Dolandırıcılar, vatandaşların emekli aylığı bağlatmak ya da doğum rapor parası almak için hileli şekilde "sigortalı göstermek" için 'sahte işyerleri' tescil ettiriyorlar. Fakat, bu sahtekarlık ortayı çıktığında vatandaşlar SGK'ya borçlu çıkıyor.
Emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili düzenlemenin aralık ayında Meclise gelecek olması, 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı çalışmış kişiler için heyecan yarattı. Bu kişiler bu tarihten önce sigortalı çalıştıklarından emin olsalar bile hizmet dökümlerini kontrol etmeye başladılar. Hizmet dökümleri incelenmeye başlanınca da bazı durumlar ortaya çıkmaya başladı. Hizmet dökümünde çalışmalarının yanında (Ş), (K) ve (S) ibaresini gören çalışanlar bu kodların ne anlama geldiğini merak ediyorlar.
SAHTE İŞYERİ AÇIYORLAR
Sigortalılar, hizmet dökümlerini e – devlet üzerinden kontrol edebilirler. Hizmet dökümlerinde kişinin ilk kez sigortalı olduğu tarih belirtilir. Bu tarih eğer 8 Eylül 1999 ve öncesinde ise kişi EYT için yapılacak düzenlemeden yararlanabilecek. Diğer yandan bu tarihten önce çalıştığı işyerlerinde adına sigorta primi yatan bir kişi fiili olarak çalışmamış ya da sahte bir işyerinde sigortalı gösterilmiş ise bu durumda SGK'nın denetimi sonrası buradaki çalışmaların karşısında (Ş), (K) ya da (S) ibaresi yer almaktadır. Bu ifadeler var ise bu tarihteki sigortalılık ya iptal edilmiş ya da halen SGK tarafından kontrol ediliyor demektir.
BORÇLU ÇIKILIYOR
Sahte işyeri, hiçbir ticari ve mesleki faaliyeti olmadığı halde, sahte sigortalılık bildirimi yapmak amacıyla, sadece sahte sigortalı bildirmek amacıyla işyeri dosyası tescil edilen yerlerdir. Dolandırıcılar, vatandaşların emekli aylığı bağlatmak ya da doğum rapor parası almak için hileli bir şekilde "sigortalı göstermek" için bu nitelikte işyerleri tescil ettiriyorlar. Vatandaşlardan "sigortalı göstermek" vaadiyle para alan dolandırıcılar hakkında, sahte işyerleri tespit edildiğinde SGK tarafından Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunuluyor. Haklarında gerekli işlemler başlatılan dolandırıcılar hukuki süreç sonunda cezalandırılıyorlar. Diğer yandan dolandırıcıların tuzağına düşen vatandaşların da bu işyerlerinden gösterilen primleri siliniyor. Bu primlerle bağlanan aylıklar geri istendiği gibi vatandaş hem dolandırıcılara para kaptırıyor hem de SGK'ya borçlu çıkıyor.
İŞYERİ SAHTE ÇIKANIN AYLIĞI İADE
Hizmet dökümünde işyerinin karşısında (S), (Ş) ve (K) ibareleri görünüyorsa işyeri hakkında inceleme yapılıyor ya da yapılmış ve işyeri sahte olarak tescil edilmiş demektir. (S) ibaresi sahte işyeri anlamına geldiği için hizmet dökümünde bu ibareyi gören sigortalının fiili çalışması yoksa dolandırıcıların oyununa gelmiş olması söz konusudur. Sosyal Güvenlik Kurumu denetim raporları ile tespit ettiği sahte işyerlerinden sigortalı gösterilerek emekli aylığına ya da rapor parasına hak kazanan sigortalıların aylıklarını tespit sonrası incelemeye alıyor. İnceleme sonucunda kişinin sahte işyerinden gösterilen günleri iptal edildiğinde aylık almaya hak kazanamaması sonucu doğarsa, kişiye bağlanan aylık kesiliyor. Ayrıca o güne kadar ödenen aylıklar da yersiz ödenmiş aylıklar olduğu için sigortalıdan isteniyor.
'Ş' İFADESİ NE ANLAMA GELİYOR?
SGK daha önce sahte işyeri tescilinden suçlu bulunmuş kişilerin yetkili olarak tanımlandığı işyerlerini de "şüpheli işyeri" olarak tanımlıyor. Bu işyerlerinden sigortalı gösterilen kişilerin hizmet dökümüne de (Ş) ifadesi düşülüyor. Bu işyerleri denetim süreçleri bittiğinde işyeri sahte ise işaret değişiyor.
Akşam | Okan Güray BÜLBÜL
