Organize Sanayi Bölgesi’nde (OSB) defter tutma yükümlülüğü 2017 yılından itibaren farklı bir düzenlemeye tabidir. Süreç aslında 18/6/2017 tarihli ve 7033 sayılı Yasa ile 4562 sayılı Kanunun 25’inci maddesinin son fıkrasına “OSB’lerde tutulacak defterler konusunda OSB mevzuatında hüküm bulunmayan hâllerde 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun anonim şirketlere ilişkin hükümleri uygulanmasına”  dair hükmün eklenmesi ile başladı. 16 Nisan 2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan OSB Uygulama Yönetmeliği değişikliği ile de OSB’lerin pay defteri hariç olmak üzere 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununda anonim şirket için öngörülen defterleri tutacakları yönünde hüküm getirildi. Sonrasında da Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Organize Sanayi Bölgelerinin Ve Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşunun Defterlerine İlişkin Genelge ile OSB’ler defter tutma hususunda tekdüzen bir sisteme kavuşturuldu.

Bütün bu düzenlemeler uyarınca, OSB’ler tarafından tutulması zorunlu olan defterler şunlardır:

a) Müteşebbis heyet aşamasında olan OSB, yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri, yönetim kurulu karar defteri, müteşebbis heyet toplantı ve müzakere defteri tutar.

b) Müteşebbis heyetin görevinin sona erdiği genel kurula geçen OSB ise, yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri, yönetim kurulu karar defteri, genel kurul toplantı ve müzakere defteri tutar.

Bu defterlerden, 2021 yılında fiziki ortamda tutulacak olan yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri, yönetim kurulu karar defteri, müteşebbis heyet toplantı ve müzakere defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defterinin açılış onaylarının Aralık ayı sonuna kadar yaptırılması gerekiyor. Ancak, müteşebbis heyet toplantı ve müzakere defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defterinde yeterli yaprak varsa, bu defterler için açılış onayı yaptırmaya gerek yok, bu defterler 2021 yılında da kullanılabilir.

Müteşebbis heyet toplantı ve müzakere defteri hariç olmak üzere, yukarıda sayılan defterlerin açılış onaylarını yaptırmayan OSB’ler hakkında ise TTK’nın 562 nci maddesinin birinci fıkrasında öngörülen idari para cezası uygulanır. Anılan idari para cezasının 2020 yılı için uygulanan tutarı 9  bin 387 TL’dir. 

Fakat, hemen belirtelim ki, TTK’nın 562’nci maddesinin ondördüncü fıkrası gereğince; kabahatlerden birinin idari yaptırım kararı verilinceye kadar birden çok işlenmesi halinde bir idari para cezası verilir ve ilgili hükme göre verilecek ceza iki kat artırılır. Bu hüküm uyarınca, OSB tarafından aynı yıl içerisinde birden fazla defterin açılış onayının yaptırılmadığının yahut yasal süresinden sonra yaptırıldığının tespiti halinde de bu hükme göre hareket edilir. Örneğin, 2021 yılında kullanılacak olan yönetim kurulu karar defteri ile yevmiye defterinin açılış onaylarının yaptırılmamış olması halinde, OSB’ye 28 bin 161 TL idari para cezası uygulanır.

OSB’lerimiz genelde mevzuat uyum konusunda gerekli hassasiyeti göstermektedir. Ama olaki unutanlar varsa, bu durum yüklü miktarda idari para cezasına sebebiyet verebilir. O yüzden, henüz 2021 yılında tutacağı defterlerinin açılış onayını yaptırmayan OSB’ler var ise, şu son birkaç fırsat gününü kaçımamalıdır.

Son Söz: OSB’lerde faaliyet gösteren anonim ve limited şirket statüsündeki katılımcılar da, aynı şekilde defterlerini onaylatmak zorundalar. Zira, TTK hükmü bunu gerektiriyor.

Dr. Soner ALTAŞ | Dünya