Geçtiğimiz yılın nisan ayında Vergi Denetim Kurulu Danışma Komisyonu Yönetmeliği yayımlandı ve Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı bünyesinde " Danışma Komisyonu" oluşturularak söz konusu komisyonun çalışma usul ve esasları belirlendi.
Yönetmelikte komisyonun görevinin, vergi inceleme görevlerinin yürütülmesi sırasında mevzuat hükümlerinin uygulanmasına ilişkin olarak ortaya çıkan tereddütlü hususlar konusunda talep üzerine gündeme alarak görüşmek ve kararlarını Başkanlığa bildirmek olduğu açıklanmış Kurul Başkanı tarafından onaylanan kararlar, onaylandığı veya onayda belirtilen tarihte yürürlüğe giriyor.
Vergi mükellefleri ve sorumluları Komisyondan görüş talep edemiyorlar. Kurul bünyesindeki Daire Başkanlıklarının ve Vergi Müfettişlerinin de Komisyondan doğrudan görüş talep edebilmeleri mümkün değil. Bu yönüyle bakıldığında mükellefleri doğrudan ilgilendiren bir yönü yok gibi gözükse de asim da Komisyonun alacağı kararlar dolaylı da olsa mükellefleri etkileyecek, çünkü Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı bünyesinde kurulan komisyonlar ve Vergi Müfettişleri onaylanan kararlar doğrultusunda işlem tesis etmek zorundalar. Dolayısıyla alınan kararlar vergi müfettişlerini bağlayacağından mükellefler de bundan etkilemiş olacak ve ihtilaflar bu durumda yar gr/a taşınacak.
Komisyon20.12.2021tarih ve 2021/ DK- A/l-lsayılı Kararında. Transfer fiyatlandırması incelemelerinde mükellefin ortaklarına veya ilişkili kişilerine para kullandırdığı durumlarda iç emsal yok ise Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından ilan edilen bankalarca açılan ticari kredilere uygulanan ağırlıklı ortalama faiz oranının, kullandırılan döviz cinsinin mezkûr ilanda yer almaması halinde ise bankalardan alman faiz oranı bilgilerinin dış emsal olarak dikkate alınması gerektiğine karar verdi. Dolayısıyla vergi müfettişleri yapacakla- n incelemelerde eğer iç emsal yok ise transfer fiyatlandırmasına yönelik ya- pacakları eleştirilerde emsal faiz oranı olarak Merkez Bankasınca ilan edilen bankalarca açılan ticari kredilere uygulanan ağırlıklı ortalama faiz oranını esas almak zorundalar
Üçüncü dönem geçici vergi beyanla- rının verilme hazırlıklarının yapıldığı şu günlerde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından Temmuz Ağustos ve Eylül 2022 aylan için haftalık olarak ilan edilen bankalarca açılan ticari kredilere uygulanan ağırlıklı ortalama faiz oram ortalaması yüzde 25.41'dir. Oysa aynı dönemde parasını ilişkili kişilere borç olarak kullandırmayıp vadeli mevduatta değerlendirmek isteyen bir kuruma bankalarca teklif edilen faiz cr anı bunun çok daha altında. Hatta TCMB Para Politikası Kurulu 2022-42 sayılı 20 Ekim 2022 tarihinde verdiği kararda, politika faiz oranını yüzde l2’den yüzde 10,5'e indirdi. Dolayısıyla Danışma Komisyo- nünün mükellefler aleyhine önemli bir karar verdiğini söylemek gerekiyor.
Diğer taraftan Danışma Komisyonunun böyle bir Karar verme yetkisinin olup olmadığı. Gerek transfer fiyatlandırmasına ilişkin düzenlemelerin yer aldığı Kurumlar Vergisi Kanununda, gerekse Vergi Usul Kanununda Danışma Komisyonundan bahsedilmiyor. Ayrıca Danışma komisyonun almış olduğu bu karar inceleme yetkisini Vergi Usul Kanunumdan alan denetim elemanlarının bu yetkilerine de müdahale niteliğinde.
Anayasanın "Vergi ödevi” başlıklı 73 üncü maddesinde de vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerin kanunla konulup, değiştirilip veya kaldırılacağı hüküm altına alınmıştır. Vergi resim harç ve benzeri mali yükümlülüklerin muaflık, istisnalar ve indirimleriyle oranlarına ilişkin hükümlerinde kanunun belirttiği yukar ı ve aşağı sınırlar içinde değişiklik yapmak yetkisi de sadece Cumhurbaşkanına verilmiş ki buda sınırlı bir yetki.
Yönetmelik ile oluşturulmuş 11 kişilik bir Komisyonun dalı a ilk Kararında ülkedeki tüm mükellefleri ilgilendiren düzenleyici işlem niteliğinde bir karar alması da pek doğru gözükmüyor, incelemelerde mevzuat hükümlerinin uygulanmasına ilişkin olarak ortaya çıkan tereddütlü hususların giderilmesi ve uygulama birlikteliği sağlanması aduıa alman Kararlar mevzuata uygun olmalı yorum içermen»!! ve yeni bir mevzuat ya da içtihat yaratmaya yönelik olmamalıdır. Dunun bu olacaksa tekrar üzerinde oturup düşünmek gerekir gibi.
TÜRMOB
