<p style="text-align: justify;">EYT düzenlemesinin önümüzdeki ay Meclise gelmesi bekleniyor. 8 Eylül 1999 öncesinde sigorta girişi olanlar düzenlemeden faydalanabilecek. O dönem çalıştığı halde primi görünmeyenler ise dava açmalı.</p> <p style="text-align: justify;">Emeklilikte yaşa takılanlar ile ilgili yapılacak düzenlemenin önümüzdeki ay Meclise gelecek olması nedeniyle kimlerin düzenlemeden yararlanabileceği sorusu daha da önem kazandı. EYT için yapılacak düzenlemeden 8 Eylül 1999 ve öncesinde ilk kez sigortalı olmuş kişiler yararlanabilecekler. İlk kez hangi tarihte sigorta başlangıcı olduğu E-Devlet üzerinden görülebiliyor. Bugünlerde çoğu kişi E-Devlet üzerinden ilk kez ne zaman sigortalı gösterildiğini kontrol ediyor. 8 Eylül 1999 ve öncesinde girişi ve primi gözükenlerin endişe etmesine gerek yok. 8 Eylül 1999 ve öncesinde çalışmasına rağmen işe girişi gözüküp primi gözükmeyen kişiler ise durumlarına göre ya SGK'ya başvurmak ya da dava açmak durumundalar.</p> <p style="text-align: justify;"><b>BİR GÜN BİLE ÖNEMLİ</b></p> <p style="text-align: justify;">Sosyal güvenlik sisteminde bir günün bile büyük önemi vardır. 9 Eylül 1999 ve sonrasında sigortalı olan kişiler için emeklilik koşullarında bir değişiklik yapılması beklenmiyor. Ancak 8 Eylül 1999 ve öncesinde ilk kez sigortalı olmuş kişiler için emeklilik koşullarında bir değişikliğe gidilecek. Bu nedenle sigorta girişinin ne zaman başladığı ve E-Devlet sistemi üzerinden alınabilen "Hizmet Dökümünde" bu girişin gözüküp gözükmediği çok önemli. E-Devlette yalnızca sigorta girişi değil prim ödemelerinin de gözükmesi gerekiyor. Özellikle 90'lı yıllarda yalnızca giriş yapılıp prim yatırılmamış ise emeklilikte sorun yaşanabiliyor. Bu sorunun çözümü için mahkeme yoluna gitmek gerekebiliyor.</p> <p style="text-align: justify;"><b>BORDRO SORUNU</b></p> <p style="text-align: justify;">2004 yılına kadar işçi çalıştıran işverenler SGK'ya işçinin önce işe giriş bildirgesini, daha sonra bordroları veriyorlardı. Ancak bu dönemde bordro vermemenin idari para cezası yüksek olmadığı için çoğu kez işe giriş olmasına rağmen bordro verilmemesi söz konusu oluyordu. Bu durum nedeniyle "günsüz işe giriş" adı verilen durum doğuyordu. Yani kişinin işe girişi var, ama adına ödenmiş herhangi bir prim yok. Bu durum maalesef emeklilik için sorun yaratıyor. Özellikle EYT konusunda sigorta girişinin önemi çok büyük olduğu için bu durumda olan kişilerin durumlarına göre hareket etmeleri gerekiyor.</p> <p style="text-align: justify;"><b>DAVA AÇMAYAN YARARLANAMAYABİLİR</b></p> <p style="text-align: justify;">Çalışanlar için "günsüz işe giriş" durumunda dava açmak şart. Bu davayı açıp kazanan kişiler EYT'nin kapsamına girebilirler. Örneğin 1 Eylül 1999 tarihinde ilk kez çalışmaya başlayan bir kişi bu tarihteki girişi nedeniyle EYT kapsamında olacaktır. Ancak bu tarihte giriş var prim ödenmemiş ise bu girişi emeklilik için dikkate alınmayacağından EYT için yapılacak düzenlemeden yararlanamayacaktır. Dolayısıyla bu durumdaki kişilerin mutlaka önce SGK'ya başvurmaları sonra dava yoluna gitmeleri gerekiyor. Dava açılmadan önce sigorta girişinin EYT kapsamına girmek konusunda işe yarayacağı ortaya konulmalı.</p> <p style="text-align: justify;"><b>YARGITAY İŞÇİDEN YANA</b></p> <p style="text-align: justify;">Sigorta girişinin olması ancak prim günü olmaması durumunda dava açılması gerekir. Normalde 5 yıllık süre geçtikten sonra işçi hak ileri süremez. Ancak Yargıtay "günsüz işe giriş" durumunda işe giriş bildirgesinin verilmiş olmasının zaman aşımını ortadan kaldıracağı yönünde karar veriyor.</p> <p style="text-align: justify;"><b>NEDEN OLABİLİR?</b></p> <p style="text-align: justify;">Bir kişinin sigorta girişinin olması ancak priminin olmamasının iki nedeni olabilir. Birincisi kişinin dört aylık dönem bordrosu ile prim bildirgesi arasında mutabakatsızlık olduğu için SGK bu belgeleri işleme almamıştır. İkinci ise işverenin aylık sigorta prim bildirgesi vermiş ancak dört aylık sigorta dönem bordrosunu vermemiş olmasıdır.</p> <p style="text-align: justify;"><b>ÇÖZÜM NEDİR?</b></p> <p style="text-align: justify;">Dava yoluna gitmeden sorunun çözülmesi için o dönemdeki bordro kayıtlarına ulaşılması gerekmektedir. Bu konuda işyerinin bağlı bulunduğu SGK ünitesine başvuru yapılması ve kayıtların bulunması çok önemlidir. Bordronun bulunamaması durumunda ise hizmet tespiti davası açılması gerekmektedir.</p> <p style="text-align: justify;">Akşam | Okan Güray BÜLBÜL</p>