EKONOMİ

Abdullah Tolu: Vergide adalet için kayıt dışıyla mücadele şart

Yeminli Mali Müşavir Abdullah Tolu, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in gelir beyanı açıklamalarını değerlendirdi.

Abone Ol

Bakan Mehmet Şimşek önceki gün katıldığı canlı yayında, bazı meslek gruplarının gelir beyanlarını hakkında açıklamalarda bulunmuştu. Şimşek, “Geçen sene aktör, aktris, dublör bunların aylık ortalama aylık brüt gelir beyanı 157 bin 265 lira.

Müzisyen, ses sanatçısı ve sunucunun geçen sene ortalama aylık brüt beyanları 136 bin 900 TL.

Eczacının ortalama brüt gelir beyanı 66 bin 236 TL. Devlette bir eczacı çalışırsa brüt maaşı 107 bin 064 TL. Özel sektörde çalışınca 66 bin!

Doktor, geçen sene ortalama özel sektördeki aylık brüt beyanı 61 bin 31 TL. Devlette çalışsaydı 226 bin 942 TL. Devlette çalışanın neredeyse 4'te biri! Halbuki devlette doktor açığı var. Bu brüt beyan!

Kuyumcu geçen sene ortalama brüt gelir beyanı 42 bin 360 TL'ye çıkmış.

Avukat geçen sene ortalama beyan 33 bin 641 TL. Devlette bir avukat çalışsa en düşük ücret 100 bin 326 TL!

Geçen sene restoranlar ortalama aylık brüt kazançları 20 bin 329 TL!

Taksici 12 bin 961 aylık kazanç! Büfe 11 bin 529. Bakkal-marketler 10 bin 149. Minibüsçü 8 bin 954. Kadın kuaförü... Şok olacaksınız! Aylık beyan ettikleri brüt geliri ortalama 4 bin 729 TL. Erkek kuaförü 3 bin 633 TL! Sadece fikir vermesi için. Diyorlar ki denetim yapmayın, esnafla uğraşmayın. Zaten 850 bin esnaf tamamen vergi muafiyetinde. Bunlar özellikle büyük şehirlerde, turistik bölgelerde” demişti.

ACI BİR DURUM

Tolu, Gelir İdaresi Başkanlığı ve Vergi Denetim Kurulu başta olmak üzere Maliye’ye bağlı tüm birimlerin kayıt dışını engellemek için var gücüyle sahada çalışmalarını sürdürdüğünü ifade ederek, şunları söyledi:

“Müzisyenler ve sunucular 136.900 TL, eczacılar 66.236 TL, kuyumcular 42.360 TL, avukatlar ise sadece 33.641 TL gelir beyan etmişler. Bazı taksiciler, büfeciler ve kuaförler ise asgari ücretin dahi altında gelir bildirmiş durumda. Bu, hayatın olağan akışına ters düşüyor. Aldıkları ücretler ve yaşadıkları hayat vergi beyanlarıyla uyuşmuyor. Bu çok acı bir durum.”

MÜKELLEFLER İZAHA DAVET EDİLECEK

Abdullah Tolu, Gelir İdaresi Başkanlığı'nın özellikle 2023 ve 2024 yıllarında bazı meslek gruplarına yönelik vergi incelemesi başlattığını ve bu çalışmaların bir bölümünün tamamlandığını, bazılarının ise devam ettiğini belirtti.

Tolu, “Özellikle doktorlar, diş hekimleri, avukatlar gibi serbest meslek erbabına yönelik denetimler sıklaştırıldı. Gelir Vergisi Kanunu'nun 69. maddesinde yapılan değişiklikle, mükelleflerin gerçek hasılatlarının tespiti için ayda en az üç kez, yılda ise 12 kez yoklama yapılacak. Bu yoklamalar sonucunda tespit edilen ortalama hasılatlara göre mükelleflerin yıllık kazancı hesaplanacak ve beyan edilen tutarlarla kıyaslanacak. Aradaki fark yüzde 20’yi aşarsa mükellef izaha davet edilecek” dedi.

'ADALET İÇİN KAYITDIŞIYLA MÜCADELE ŞART'

Vergi sisteminin adil işleyebilmesi için çok kazananın çok, az kazananın ise az vergi ödemesi gerektiğini vurgulayan Tolu, şöyle devam etti:

“Anayasa’nın 73. maddesi çok açık: ‘Herkes, kamu giderlerini karşılamak üzere, mali gücüne göre vergi ödemekle yükümlüdür.’ Ancak mevcut tabloda mali güç ile beyanlar arasında büyük uçurumlar var. Bu nedenle kayıt dışı ekonomiyle etkin mücadele edilmeli. Buna vatandaşlarımız da katkı vermeli. Bununla ilgili yasal düzenlemeler dahil her şey yapılmalı. Hasılat tespitiyle gelir vergisi matrahının belirlenmesine yönelik yeni düzenlemenin etkisini 2025 ve 2026 yıllarında göreceğiz.”

CEZASIZLIK ALGISI GİDERİLMELİ

Cezasızlık algısının toplumu vergiden uzaklaştırdığına dikkat çeken Tolu, bu konuda önlemlerin artırılmasının kayıt dışıyla mücadeleye ciddi katkılarının olacağını, bazı meslek gruplarına yapılacak ödemelerde nakit ödemenin kaldırılması dahil net önlemler alınması gerektiğini aktardı.

Kaynak: Ekonomim