Vergi dairesine gidilip elden beyanname verilebilir, posta yoluyla gönderilebilir veya internetten de beyanname doldurulup Maliye’ye elektronik olarak iletilebilir.
Posta yoluyla gönderimde posta türünün önemi kritik; “taahhütlü posta” veya “Acele Posta Servisi”yle 31 Mart’ta postaya verilmiş olsa dahi, süresinde beyanname verilmiş kabul ediliyor. Ancak “adi posta” ile gönderimde, postanın vergi dairesi kayıtlarına giriş tarihi beyanname verilme tarihi olarak dikkate alınıyor. Dolayısıyla adi posta ile gönderimde beyannamenin vergi dairesine tesliminin 31 Mart 2023 tarihini geçme (süresinde beyanname verilememe) ihtimali de dikkate alınmalı.
İNTERNETTEN BEYANNAME NASIL GÖNDERİLİR?
Kira geliri (gayrimenkul sermeye iradı) elde eden bir mülk sahibi aşağıdaki 10 adımı izleyerek beyannamesini doldurabilir.
1- e-Devlet’e giriş yaptıktan sonra arama butonuna “internet vergi dairesi” yazılır. Gelen “İnternet Vergi Dairesi Genel Girişi” ekranında “Uygulamaya Git” tıklanır.
2- Gelir İdaresi Başkanlığı’nın açılan “İnternet Vergi Dairesi” sitesinde sol üstten ikinci bölümde “Beyanname Verme İşlemleri” - “Hazır Beyan” tıklanır.
3- “Beyanname Doldur” (Sol üstten ikinci sekme) tıklanır.
4- “Dönem Seç” sayfası açılır. Ekranın ortasında beliren bölümden “2022 Beyanname Doldur” tıklanır.
5- Açılan “YILLIK GELİR VERGİSİ BEYANNAMESİ” sayfasında; “Gayrimenkulün Türü, Kira Gelirinin Ait Olduğu Yıl, Elde Edildiği Süre (Ay), Hisse (%), Yıllık Kira Geliri (Hisseye Düşen), İl / İlçe, Adres” bilgileri girilir. (BEYAN EDİLECEK GAYRİMENKUL SERMAYE İRADI - KİRA GELİRLERİNİZ) Elde edilen kira gelirinin yıllık (2022) tutarı bu bölümde beyannameye yazılır.
6- “GİDER TÜRÜ VE TUTARINA İLİŞKİN BİLGİLER” kısmında “Götürü Gider” yöntemi tercih ediliyorsa tıklanır. Veya “Gerçek Gider” tercih edilir.
7- İstisnadan faydalanılamıyorsa “İstisna Sil” tıklanır. İstisnadan yararlanılıyorsa otomatik olarak konut kira gelirinden bu tutar (9 bin 500 lira) düşülür. İstisna ve giderlerden sonraki gelir tutarı, netleşmiş olarak görülür.
8- “GELİRDEN YAPILACAK İNDİRİMLER” bölümünde eğitim ve sağlık harcamaları, özel sigorta masrafları varsa yapılan bağışlar, geçmiş yıl zararları ilgili satırlara yazılarak gelirden, varsa eğitim ve sağlık masrafları, özel sigorta poliçe tutarları düşer. Harcama belgelerinin üzerindeki bilgiler (Faturanın alındığı işletmenin unvanı, vergi numarası, fatura numarası, tutarı) ilgili satırlara yazılır.
9- “VERGİ HESAPLAMA” bölümünde vergiye tabi gelir (matrah) artık netleşmiştir. Bu tutar üzerinden matrahın büyüklüğüne göre vergi hesaplanır.
10- Ödenecek gelir vergisi otomatik hesaplanır. İşlemler sonrasında herhangi bir gelir vergisi ödemesi çıkmamış olsa da, 294.90 lira tutarındaki beyannamenin damga vergisi en alt satırda görülür.
Beyanname öncelikle taslak olarak kaydedilebiliyor. Taslak beyanname kontrol edildikten sonra beyanname onaylanarak tahakkuk fişi de oluşturulur. Gelir vergisinin ilk taksiti mart sonuna kadar, ikinci taksit 31 Temmuz 2023 tarihine kadar ödenebilecek. Ekranın sol tarafında yer alan “Anlaşmalı Banka Kartı-Kredi Kartı ile Ödeme” sekmesi tıklanarak vergi ödeme işlemi de internetten yapılabilir.
2023’TE BEYAN EDİLECEK 2022 GELİRLERİ İÇİN VERGİ TARİFESİ
VERGİ NASIL HESAPLANIYOR?
Kira gelirinden; istisna, gider ve indirimler düşüldükten sonraki gelir (matrah) üzerinden gelir vergisi hesaplanıyor. Gelir vergisinin oranı yüzde 15’ten başlayıp matrahın büyüklüğüne göre önce yüzde 20’ye, sonra yüzde 27 ve yüzde 35’e ve en son yüzde 40’a kadar çıkmakta.
Hürriyet | Ahmet Karabıyık
