Kooperatifler Kanunu’nda 2021 yılı sonunda yapılan değişikliklerle yönetimlere yeni yükümlülükler getirilmiştir. Bunlardan biri de dış denetçi belirleme, belirlenen dış denetçiyi tescil ettirme ve dış denetim yaptırma yükümlülüğüdür. Her ne kadar kooperatif genel kurulları haziran ayı sonuna kadar yapılmak zorunda olsa da hem konunun detaylarını belirtmek hem de tescil zorunluluğunu hatırlatmak istedik. Merak edenler için işte detaylar:
UYARIMIZ KİME?
》Tarım satış, tarım kredi, esnaf ve sanatkârlar kredi ve kefalet, pancar ekicileri kooperatifleri.
》Yapı ruhsatı alınmış ve ortak sayısı 100 veya daha fazla olan yapı, turizm geliştirme ve gayrimenkul işletme konularında faaliyet gösteren kooperatifler.
》Faaliyet konusuna bakılmaksızın 30 milyon Türk lirası ve üstü net satış hasılatı olan kooperatifler.
》Faaliyet konusuna bakılmaksızın 2.000 ve daha fazla ortağı bulunan kooperatifler.
DIŞ DENETÇİ NE ZAMAN SEÇİLMELİ?
Dış denetçi, yukarıdaki şartları taşıyan kooperatiflerde genel kurul kararı ile belirlenir. Yeni kurulan kooperatiflerde ise ana sözleşme ile belirlenir. Dış denetçinin görevi bırakması, gerekli şartları yitirmesi gibi durumlar karşısında boşluk oluşmaması adına yedek bir dış denetçi de genel kurulda belirlenebilir.
DIŞ DENETİMİN AMACI NEDİR?
Dış denetimin amacı, kooperatiflerin finansal tablolarının; Kooperatifler Kanunu’na, Türk Ticaret Kanunu’na, Vergi Usul Kanunu’na ve ilgili diğer mevzuatlara göre hazırlanıp hazırlanmadığının, gelir ve giderlerinin dayanağını oluşturan belgelerin ilgili mevzuata uygun olarak düzenlenip düzenlenmediğinin, gelir ve gider hesapları ile bilanço hesaplarının defter, kayıt ve belgelerle uyumlu olup olmadığının kontrolüdür.
DIŞ DENETİM YAPTIRILMAZSA NE OLUR?
Dış denetime tabi olduğu halde bu denetimi yaptırmayan kooperatiflerin finansal tabloları, yönetim kurulu yıllık faaliyet raporu ve ibra konularında alınan genel kurul kararları geçersiz sayılacaktır.
KİMLER DIŞ DENETÇİ OLABİLİR?
》KGK tarafından yetkilendirilmiş Bağımsız Denetçiler,
》Dış Denetçi eğitimini başarıyla tamamlamış SMMM ve YMM’ler,
》İlgili Bakanlıkça dış denetimle yetkilendirilen, bağlı olunan merkez birlikleri veya merkez birliği kurulamamışsa bağlı olunan birlikler.
DIŞ DENETÇİ BELİRLENDİKTEN SONRA NE YAPILMALIDIR?
Dış denetçi belirlendikten sonra bu durumun ticaret siciline tescil ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan ettirilmesi gerekmektedir. Bu işlem için gerekli belgeler:
》Dış denetçinin seçimine ilişkin genel kurul kararının bir örneği.
》Dış denetçi ile yapılan denetim sözleşmesinin bir örneği.
》Dış denetçinin, denetçiliğe engel hallerden birinin kendisinde bulunmadığına ilişkin yazılı beyanı.
SEÇİLEN DIŞ DENETÇİ NE KADAR SÜRE GÖREV YAPABİLİR?
Belirlenen dış denetçi bir kooperatifte en fazla 4 hesap dönemi görev yapabilir. Tekrar görev yapabilmesi için 2 yıl geçmiş olması gerekir. Caner Atik YMM
