<p style="text-align: justify;"><strong>I.GİRİŞ</strong></p> <p style="text-align: justify;">KDV’nin en önemli özelliği, bu uygulamada indirim mekanizmasının bulunmasıdır. Nihai tüketiciye kadar olan bütün aşamalarda bu vergi alınmakta ancak her bir safhada hesaplanan KDV’den bir evvelki aşamanın vergisi düşürülerek bakiye vergi hazineye intikal ettirilmektedir. Bu şekilde fiilen sadece o aşamada eklenen değer, vergiye tabi tutulmuş olmaktadır.</p> <p style="text-align: justify;">Bu yazımızda KDV’nin beyannamede indirim konusu yapılamasında esas kılınan belgelendirme hususu ile diğer uygulama prensipleri değerlendirilmiştir.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>II.KAPSAM ve UYGULAMA ESASLARI</strong></p> <p style="text-align: justify;">3065 sayılı Kanunun 34.maddesine göre yurt içinden sağlanan veya ithal olunan mal ve hizmetlere ait KDV’nin indirilebilmesi için aşağıda sayılan iki şartın gerçekleştirilmesi gerekmektedir.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>a)</strong> Vergi, alış faturası veya benzeri vesikalar ile gümrük makbuzu üzerinde ayrıca gösterilmeli,</p> <p style="text-align: justify;"><strong>b)</strong> Söz konusu vesikalar, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılını takip eden takvim yılı aşılmamak şartıyla kanuni defterlere kaydedilmelidir.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>II.1.Perakende Satış Fişlerinin KDV İndiriminde Kullanılması</strong></p> <p style="text-align: justify;">Verginin indirim konusu yapılabilmesi için fatura ve benzeri vesikalarda ayrıca gösterilmesi gerekmektedir. Bu vesikalar arasında sayılan perakende satış fişleri fatura verme zorunluluğu dışındaki işlemlerde kullanıldıklarından ve fatura nizamına ilişkin şartları taşımadıklarından, indirimin belgelendirilmesinde kullanılamazlar. Bu nedenle perakende satış fişlerinde KDV’nin ayrıca gösterilmesi zorunlu olmayıp, vergili bedelin tek tutar halinde ifade edilmesi mümkün bulunmaktadır. Ancak farklı vergi oranlarına tabi malları birlikte satanlar, vergili fiyat içindeki KDV’nin hesaplanabilmesi bakımından, perakende satış fişi üzerinde satılan malın tabi olduğu vergi oranını ayrıca belirtirler.</p> <p style="text-align: justify;">204 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde;</p> <p style="text-align: justify;">“Ancak, mükelleflerin ticari faaliyetlerine ilişkin olarak; işyerlerinde kullanılmak ve tüketilmek amacıyla satın aldıkları (Kırtasiye, büro ve temizlik malzemeleri gibi) ve bedeli fatura düzenleme mecburiyetini belirleyen Kanuni haddi aşmayan diğer bir anlatımla perakende satış fişi (veya yazar kasa fişi) düzenleme sınırları içinde kalan mal ve hizmet bedelleri için düzenlenen perakende satış veya yazar kasa fişlerinin gider belgesi olarak kabul edilmesi 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 257.maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye dayanılarak uygun görülmüştür.</p> <p style="text-align: justify;">İşletmenin tüketimi dışında satışa konu olacak mal ve hizmetlerin alımlarında ise bedeli ne olursa olsun fatura düzenlenmesi defterlere faturalara dayanılarak kayıt yapılması gerekmektedir.”</p> <p style="text-align: justify;">206 sıra numaralı Vergi Usul Genel Tebliğinin (G) bölümünde;</p> <p style="text-align: justify;">“3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun ilgili hükümleri gereğince mükelleflerin, faaliyetleri ile ilgili olarak yapmış oldukları mal ve hizmet alımlarına ilişkin alış vesikalarında ayrıca gösterilen katma değer vergisinin, belgelerin kanuni defterlere kaydedilmiş olması şartıyla, vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirilmesi mümkün bulunmaktadır.</p> <p style="text-align: justify;">Söz konusu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde gider belgesi olarak kabul edilen perakende satış veya yazar kasa fişlerinde ayrıca gösterilen katma değer vergisi, bu belgelerin kanuni defterlere de kaydedilmesi şartıyla, genel hükümler çerçevesinde indirim konusu yapılacaktır.”</p> <p style="text-align: justify;">açıklamalarına yer verilmiştir.</p> <p style="text-align: justify;">Buna göre;</p> <p style="text-align: justify;">KDV mükelleflerinin işletmelerinde tüketime konu olacak</p> <p style="text-align: justify;"><strong>a)</strong> Kırtasiye,</p> <p style="text-align: justify;"><strong>b)</strong> Büro ve temizlik malzemeleri,</p> <p style="text-align: justify;"><strong>c)</strong> Gıda</p> <p style="text-align: justify;">gibi genel giderlerin ödeme kaydedici cihaz fişi ile tevsik edilmesi mümkündür.</p> <p style="text-align: justify;">Ancak bunlar dışında kalan alış ve giderler ödeme kaydedici cihaz fişi ile tevsik edilemeyeceğinden söz konusu belgelerde yer alan KDV de indirim konusu yapılamaz.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>II.2.Özel Matrah Şekline Tabi İşlemlerde KDV İndirimi Hesaplanması</strong></p> <p style="text-align: justify;">KDV’nin fatura ve benzeri vesikalarda gösterilmesine gerek görülmeyen işlemler ile vergisi önceki safhada beyan edilen özel matrah şekline tabi işlemlere konu teslim ve hizmetlerde bu mal ve hizmetleri satın alanlar, tarife, bilet veya fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen bedel üzerinden iç yüzde oranı uygulanmak suretiyle KDV hesaplayacak ve bu tutarı yaptıkları vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan KDV’den indirebileceklerdir.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>II.3.Fatura ve Benzeri Belge</strong></p> <p style="text-align: justify;">3065 sayılı Kanunda geçen fatura ve benzeri vesika tabiri Vergi Usul Kanununda düzenlenen vesikaları ifade etmektedir.</p> <p style="text-align: justify;">Söz konusu vesikalar Vergi Usul Kanununun 229, 233, 234, 235 ve 236.maddelerinde fatura, perakende satış vesikası, gider pusulası, müstahsil makbuzu ve serbest meslek makbuzu olarak düzenlenmiştir.</p> <p style="text-align: justify;">Gerçek usulde vergi mükellefi olmayanlardan mal satın alanların veya iş yaptıranların, satın aldıkları mal veya yaptırdıkları işler karşılığında düzenleyecekleri gider pusulası ve müstahsil makbuzunda KDV hesaplanmaz ve gösterilmez.</p> <p style="text-align: justify;">Dolayısıyla bu mükelleflerden mal ve hizmet satın alanların indirim hakları bulunmamaktadır. Ancak, nihai tüketicilere satılan malların iade edilmesi halinde bu Tebliğin (I/B-11) bölümünde açıklandığı üzere, gider makbuzu düzenlenmesi ve bu makbuza dayanılarak indirim yapılması mümkün bulunmaktadır.</p> <p style="text-align: justify;">Hakediş belgesi, Vergi Usul Kanununda düzenlenen bir belge olmadığından, bu belgenin düzenlendiği işlerde KDV’nin indirim konusu yapılabilmesi için fatura düzenlenmesi ve bu faturada verginin gösterilmesi gerekmektedir.</p> <p style="text-align: justify;">KDV mükellefleri, düzenleyecekleri bu vesikalarda KDV’yi hesaplayıp, satış bedelinden ayrı olarak göstereceklerdir.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>II.4.Liste ve Etiketlerde Fiyatların KDV Dâhil Olarak Gösterilmesi</strong></p> <p style="text-align: justify;">3065 sayılı Kanunun 57.maddesinde, perakende satışı yapılan mallara ait etiketlerde, KDV’nin satış fiyatına dahil olup olmadığının açıkça belirtileceği; vergi satış fiyatından hariç ise bunun miktarının ayrıca gösterileceği; KDV’nin fatura ve benzeri vesikalarda ayrıca gösterilmesine gerek görülmeyen işlemlerde bu hükmün uygulanmayacağı hükme bağlanmıştır.</p> <p style="text-align: justify;">3065 sayılı Kanunun (20/4) maddesine göre de belli bir tarifeye göre fiyatı tespit edilen işler ile bedelin biletle tahsil edildiği hallerde tarife ve bilet bedeli KDVdahil edilerek tespit olunacak ve vergi ayrıca gösterilmeyecektir. Keza yolcu biletlerinde de KDV’nin ayrıca gösterilmesi gerekmemektedir.</p> <p style="text-align: justify;">Öte yandan,3065 sayılı Kanunun (34/2) ve 57 nci maddelerine dayanılarak; perakende satış yapanlar ile hizmet ifa eden mükelleflerin KDV’nin liste, etiket ve belgelerde gösterilmesi konusunda aşağıdaki şekilde hareket etmeleri uygun görülmüştür.</p> <p style="text-align: justify;">Gerçek usulde vergilendirilen KDV mükelleflerinden perakende mal satışı yapanlar ile hizmet ifa edenlerin mal satışlarına ve hizmetlere ait etiket ve listelerdeki fiyatlar, KDV dahil tek tutar olarak ifade edilir. Etiket ve listelere fiyatların hemen altına gelecek şekilde “FİYATLARIMIZA KDV DÂHİLDİR.” ibaresi yazılır.</p> <p style="text-align: justify;">Bu ibare elle yazılabileceği gibi, kaşe kullanmak suretiyle de basılabilir veya önceden matbaada bastırılabilir.</p> <p style="text-align: justify;">Uygulama kapsamına, satışı yapılan malları aynen veya işlendikten sonra satışını yapanlar dışındaki kimselere satanlar, yani perakende satış yapanlar ile hizmet ifa eden KDV mükellefleri dâhil bulunmaktadır.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>II.5.Verginin Fatura ve Benzeri Belgelerde Gösterilme Usulü</strong></p> <p style="text-align: justify;">Yukarıdaki kapsama giren mükellefler işlemlerine ilişkin olarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda KDV’yi ayrıca göstermeyebilir. Bu durumda bedel, vergi dâhil tek tutar olarak ifade edilir, ancak belgede “KDV DÂHİLDİR.” ibareli bir şerh bulunur.</p> <p style="text-align: justify;">Öte yandan, farklı vergi oranına tabi işlemleri bulunan mükellefler tarafından düzenlenen belgelerde mal ve hizmetler vergi oranları itibarıyla ayrı toplamlar olarak ifade edilir, her toplamın yanına vergi oranı belirtilmek suretiyle “%… KDV DÂHİLDİR.” şerhi konur.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>II.5.1.Toptan Satış Yapan Mükelleflerin Durumu</strong></p> <p style="text-align: justify;">Toptan satış yapan veya imalat işi ile uğraşan mükellefler, bu satışlarına ilişkin olarak düzenleyecekleri fatura ve benzeri belgelerde KDV’yi ayrıca göstermeye mecburdurlar. Toptan satışları yanında perakende satışları da bulunan mükellefler, toptan satışlarında vergiyi ayrıca gösterecek perakende satışlarında ise yukarıda belirlenen esaslara göre işlem yaparlar.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>II.6.Verginin Hesaplanması</strong></p> <p style="text-align: justify;">Kanunun 28.maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak Bakanlar Kurulu Kararı ile bazı mal ve hizmetler için farklı vergi oranları tespit edilmesi nedeniyle, düzenlenecek belgelerde mal ve hizmetlerin tabi olduğu vergi oranı belirtilmek suretiyle; yani genel vergi oranına tabi mallara ait toplamın yanına “% 18 KDV DÂHİLDİR”, (% 8) indirimli orana tabi olanlara “% 8 KDV DAHİLDİR”, (% 1) indirimli orana tabi olanlara ise “%1 KDV DAHİLDİR” şerhi verilecektir.</p> <p style="text-align: justify;">Yukarıda da belirtildiği üzere, perakende mal satışı yapanlar ile hizmet ifa edenlerin mal satışları ile hizmet ifalarına ait liste, etiket, fatura ve benzeri belgelerde fiyatları, KDV dâhil olarak tespit etmeleri ve bedeli vergi dâhil tek tutar olarak göstermeleri gerekmektedir.</p> <p style="text-align: justify;">KDV bedele dâhil olarak mal teslim eden veya hizmet ifasında bulunan mükellefler;</p> <p style="text-align: justify;"><strong>a) </strong>Vergi dâhil tespit edilen fiyatlar üzerinden beyan edecekleri KDV’yi “vergili bedel x vergi oranı / 100 + vergi oranı” formülü ile,</p> <p style="text-align: justify;"><strong>b)</strong> Vergi hariç fiyatlar üzerinden beyan edecekleri KDV’yi “bedel x vergi oranı / 100” formülünü kullanarak</p> <p style="text-align: justify;">hesaplayacaklardır.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>Örnek:</strong></p> <p style="text-align: justify;">Vergi dâhil fiyatı 11.800 TL olan ve (% 18) oranında KDV’ye tabi bulunan ve belgede ayrıca vergisi gösterilmeyen bir mala ait bedel içindeki KDV,</p> <p style="text-align: justify;">11.800 x 18/100 + 18 = 1.800 TL olarak hesaplanacaktır.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>Örnek:</strong></p> <p style="text-align: justify;">Bedeli 100.000 TL olarak tespit edilen ve (% 8)oranında KDV’ye tabi bulunan bir mala ait KDV,</p> <p style="text-align: justify;">100.000 x8/100 = 8.000 TL olarak hesaplanacaktır.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>II.7.KDV’nin Fatura’da Ayrıca Gösterilmesi</strong></p> <p style="text-align: justify;">3065 sayılı Kanunun 34.maddesine göre verginin indirim konusu yapılabilmesi için fatura ve benzeri vesikalarda ayrıca gösterilmesi gerekmektedir.</p> <p style="text-align: justify;">Bu nedenle uygulama kapsamına giren mükelleflerden gider veya maliyet unsuru olarak göz önüne alınabilecek mal ve hizmet satın alan mükellefler, satın alınan mal ve hizmetlere ait KDV’yi indirim konusu yapabilmek için, düzenlenecek fatura ve benzeri vesikalarda verginin mutlak surette ayrıca gösterilmesini isteyeceklerdir.</p> <p style="text-align: justify;">Ancak Kanunun 23.maddesine göre özel matrah şekilleri tespit edilen işlemler ile aynı Kanunun (20/4) üncü maddesine göre, tarife ve bilet bedelinin vergi dâhil edilerek hesaplandığı hallerde, düzenlenecek vesikalarda verginin ayrıca gösterilmesi şartı aranmaz. Mükellefler bu neviden mal ve hizmet alımları dolayısıyla yüklendikleri vergileri, içyüzde yoluyla hesaplarlar ve indirim konusu yapabilirler.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>II.7.İndirimin Zamanı</strong></p> <p style="text-align: justify;">3065 sayılı Kanunun (29/3) maddesi hükmüne göre indirim hakkı, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılını takip eden takvim yılı aşılmamak şartıyla ilgili vesikaların kanuni defterlere kayıt edildiği vergilendirme döneminde kullanılabilecektir.</p> <p style="text-align: justify;">Bilindiği üzere Vergi Usul Kanununun kayıt nizamına ilişkin 219.maddesinin “a” bendinde; “Muamelelerin, işin hacmine ve icabına uygun olarak muhasebenin intizam ve vuzuhunu bozmayacak bir zaman zarfında kaydedilmesi şarttır. Bu gibi kayıtların on günden fazla geciktirilmesi caiz değildir” hükmü yer almaktadır. Aynı Kanunun (352/1–6) maddelerinde ise bu hükme aykırı hareket edilmesi halinde, 1 inci derece usulsüzlük cezası uygulanacağı hükme bağlanmıştır.</p> <p style="text-align: justify;">Buna göre;</p> <p style="text-align: justify;">Fatura ve benzeri vesikalar 10 gün içinde defterlere kaydedilebilecek, indirim hakkı ise vesikaların kanuni defterlere kayıt edildiği vergilendirme döneminde kullanılabilecektir. Ancak bu indirim hakkının vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılını takip eden takvim yılı içinde kullanılması gerekir.</p> <p style="text-align: justify;">Öte yandan Kanunun (11/1-c) ve geçici 17’nci maddeleri uyarınca satıcı tarafından ihraç kayıtlı teslim kapsamında teslimi gerçekleştirilen mallara ilişkin KDV, alıcı tarafından malın teslimi anında indirilecek KDV hesaplarına intikal ettirilmemektedir.</p> <p style="text-align: justify;">Alıcı tarafından söz konusu alım nedeniyle yüklenilen KDV, süresi içinde ihracatın gerçekleşmemesi halinde indirilecek KDV olarak kayıtlara intikal ettirilebilmektedir.</p> <p style="text-align: justify;">Dolayısıyla bu durumda alıcının ihracat için verilen sürenin son gününü izleyen gün itibarıyla indirim imkânı doğan vergiyi, bu günü içine alan takvim yılını takip eden takvim yılı aşılmamak kaydıyla indirim konusu yapması mümkündür.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>Örnek:</strong></p> <p style="text-align: justify;">28 Ağustos 2018 tarihli alış faturasının 10 günlük süreyi aşmayacak şekilde 5 Eylül 2018 tarihinde deftere kayıt edilmesi halinde faturada gösterilen KDV 5 Eylül 2018 dönemi işlemlerine dâhil edilerek indirim konusu yapılabilecektir.</p> <p style="text-align: justify;">Mükelleflerin alış ve giderlerine ilişkin vesikaların, kendi iradeleri dışındaki sebeplerle işletmeye kayıt süresi geçtikten sonra intikal etmesi halinde, mücbir sebep olarak kabul edilmesi ve ispat edilmesi şartıyla vesikaların kayıt süresinden sonra kayda alınması mümkündür.</p> <p style="text-align: justify;">Mükellefler bu suretle belgeleri kanuni sürenin geçmesinden sonra defter kayıtlarına almaları halinde de fatura ve benzeri vesikalarda ayrıca gösterilen KDV’yi bu belgelerin kanuni defterlere kayıt edildiği vergilendirme döneminde indirim konusu yapabilir.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>Örnek:</strong></p> <p style="text-align: justify;">Yukarıda örnekte yer alan 28 Ağustos 2018 tarihli faturanın 16 Ekim 2018 tarihinde deftere kayıt edilmesi halinde Ekim/2018, 4 Kasım 2018 tarihinde deftere kayıt edilmesi halinde de Kasım/2018 vergilendirme dönemlerinde indirim konusu yapılabilecektir. Ancak her halükarda 2018 yılının içinde kesilen faturanın en geç o yılı izleyen yıl defterine kayıt edilip indirim konusu yapılması gerekmekte olup, yukarıdaki örnekte belirtilen faturada yer alan verginin Ocak/2020 veya müteakip vergilendirme dönemlerinde indirimi söz konusu olamayacaktır.</p> <p style="text-align: justify;">Ancak Vergi Usul Kanununun kayıt nizamı hükümlerine uyulmaması halinde anılan Kanunda belirtilen müeyyidelerin uygulanacağı tabiidir.</p> <p style="text-align: justify;">Diğer taraftan, düzenlenen faturanın alıcı tarafından dava konusu yapılması nedeniyle ilgili takvim yılında indirim konusu yapılamayan KDV, davanın sonuçlandığı yıl içinde alıcı tarafından kanuni defterlere kaydedilmesi şartıyla indirim konusu yapılabilir.</p> <p style="text-align: justify;">Sorumlu sıfatıyla KDV beyanının hiç yapılmadığının veya eksik yapıldığının tespiti üzerine veya mükellefin kanuni süresinden sonra sorumlu sıfatıyla verdiği beyanname üzerine bu vergilerin tarh edilmesi halinde, tarh edilen KDV’nin vergi dairesine ödenmesi ve ödemenin gerçekleştiği takvim yılı aşılmaması şartıyla, ödenen KDV’nin indirim konusu yapılması mümkündür.</p> <p style="text-align: justify;">KDV’ye tabi işlemi yapan satıcı tarafından zamanında düzenlenmeyip, alıcı tarafından en geç fatura düzenleme süresinin son gününü takip eden vergilendirme dönemi içinde noterden ihtarname gönderilmesi üzerine satıcı tarafından düzenlenen faturada gösterilen KDV, alıcı tarafından faturanın düzenlendiği takvim yılı içinde kanuni defterlere kaydedilmek şartıyla indirim konusu yapılabilir.</p> <p style="text-align: justify;">213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesinde “Hesap dönemi normal olarak takvim yılıdır. Şu kadar ki, takvim yılı dönemi faaliyet ve muamelelerinin mahiyetine uygun bulunmayanlar için, bunların müracaatı üzerine Maliye Bakanlığı 12’şer aylık özel hesap dönemleri belli edebilir.” hükmüne yer verilmiştir. Buna göre, gelir veya kurumlar vergisi bakımından özel hesap dönemine tabi olan KDV mükelleflerinin yüklendikleri KDV’yi özel hesap dönemini takip eden özel hesap dönemini aşmamak kaydıyla467 belgelerin kanuni defterlere kaydedildiği dönemde indirmeleri mümkündür.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>II.8.Matrah ve İndirim Miktarlarının Değişmesi</strong><br /> <strong>II.8.1.Genel Açıklama</strong></p> <p style="text-align: justify;">İade olunan malların fiilen işletmeye girmiş olması ve bu girişin defter kayıtları ile beyannamede gösterilmesi şartıyla malların iade edilmesi, işlemin gerçekleşmemesi, işlemden vazgeçilmesi veya sair sebeplerle matrahta değişiklik vuku bulduğu hallerde, vergiye tabi işlemleri yapmış olan mükellef bunlar için borçlandığı vergiyi; bu işlemlere muhatap olan mükellef ise indirme hakkı bulunan vergiyi değişikliğin mahiyetine uygun şekilde ve değişikliğin vuku bulduğu vergilendirme dönemi içinde 3065 sayılı Kanunun 35 inci maddesi hükmü gereğince düzeltirler.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>II.8.1.a.KDV Oranının Değişmiş Olması Halinde Uygulanacak KDV Oranı</strong></p> <p style="text-align: justify;">Söz konusu hüküm uyarınca, matrahta değişikliğin vuku bulduğu tarihte işlemin tabi olduğu KDV oranının değişmiş olması halinde düzeltme işleminin, ilk teslim veya hizmetin yapıldığı tarihte bu işlemler için geçerli olan KDV oranı esas alınmak suretiyle yapılması gerekmektedir.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>II.8.2.Sadece BSMV Kapsamındaki İşlemleri Yapanların Satın Aldıkları Malları İadesinde ve Gerçekleşmeyen Hizmetlerde KDV Uygulaması</strong></p> <p style="text-align: justify;">3065 sayılı Kanunun (17/4-e) maddesine göre KDV’den istisna olan Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi (BSMV) kapsamındaki işlemleri yapanların satın aldıkları malları kısmen ya da tamamen iade ettiklerinde ya da kendilerine karşı ifa edilen hizmetin bedelinde çeşitli nedenlerle “azalma” şeklinde bir değişiklik vuku bulduğunda, bu değişikliklere ilişkin KDV’nin, Kanunun 35.maddesi gereğince düzeltilmesi konusunda aşağıdaki şekilde hareket edilmesi uygun görülmüştür.</p> <p style="text-align: justify;">Sadece BSMV kapsamındaki işlemleri yapanların KDV mükelleflerinden fatura ve benzeri belge karşılığında temin ettikleri malların kısmen veya tamamen iade edilmesi halinde iade amaçlı bir belge (dekont vb.) düzenlenerek bu belgede;</p> <p style="text-align: justify;"><strong>a)</strong> Malın alış faturasının tarih ve numarası belirtilecek,</p> <p style="text-align: justify;"><strong>b)</strong> İade edilen kısma ilişkin tutar KDV dâhil olarak gösterilecek,</p> <p style="text-align: justify;"><strong>c)</strong> Belgeye, “İşbu belge………. Tebliğin (III/C-6.2.) bölümüne göre iade edilen mallara ilişkin olarak düzenlenmiştir. % … KDV dâhildir.” açıklaması yazılacaktır.</p> <p style="text-align: justify;">Malın iadesine ilişkin bu belgede toplam bedel içerisinde gösterilen KDV malı iade eden BSMV mükellefi tarafından KDV beyannamesi ile beyan edilmez, gelir/kurumlar vergisi bakımından belgede yer alan KDV dâhil toplam bedel hasılat olarak dikkate alınır.</p> <p style="text-align: justify;">Malın iade edildiği firma ise mal bedeli içindeki KDV tutarını iç yüzde yoluyla hesaplar ve genel hükümler çerçevesinde “indirilecek KDV” olarak dikkate alır.</p> <p style="text-align: justify;">Diğer taraftan; sadece BSMV kapsamındaki işlemleri yapanların fatura ve benzeri belge karşılığında temin ettikleri hizmetler ile ilgili olarak, işlemin kısmen ya da tamamen gerçekleşmemesi, işlemden hizmet ifası başlamadan veya bir kısım hizmet ifa edildikten sonra vazgeçilmesi gibi nedenlerle matrahta değişiklik meydana gelebilmektedir. Değişiklik matrahın tamamen ortadan kalkması ya da matrahta azalma şeklinde ortaya çıkabilmektedir. Bu durumlarda da KDV düzeltmesi yukarıdaki açıklamalara uygun olarak gerçekleştirilir.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>III.SONUÇ</strong></p> <p style="text-align: justify;">KDV uygulamasındaki indirim mekanizması sayesinde bir mal veya hizmet üzerindeki vergi yükü, o mal veya hizmetin nihai tüketiciye intikal ettirildiği bedel ile vergi nispetinin çarpımı kadar olmaktadır.</p> <p style="text-align: justify;">Bu suretle; vergiden vergi alınması ve her aşamada alınan vergilerin mal ve hizmetin bünyesinde kalması gibi durumlarla o mal veya hizmet üzerine ağır bir vergi yükü yüklenmesi önlenmiş, öte yandan; nihai tüketiciye gelinceye kadar geçen aşama sayısından müstakil olarak aynı tip mal ve hizmetlerin aynı vergi yükünü taşıması sağlanmış olmaktadır.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>Kaynak:</strong></p> <p style="text-align: justify;">3065 sayılı KDV Kanunu,<br /> 213 sayılı Vergi Usul Kanunu,<br /> İlgili İdari Düzenlemeler<br /> Ahmet Güzel, KDV Genel Esasları-İade İşlemleri-İstisnalar, Gazi Kitapevi, 2011</p> <p style="text-align: justify;"><a href="https://ekovergi.com/katma-deger-vergisi-uygulamasinda-kdv-indirimi-ve-belgelendirilmesi/" target="_blank">EkoVergi.com </a>| Ahmet GÜZEL YMM/Bağımsız Denetçi</p>