TÜRKİYE’DE özellikle erken seçim zamanlarında toplumda hep bir af beklentisi öne çıkar. Bu kez de böyle bir beklenti oluştu. Hükümet tarafından ilk olarak “imar barışı” kamuoyuna duyuruldu. Bu kez, imar barışını da içine alan kapsamlı bir “mali af” paketi açıklandı. İlgili düzenleme bir torba kanun tasarısı ile ivedi bir şekilde Meclis’e sunulmuş bulunuyor. Benzeri bir düzenleme en son 19/8/2016 tarihinde

6736 sayılı kanun ile getirilmişti. Hükümetçe, düzenlemenin adına “barış” denilse de kamuoyunda veya uygulamada “mali af” olarak biliniyor. Böyle bir düzenlemeye ihtiyaç var mıydı, yok muydu tartışmasına girmek yerine, düzenlemenin neler içerdiği üzerinde durmak gerekiyor. Çünkü karşı olsak da olmasak da bu süreçte böyle bir düzenlemeyi her siyasetçi yapardı; geçmişte de yapıldı. O halde bize düşen kamuoyunu bilgilendirmektir.
YENİ DÜZENLEME NELER İÇERİYOR?
Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı” 30/4/2018 tarihinde TBMM’ne sunuldu. Düzenlemenin önemli satır başlarını şöyle özetleyebiliriz.
1. Vadesi Geçmiş Borçların Yeniden Yapılandırılması:

31/3/2018 tarihi, itibariyle birikmiş vergi ve sigorta prim borçlarının, gecikme faizi kaldırılarak yerine yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) oranında bir maliyet ilavesiyle 36 aya kadar 18 eşit taksitle yeniden yapılandırılması sağlanmış bulunuyor.

2. Mevcut ve Muhtemel Vergi İhtilaflarının Sulh Yoluyla Sonlandırılması: İlk derece yargı mercileri nezdinde dava açılmış ya da dava açma süresi henüz geçmemiş olan vergi tarhiyatları ile gümrük vergilerine ilişkin tahakkuklarda, verginin yüzde 50’si ile bu tutara ilişkin faiz, gecikme faizi ve gecikme zammı yerine bu Kanunun yayımı tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın ödenmesi öngörülüyor.

3. Matrah ve Vergi Artırımı ile Olası Risklerin Ortadan Kaldırılması: Mükellefler, belirtilen şartlar dâhilinde gelir ve kurumlar vergisi matrahlarını artırdıkları takdirde, artırımda bulunulan yıllar için yıllık gelir ve kurumlar vergisi incelemesi ve bu yıllara ilişkin bu vergi türleri için daha sonra başka bir tarhiyat yapılmaz.
4. Kasa, Ortaklar Cari Hesabı ve Stok Affı ile İşletme Kayıtlarının  Fiili Duruma Getirilmesi: İşletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda  yer almayan emtia, makine, teçhizat,  demirbaşlar ile kayıtlarda  yer aldığı halde işletmede bulunmayan emtia, genel orana  tabi makine,  teçhizat, demirbaş ve emtiaların bedeli üzerinden yüzde 10 oranı, indirimli orana  tabi diğer makine,  teçhizat,  demirbaş  ve emtiaların  bedeli üzerinden tabi olduğu oranların yarısı esas alınarak  katma değer vergisi hesaplanır ve ayrı bir beyanname ile sorumlu  sıfatıyla beyan edilerek,  beyanname verme süresi içinde ödeyenler bu haktan  yararlanır. Ayrıca, bilanço esasına göre defter  tutan  kurumlar vergisi mükellefleri, 31/12/2017 tarihi itibarıyla düzenledikleri bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları  ve işletmenin esas faaliyet konusu  dışındaki işlemleri dolayısıyla ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarları ile bunlarla ilgili diğer hesaplarda yer alan işlemlerini  bu Kanunun yayımı tarihini  izleyen üçüncü ayın sonuna  kadar vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebilecekler.        
5. Yapı Kayıt Belgesi Verilerek Kaçak Yapıların  Sorununun Çözülmesi:  Afet risklerine  hazırlık kapsamında ruhsatsız veya ruhsat  ve eklerine  aykırı yapıların kayıt altına alınması ve imar barışının  sağlanması  amacıyla, 31/12/2017  tarihinden önce yapılmış yapılar için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve yetkilendireceği kuruluşlara 31/12/2018 tarihine kadar başvurulması  ve bu maddedeki şartların  yerine getirilmesi halinde Yapı Kayıt Belgesi verilebilecek.

             MALİ AFLAR SON BULMALI

             Daha  önce, vergi ödevlerini  eksiksiz yerine getiren “uyumlu mükellefleri” koruyan  yüzde 5 oranındaki vergi indirimi uygulamasındaki çok ağır koşullar nedeniyle,  Maliye neredeyse “uyumlu mükellef” bulmakta zorlanırken, her seçim döneminden alışık olduğumuz  kapsamlı  vergi afları ile vergi ödevlerini  eksiksiz yerine getiren  düzgün mükellefleri de üzmemek  ve vergi aflarına  artık son vermek gerekiyor.
             Kaldı ki, bu tür düzenlemeler her zaman bütçeyi bozuyor 
ve bütçeye ek yük getiriyor. Bu da, sonuçta  fiyat artışlarıyla vatandaşa yansıyor. Devletin  vatandaşı  ile barışması  iyi de, yine de yıllardır hayalini kurduğumuz vergi adaleti  ve adil gelir dağılımının  tesisi, ülkemizin güçlü bir demokrasi ile geleceği için de çok önemli.



              TALHA APAK
              Yeminli Mali Müşavir (YMM)
              [email protected]