Önceki Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı sayın Vedat Bilgin’in 3 Mayıs 2023 günü tanıtımını yaparak 20 firmaya sertifikalarını verdiği ödül töreninde, “Beyaz Bayrak” ödülü sahibi işletmelerin,

l İŞKUR projelerinden öncelikli olarak yararlanacakları

l SGK primlerine ilave 1 puan indirim verileceği

l İhracatçı firmalara ihracat sürecindeki prosedürlerinde kolaylık sağlanacağı

Yönünde açıklamalarda bulunmuştur.

Sayın Bakan ayrıca işletmelerin “Beyaz Bayrak” ödülüne sahip olabilmeleri için

l Kayıtlı istihdam

l İdari para cezası uygulanmaması

l Toplu iş sözleşmesi olması

l 50 ve üzerinde çalışanı bulunması

l Sosyal Güvenlik Kurumuna prim borcu olmaması

l İş sağlığı ve güvenliği koşullarını yerine getirmesi

l İşletmede iş kazası yaşanmaması şartlarını sağlamaları gerektiğine de vurgu yapmıştır.

Beyaz Bayrak nedir?

Beyaz bayrak, Uluslararası Çalışma Örgütü (İLO) standartlarına göre “Düzgün İş” yapan işletmelere verilmektedir. Düzgün iş ise insan onuruna yakışır çalışma koşullarında, işçi sağlığı ve güvenliği koşullarına uygun, sosyal güvenlik imkânları ile sendika aracılığıyla temsil edilebilme olanaklarına sahip, zorla çalıştırma ve çocuk işçiliğinin olmadığı, yaptığı iş karşılığında hak ettiği ücreti alabilme olarak ifade edilmiştir.

Koşullar yeniden gözden geçirilmeli!

Düzgün İş kapsamına girebilmek için aranılan şartlar arasında “idari para cezası uygulanmaması “ koşulu da bulunuyor. Ne var ki idari para cezaları, işlemlerini eksiksiz yerine getirmekte iken bir çalışanının prime esas kazancını eksik bildirdiğini sonradan fark ederek düzeltme beyannamesi vermiş veya istirahatli olan bir çalışanın çalışmadı bildirimini süresi dışında yapmış işletmelere bile uygulanmaktadır. Bir kere, işletmelerin hatalı işlemlerini sonradan düzeltme cihetine gitmeleri bu işletmelerin Düzgün İşyeri olmadığı anlamına gelmemelidir. Bilakis hatalı işlemini; idari para cezasını, doğacak prim ve gecikme zammı borcunu, hatta kimi zaman incelemeye konu edilmesini de göze alarak kendiliğinden düzeltme cihetine giden işletmeler Düzgün İş ve Düzgün İşyeri kapsamında öncelikli olarak değerlendirilmelidir.

Şartlar arasında yer alan “işletmede iş kazası yaşanmaması” şartının da biraz genişletilmesi gerekiyor. Şöyle ki, sosyal güvenlik mevzuatında, işyerinde meydana gelen en ufak çarpma, burkulma, hatta çalışanın yemek yerken elini kesmesi bile iş kazası sayılıyor. Bu anlamda bırakın çok tehlikeli işyerlerini az tehlikeli işyerlerinde bile bu nevi iş kazaları sıklıkla yaşanabiliyor. Beyaz bayrak ödülü almak için gerekli olan 50 ve üzerinde istihdam yaratan işletmelerde ise bu risk elbette ki küçük ölçekli işletmelere göre çok daha fazla. Bu anlamda iş kazası meydana gelmeme şartı, en azından sürekli iş göremezlikle veya ölümle sonuçlanan bir iş kazası meydana gelmeme şartına bağlanabilir. Hatta sürekli iş göremezlikle veya ölümle sonuçlanmasına rağmen işverenin kusurundan kaynaklanmayan veya kusur oranının çok az olduğu iş kazalarında bile işletmenin “Düzgün İş” kapsamından çıkartılması hakkaniyete uygun olmayacaktır.

İşletmeler ne bekliyor?

Beyaz Bayrak ödülünün 20 firmaya verilmesinin ardından bu şartları sağladığını iddia eden birçok işletme sahibi, haklı olarak “Bu ödül bize neden verilmedi?” diye sorgulamaya başladılar. Beyaz Bayrak ödülü alabilecek firma sayısının 20 den çok daha fazla olduğu aşikardır. Bu bakımdan Beyaz Bayrak ödülünü almaya hak kazanan işletmelere hani bir ödül töreniyle olmasa bile, en azından sertifikalarının bir an evvel verilmesi yerinde olacaktır.

Ayrıca Beyaz Bayrak ödülü sahip işletmelere 1 puanlık prim teşvikinin verilebilmesi ve diğer avantajların sağlanabilmesi için bu teşvik ve avantajların yasal zemine oturtulması gerekiyor. Haliyle bu ödül sadece sertifikayla sınırlı tutulmayıp, bu firmaların söz konusu teşvik ve avantajlardan yararlanabilmeleri için gerekli yasal düzenlemelerin de bir an evvel hayata geçirilmesi gerekiyor.

HASTANEDE YATAN İŞÇİ İÇİN RAPOR PARASI NASIL ALINABİLİR?

Bir çalışanımız 2023/Mart ayından itibaren hastanede yatıyor. Yaşam destek ünitesine bağlanmış durumunda. Hastane yetkilileri istirahat raporu vermeyip Durum bildirir tek hekim raporu veriyorlar, ancak bu rapor e-Viziteye düşmediği için rapor parası ödemesi yapılamıyor. Hastane yetkilileri çalışanın taburcu olması veya vefatı halinde istirahat rapor düzenleyebileceklerini söylemiş. Ne yapabiliriz? Yeliz K.

Durum bildirir tek hekim raporu istirahat raporu olmadığı için e-Vizite uygulamasına düşmez, haliyle bu belgeye göre rapor parası ödenmez. Çalışanın hastanede yattığı süre zarfında geçici iş göremezlik ödeneği alabilmesi için istirahat raporunun düzenlenmiş olması gerekiyor. Bunun için de illa ki taburcu olması veya vefatı halinde rapor düzenleneceği şekilde hastane yetkililerinin beyanı doğru olmamış.

Çalışanınız olan yatan hastanın rapor parası alabilmesi için hastane personeli tarafından düzenlenecek istirahat raporunda provizyon tipi hastalık olarak seçildikten sonra rapor tipi bölümünün “yatış devam” olarak seçilmesi ve hastaneye yatış tarihi ile raporun düzenlendiği tarih aralığının istirahatli olduğu süre aralığı olarak sisteme girilmesi halinde istirahat raporu e-Vizite ekranına düşecektir. Sonrasında İK birimlerince çalışmadı bildiriminin yapılması halinde rapor parası alınabilecektir.

Karar | Eyüp Sabri Demirci