31.12.2023 TARİHİ İTİBARİYLE ENFLASYON MUHASEBESİNDE DÜZELTİLECEK HESAPLAR (VERGİSİZİ DÜZELTME)
(MEVCUT ENFLASTYON DÜZELTMESİ TEBLİĞ TASLAĞINA GÖRE 20.10.2023 TARİHİ İTİBARİYLE DURUM. TASLAK HENÜZ YAYIMLANMADIĞI İÇİN DEĞİŞİKLİKLER OLABİLİR)
HESAP NO |
BİLANÇO |
DÜZELTME YAPILACAK PARASAL OLMAYAN KIYMETLER |
HANGİ TARİHTEN İTİBAREN DÜZELTİLECEK |
HANGİ TARİHE KADAR DÜZELTİLECEK |
REEL OLMAYAN FİNANSMAN MALİYETİ İÇEREBİLECEK HESAPLAR |
DÜZELTME FARK GELİR/GİDER |
KAPANIŞTA FARK GELİR/GİDERİN GİDECEĞİ HESAP |
110 |
AKTİF |
Geçici olarak elde tutulan hisse senetleri |
alış tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|
150 |
AKTİF |
Üretimde veya diğer faaliyetlerde kullanılmak üzere işletmede bulundurulan hammadde ve malzemeler |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
√ |
698 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
151 |
AKTİF |
Henüz tam mamul haline gelmemiş ancak direkt ilk madde ve malzeme ile direkt işçilik ve genel üretim giderlerinden belli oranlarda pay almış üretim aşamasındaki mamuller |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
√ |
698 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
152 |
AKTİF |
Üretim çalışmaları sonunda elde edilen ve satışa hazır hale gelmiş bulunan mamuller |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
√ |
698 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
153 |
AKTİF |
Herhangi bir değişikliğe tabi tutulmadan satmak amacı ile işletmeye alınan ticari mallar |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
√ |
698 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
157 |
AKTİF |
Diğer stok kalemlerinin hiç birinin kapsamına alınmayan ürün, artık ve hurdalar |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
√ |
698 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
159 |
AKTİF |
Yurt içinden ya da yurt dışından satın alınmak üzere siparişe bağlanan stoklarla ilgili olarak verilen avanslar[1] |
ödeme tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|
170 |
AKTİF |
Hakediş maliyetleri |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
697 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|
180 |
AKTİF |
Peşin ödenen ve cari dönem içinde ilgili gider hesaplarına kaydedilmemesi gereken, gelecek döneme ait giderler |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|
240 |
AKTİF |
İştiraklerdeki sermaye payları hesabında aranan asgari yüzdeleri taşımadığı için iştirakler hesabında izlenemeyen, ancak uzun vadede elde tutulması amaçlanan hisse senetleri ile hisse senetleri dışında kalan ve uzun vadeli amaçlarla veya yasal zorunluluklarla veya paraya dönüşme niteliği kaybolduğu için elde tutulan menkul kıymetler |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
√ |
698 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
242 |
AKTİF |
İşletmenin, doğrudan veya dolaylı olarak diğer şirketlerin yönetimine ve ortaklık politikalarının belirlenmesine katılmak üzere edindiği hisse senetleri veya ortaklık payları |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
√ |
698 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
245 |
AKTİF |
İşletmenin doğrudan veya dolaylı olarak yüzde 50 oranından fazla sermaye ya da oy hakkına veya en az bu oranda yönetim çoğunluğunu seçme hakkına sahip olduğu iştiraklerin sermaye payları |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
√ |
698 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
250 |
AKTİF |
İşletmeye ait her türlü arazi ve arsalar |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
√ |
698 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
251 |
AKTİF |
Herhangi bir işin gerçekleşmesini sağlamak veya kolaylaştırmak için, yeraltında veya yerüstünde inşa edilmiş yeraltı ve yerüstü düzenleri |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
√ |
698 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
252 |
AKTİF |
Her türlü binalar ve mütemmim cüzüleri |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
√ |
698 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
253 |
AKTİF |
Üretimde kullanılan her türlü makine, tesis ve cihazlar |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
√ |
698 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
254 |
AKTİF |
İşletme faaliyetlerinde kullanılan tüm taşıtlar |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
√ |
698 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
255 |
AKTİF |
İşletme faaliyetlerinin yürütülmesinde kullanılan her türlü büro makine ve cihazları ile döşeme, masa, koltuk, dolap, mobilya gibi maddi duran varlıklar |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
√ |
698 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
257 |
AKTİF |
Maddi duran varlıklar içinde yer alan amortismana tabi iktisadi kıymetler için ayrılmış olan amortismanlar |
ait oldukları kıymetin düzeltme katsayısı ile düzeltilecek |
698 HESABA GİDER |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
||
258 |
AKTİF |
Yapımı süren ve tamamlandığında ilgili maddi duran varlık hesabına aktarılacak olan, her türlü madde ve malzeme ile işçilik ve genel giderlerle ilgili harcamaların yapıldığı yatırımlar (HER BİR YATIRIM HARCAMASI İÇİN AYRI AYRI) |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
√ |
698 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
259 |
AKTİF |
Yurt içinden veya yurt dışından satın alınmak üzere sipariş edilen maddi duran varlıklarla ilgili olarak verilen avanslar[2] |
ödeme tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|
260 |
AKTİF |
İmtiyaz, patent, lisans, ticari marka ve unvan gibi bir bedel ödenerek elde edilen bazı hukuki tasarruflar ile kamu otoritelerinin belirli alanlarda tanıdığı kullanma, yararlanma gibi yetkiler dolayısıyla yapılan harcamalar |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|
261 |
AKTİF |
Bir işletme devralınırken katlanılan maliyet ile söz konusu işletmenin rayiç bedelle hesaplanan net varlıklarının değeri arasındaki olumlu fark olan peştamallıklar |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|
262 |
AKTİF |
İşletmenin kurulması, yeni bir şubenin açılması, işlerin sürekli olarak genişletilmesi için yapılan ve karşılığında maddi bir değer elde edilmeyen ve aktifleştirilmiş olan giderler |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|
263 |
AKTİF |
Yeni ürün ve teknolojiler oluşturulması, mevcutların geliştirilmesi ve benzeri amaçlarla yapılan ve aktifleştirilmiş olan giderler |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|
264 |
AKTİF |
Kiralanan gayrimenkullerin geliştirilmesi veya ekonomik değerinin sürekli olarak artırılması amacıyla yapılan özel maliyet bedelleri |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|
268 |
AKTİF |
Maddi olmayan duran varlıklar içinde amortismana tabi iktisadi kıymetler için ayrılmış olan amortismanlar |
ait oldukları kıymetin düzeltme katsayısı ile düzeltilecek |
698 HESABA GİDER |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
||
271 |
AKTİF |
Arama amacı ile yapılan işlerle ilgili arama giderleri |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
√ |
698 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
272 |
AKTİF |
Açık işletmelerde, maden üstündeki örtüyü kaldırmak veya yeraltındaki maden yataklarına girmek, bu yatakla yerüstü arasında genel kütlenin tüketilmesine kadar sürekli bir bağlantı kurmak ve maden yataklarını üretime elverişli parçalara bölmek, gerek insanların gerekse araçların gidip gelme ve havalandırılmalarını ve cevherin taşınmasını sağlamak amacıyla açılacak olan düşey, yatay ve eğilimli yol, mecra ve benzeri faaliyetlerin gerektirdiği giderlerle; petrol işlemlerinden kuyu açma, temizleme, derinleştirme, bitirme veya bu işlemlere hazırlık için yapılan işçilik, yakıt, tamir ve bakım, nakliye, ikmal, malzeme vb. hazırlık ve geliştirme giderleri |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
√ |
698 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
278 |
AKTİF |
Özel tükenmeye tabi varlıklar grubuna giren kalemler için ayrılan tükenme payları |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|
280 |
AKTİF |
Peşin ödenen ve cari dönem içinde ilgili gider hesaplarına kaydedilmemesi gereken gelecek yıllara ait giderler |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|
294 |
AKTİF |
Çeşitli nedenlerle işletmede kullanılma ve satış olanaklarını yitiren ve elden çıkarılacak stoklar ve duran varlıklar |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GELİR |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|
340 |
PASİF |
İşletmenin satış amacıyla gelecekte yapacağı mal teslimleri ve hizmet ifaları ile ilgili olarak peşin tahsil edilen sipariş avansları[3] |
tahsil tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GİDER |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|
350 |
PASİF |
Yıllara yaygın taahhüt işleri yapan işletmelerin üstlendikleri işlerden, gerçekleştirdikleri kısım karşısında aldıkları hakedişler |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
697 HESABA GİDER |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|
380 |
PASİF |
Gelecek bilanço dönemlerine ait peşin tahsil olunan gelirlerin bir yıldan kısa süreye ait kısımları |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GİDER |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|
440 |
PASİF |
İşletmenin satış sözleşmesine dayanarak mal teslimi ve hizmet ifasından önce tahsil ettiği bir yılı aşan avanslar[4] |
tahsil tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GİDER |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|
480 |
PASİF |
Gelecek bilanço dönemlerine ait peşin tahsil olunan gelirlerin bir yıldan uzun süreye ait kısımları |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GİDER |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|
500 |
PASİF |
nakdi sermaye |
ödeme tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GİDER |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|
500 |
PASİF |
Kar yedekleri, geçmiş yıl karları ve net dönem karının sermayeye ilave edilmesi dolayısıyla artırılan sermaye için |
tescil tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GİDER |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|
500 |
PASİF |
ayni sermaye |
mülkiyetin intikal ettiği ta |
31.12.2023 |
698 HESABA GİDER |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|
500 |
PASİF |
yeniden değerleme değer artış (VUK geçici 31,32,mük.298/Ç vb) fonlarının sermayeye ilave edilen kısmı |
01.01.2024 öncesi sermayeye ilave ediliş ise enflasyon düzeltmesine tabi tutulmaz. Sermayeden bu tutar düşülüp kalan sermaye tutarı düzeltmeye tabi |
||||
500 |
PASİF |
5811 sayılı Bazı Varlıkların Milli Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Kanun ile 193 sayılı Kanunun geçici 85, 90 ve 93 üncü maddeleri ve 5520 sayılı Kanunun geçici 15 inci maddesi kapsamında oluşturulan fon hesaplarından işletmeye konulan nakit varlıklar gibi parasal kıymetlerden kaynaklanan tutarlar |
01.01.2024 öncesi sermayeye ilave ediliş ise enflasyon düzeltmesine tabi tutulmaz. Sermayeden bu tutar düşülüp kalan sermaye tutarı düzeltmeye tabi olacak |
||||
500 |
PASİF |
5811 sayılı Bazı Varlıkların Milli Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Kanun ile 193 sayılı Kanunun geçici 85, 90 ve 93 üncü maddeleri ve 5520 sayılı Kanunun geçici 15 inci maddesi kapsamında oluşturulan fon hesaplarından işletmeye konulan nakit varlıklardışındaki altın ve taşınmaz gibi parasal olmayan kıymetlerden kaynaklanan tutarlar |
tescil tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GİDER |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|
502 |
PASİF |
sermaye düzeltmesi olumlu farkları |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GİDER |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|
520 |
PASİF |
HİSSE SENETLERİ İHRAÇ PRİMLERİ |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GİDER |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|
521 |
PASİF |
HİSSE SENEDİ İPTAL KÂRLARI |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GİDER |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|
PASİF |
M.D.V. YENİDEN DEĞERLEME ARTIŞLARI |
değerleme olmayacak, 698 hesaba aktarılarak, bu hesaptan geçmiş yıl kar/zarar hesabına gidecek |
|||||
523 |
PASİF |
İŞTİRAKLER YENİDEN DEĞERLEME ARTIŞLARI |
değerleme olmayacak, 698 hesaba aktarılarak, bu hesaptan geçmiş yıl kar/zarar hesabına gidecek |
||||
PASİF |
Özel fonlar (5520 sayılı Kanunun 5/1-e, j ve k bentleri gereğince oluşturulan fonlar) |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GİDER |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
||
Özel fonlar (6111, 6736, 7143, 7326, 7440 sayılı Kanunlar kapsamında, işletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtianın kayda alınmasına ilişkin olarak oluşturulan karşılık hesapları) |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GİDER |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|||
Özel fonlar ( 6491 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun ek 3 üncü maddesi ile 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun 3 üncü maddesi kapsamında oluşturulan fon hesapları gibi) |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GİDER |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|||
525 |
Özel Fonlar (213 sayılı Kanunun 328 ve 329 uncu maddeleri kapsamında oluşturulan sabit kıymet yenileme fonu ile aynı Kanunun 325/A maddesi kapsamında ayrılan girişim sermayesi fonu) |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GİDER |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
||
PASİF |
Özel fonlar (VUK Geçici 31, 32, Mük. 298/Ç yeniden değerleme fonları) |
değerleme olmayacak, 698 hesaba aktarılarak, bu hesaptan geçmiş yıl kar/zarar hesabına gidecek |
|||||
PASİF |
193 sayılı Kanunun geçici 85, 90 ve 93 üncü maddeleri kapsamında oluşturulan fon (altın, taşınmaz gibi parasal olmayan kıymetlerden kaynaklı olanlar bilançoda düzeltilmiş değeri ile dikkate alınacak) |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GİDER |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
||
PASİF |
193 sayılı Kanunun geçici 85, 90 ve 93 üncü maddeleri kapsamında oluşturulan fon ( nakit olarak işletmeye giren tutarlar karşılığı açılan hesaplar) |
altın, taşınmaz gibi parasal olmayan kıymetler dşındaki diğer parasal kıymetler için düzeltme olmayacak, bilançoda düzeltilmemiş hali ile yer alacaktır. |
|||||
PASİF |
5520 sayılı Kanunun geçici 15 inci maddesi ve 5811 sayılı Bazı Varlıkların Milli Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Kanun kapsamında oluşturulan fon hesaplarından; mezkûr Kanun hükümleri dâhilinde işletmeye konulan aktın, taşınmaz gibi parasalolmayan kıymetlerden kaynaklı fon hesapları |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GİDER |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
||
PASİF |
5520 sayılı Kanunun geçici 15 inci maddesi ve 5811 sayılı Bazı Varlıkların Milli Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Kanun kapsamında oluşturulan fon hesaplarından; mezkûr Kanun hükümleri dâhilinde işletmeye konulan nakit varlıklar gibi parasal kıymetlerden kaynaklı fon hesapları |
altın, taşınmaz gibi parasal olmayan kıymetler dşındaki diğer parasal kıymetler için düzeltme olmayacak, bilançoda düzeltilmemiş hali ile yer alacaktır. |
|||||
PASİF |
213 sayılı Kanunun 280/A maddesinin birinci fıkrası uyarınca oluşturulan fon hesabı; 193 Kanunun geçici 84 üncü maddesi, 5746 sayılı Kanunun 33 üncü maddesi kapsamında olan hibeler gibi gelir/kurumlar vergisi kazancının tespitinde gelir olarak dikkate alınmayan hibeler nedeniyle ilgili mevzuat dâhilinde oluşturulan fon hesapları; |
altın, taşınmaz gibi parasal olmayan kıymetler dşındaki diğer parasal kıymetler için düzeltme olmayacak, bilançoda düzeltilmemiş hali ile yer alacaktır. |
|||||
540 |
PASİF |
YASAL YEDEKLER |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GİDER |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|
541 |
PASİF |
STATÜ YEDEKLERİ |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GİDER |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|
542 |
PASİF |
OLAĞANÜSTÜ YEDEKLER |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GİDER |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|
549 |
PASİF |
ÖZEL FONLAR (yenileme fonu, girişim sermayesi fonu) |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GİDER |
GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA AKTARILACAK |
|
570 |
PASİF |
GEÇMİŞ YILLAR KÂRLARI |
değerleme olmayacak, 698 hesaba aktarılarak, bu hesaptan geçmiş yıl kar/zarar hesabına gidecek |
||||
580 |
PASİF |
GEÇMİŞ YILLAR ZARARLAR |
deftere kayıt tarihi |
31.12.2023 |
698 HESABA GİDER |
TÜM HESAP GEÇMİŞ YIL KAR/ZARAR HESABINA |
|
1- Verilen ve alınan avanslar parasal olmayan bir mahiyet taşıyorsa parasal olmayan kıymet kabul edilip düzeltilecek
2- 2023 hesap dönemi sonuna ait bilanço üzerinde yapılacak düzeltme işleminde; bilançoda yer alan bazı parasal olmayan varlıkların içerisinde bulunan reel olmayan finansman maliyetlerinin, ilgili varlığın maliyet veya alış bedelinden düşülmesi sonucu bulunacak tutar düzeltmeye esas alınacak. reel olmayan finsnsman maliyeti borç tutarı yada toplam finansman maliyeti esas alınarak bulunacak değeri ifade edecektir.
3- 31.12.2023 tarihi itibariyle yapılacak düzeltme sonucu ortaya çıkan gelir/gider 2023 yılı matrahını etkilemeyecek olup, geçmiş yıl kar/zararı hesabına aktarılacaktır.
4- 2023 ylı gelir/kurumlar vergisi beyanı düzeltilmemiş bilanço üzerinden düzenlenecek, düzeltme öncesi ve düzeltme sonrası 2023 bilançoları beyannameye eklenecektir.
5-Sermaye hesabının düzeltilmesinde sermayeye ilave edilmiş olan VUK geçici 31,32 ve mükerrer 298/Ç den kaynaklanan yeniden değerleme fonları varsa, sermayenin düzeltilmesinde bu fonlar düşüldükten sonraki değer üzerinden yapılacaktır.
6- Düzeltme katsayısı= Aralık 2023 Yİ-ÜFE/alış, deftere kayıt, tescil vb tarihine ait aya ilişkin Yİ-ÜFE
7-Stoklar içindüzeltmede toplulaştırılımış yöntem kullanılabilir. Basit ortalama yöntem yada stok devir hızı yöntemi tercih edilebilir.
8- basit ortalama yöntemde düzeltme katsayısı=Aralık 2023 ayı Yİ-ÜFE/((Aralık 2023 ayı Yİ-ÜFE+ Eylül 2023 ayı Yİ-ÜFE)/2). Bu katsayı ile stokların herbiri çarparak 31.12.2023 düzeltilmiş değeri bulacaktır.
9- Yapılmakta olan yatırımlar:söz konusu yatırımlara ait geçmiş her ay sonu itibariyle kesinleşmiş harcama tutarlarının (reel olmayan finansman maliyeti var ise düşülmesi şartıyla) o ayın düzeltmeye esas tarih olarak dikkate alınması yoluyla bulunacak düzeltme katsayısı ile çarpılması ve bulunan bu tutarların toplanması suretiyle yapılacaktır.
(2) 2023 hesap dönemi sonu itibariyle bilançoda yer almayan, ilgili aktif hesabına bilanço tarihinden önce aktarılmış bulunan ve yapılmakta olan yatırımlar hesabından gelmiş olan değerlerin düzeltmeye esas tarihi olarak, söz konusu değerlerin aktifleştirme tarihlerinin değil, yapılmakta olan yatırımlar hesabının kullanıldığı tarihlerin alınması gerekmektedir. Buna göre söz konusu değerlerin düzeltilmesi iki aşamada gerçekleştirilecektir. Öncelikle her harcama, harcamanın gerçekleştiği ay sonu itibariyle aktifleştirme tarihine kadar, sonra da aktifleştirilen bedel kül halinde 2023 hesap dönemi sonuna kadar düzeltilecektir.
10- Kayıtlara giriş tarihi ay olarak belli edilemeyen parasal olmayan iktisadi kıymetler için ilgili kıymetin işletme bünyesine girdiği yılın ilk ayının, kayıtlara giriş tarihi yıl olarak belli edilemeyen iktisadi kıymetler için ise işletmenin hayata geçtiği yılın ilk ayının (işletmenin 2005 yılından önceki bir tarihte kurulmuş olması halinde 2005 yılının Ocak ayı) düzeltmeye esas tarih olarak dikkate alınması uygun bulunmuştur. Kayıtlara giriş tarihi ay olarak belli edilemeyen iktisadi kıymetler, 31/12/2023 tarihinden önce meydana gelen (5520 sayılı Kanunun 19 uncu maddesi ile 193 sayılı Kanunun 81 inci maddesinde belirtilen ve mukayyet değerleriyle yapılan) devir işlemlerinden geliyor ise enflasyon düzeltmesine tabi bu nev'i kıymetler için düzeltmeye esas tarih olarak devir tarihi dikkate alınabilecektir.
11-VUK 298 inci maddesinin (A) fıkrasına göre enflasyon düzeltmesine tabi tutulan en son bilançoda yer alan parasal olmayan kıymetler için, düzeltmeye esas tarih olarak 31/12/2004 tarihinin,
geçici 31 inci maddesi, geçici 32 nci maddesi ve/veya mükerrer 298 inci maddesinin (Ç) fıkrası kapsamında yeniden değerlemeye tabi tutulmuş iktisadi kıymetler için düzeltmeye esas tarih olarak; geçici 32 ve mükerrer 298 inci maddesinin (Ç) fıkrası kapsamında yeniden değerleme yapılmamış ancak geçici 31 inci madde kapsamında yeniden değerleme yapılmış olanlarda yeniden değerleme yapılabilmesi için esas alınan aktife kayıtlı olma şartının arandığı tarihten önceki ayın son gününün, geçici 32 ve/veya mükerrer 298 inci maddenin (Ç) fıkrası kapsamında yeniden değerleme yapılmış olanlarda, yeniden değerlemenin ilgili olduğu dönemin son gününün,
dikkate alınması uygun bulunmuştur
SELAHATTİN GÖKMEN YMM