazancın beyanı gerekmiyor.

* Ücret gelirleri: Tek işverenden elde edilen ücret gelirleri 650 bin lirayı aşıyorsa beyanı gerekiyor. Birden fazla işverenden elde edilen ücret gelirlerinin toplamı 650 bin lirayı aşıyorsa da beyan zorunlu. 2021 yılı içinde birden fazla işverenden ücret almış çalışanlar; herhangi bir ücreti seçerek (hariç tutarak) diğer ücretlerin toplamının 53 bin lirayı aşıp aşmadığını kontrol edecek ve eğer aştığı görülürse, hariç tutulan ücret de dâhil olmak üzere ücret gelirlerinin tamamını beyan edecek.

* Kâr payı gelirleri: 2021’de ortakların şirketlerden elde ettiği brüt kar paylarının yarısı 53 bin lirayı geçiyorsa beyanname verilmesi gerekiyor. 

Hürriyet | Ahmet KARABIYIK