SGK, sigortasız çalışma ve eksik bildirim denetimlerinde bankalarla da işbirliği yapıyor. Kredi kullanan ya da kart talep eden kişilerin sigortasız çalıştırıldığı, ücretlerinin eksik bildirildiği bankalar aracılığıyla tespit ediliyor.

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) sigortasız çalışma ve eksik bildirim konusunda denetim faaliyetleri yürütmekle yükümlü. SGK bu çerçevede gerekli çalışmaları yürütürken kamu kurumları ve bankalarla da işbirliği yapıyor. Bankalar bu kapsamda bazı bilgileri SGK'ya aktarmakla yükümlüler. İşte bu yükümlülük çerçevesinde SGK çoğu kez kredi kullanan ya da kredi kartı talep eden kişilerin sigortasız çalıştırıldığını, ücretlerinin ya da çalıştırıldıkları günlerin eksik bildirildiğini tespit ediyor. Bugünlerde artan bireysel kredi kullanımı nedeniyle bankaya verilen bordro konusu önem kazanmaya başladı.

BANKALAR YÜKÜMLÜ

SGK bu kapsamda özellikle bankaların kullandıkları elektronik altyapıyla kendi kayıtlarını karşılaştırarak denetim yapıyor. Diğer yandan bankaların bu konuda yükümlülükleri de var. Kamu idareleriyle bankalar SGK tarafından sağlanacak elektronik altyapıdan yararlanarak bazı işlemlerde, işlem yaptığı kişilerin sigortasının olup olmadığını kontrol etmek zorunda. Eğer bu kontrolde sigortasızlık tespit edilirse SGK'ya bildirim yapılması da şart. Bu şekilde sigortasız çalıştırılan bir kişiye çapraz denetim uygulanarak tespit yapılıyor ve tespit sonrası SGK gerekli cezai yaptırımları işverene uygulayabiliyor.

SGK İLE PAYLAŞMALI

Bankaların SGK'ya bildirmek zorunda olduğu en önemli belge, ticari olmayan kredi talepleri ve kredi kartı tahsisinde talepte bulunan kişinin bankaya sunduğu ücret bordrosu. Bankadan ihtiyaç kredisi kullanacak kişiden istenen ücret bordrosu, banka tarafından SGK'ya iletilmek zorunda. İşte bu bordro üzerinden kişinin ilgili aylarda kaç gün çalıştığı, hangi tutarlar üzerinden ücret aldığı ortaya konuluyor. İhtiyaç kredisi kullanacak işçinin, işverenden istediği bordroyu bankaya vermesi sonrası banka bu belgeyi SGK ile paylaşmak durumunda. Bu bilgi paylaşımı sonrasında SGK, işçinin bordrosunda yazan tutarlarla işverenin kendisine bildirdiği tutarları karşılaştırarak fark varsa eksik bildirimi tespit edebiliyor. Eksik bildirimin tespit edilmesi halinde SGK işverene hem idari para cezası uyguluyor hem de eksik primleri tahsil ediyor.

KREDİ İÇİN HİLEYE BAŞVURMAYIN

Diğer yandan bazen işverenlerin özellikle işçi ücretlerini bankadan ödemek zorunda olmayan 5 kişiden az işçi çalıştıran işverenlerin, işçileri daha yüksek tutarda kredi kullanabilsin diye gerçek ücretlerinden daha yüksek tutarda bordrolar düzenlemesi söz konusu oluyor. Bankaya ücretinin 8 bin TL olduğunu söyleyen işçiye 50 bin TL ihtiyaç kredisi çıkarken, 11 bin TL olduğunu söyleyen işçiye 80 bin TL ihtiyaç kredisi çıkabiliyor. Bu nedenle işçiye sahte bordro düzenleyen işveren, bu bordro SGK ile paylaşıldığında tespit edilecek eksik bildirim yaptırımlarına katlanmak zorundadır. Bu nedenle işçi ve işverenlerin kredi kullanım miktarını ya da kredi kartı limitini artırmak için bordro hilesine başvurmaması gerekiyor.

SİGORTASIZ İŞÇİ ÇALIŞTIRILMAMALI

Günümüzün elektronik dünyasında pek çok alanda bilgi kaydedilmesi ve işlenmesi söz konusu. Bütün bu nedenlerle SGK kamu kurumları ve bankalarla etkin işbirlikleri yürütüyor. İşverenlerin de bu nedenlerle sigortasız işçi çalıştırmayı ya da işçilerin ücret ve günlerini eksik bildirmeyi akıllarından dahi geçirmemeleri gerekiyor. Sigortasız işçi çalıştırmak işverenin düşündüğünden çok daha yüklü miktarda para cezalarına tabi ve sigortasız çalıştırılan kişinin yaşayacağı bir iş kazası durumunda hapis cezasına kadar varan cezalara tabi.

Akşam | Okan Güray BÜLBÜL