Eleştiri kolaydır, çözüm cesaret ister; cesaretin kıtlığı krizleri uzatır. Herkes ekonomist olmuş, durum tespit ediyor ama bilim insanı, ekonomisti, politikacısı dâhil; özgün çözüm öneren yok
Endemik; belli bir yerde olana denir. Epidemi; yaygın olana ve Pandemi de salgın haline gelene… Şu sıralar iş dünyası gündeminde, pandemik hale gelen konu; durum tespiti… Önceleri, birkaç kişi arasında dönen sohbetlerde, makroekonomik durum, piyasa sorunları filan tartışılıp dururdu.
Birkaç yıl öncesinde beri, durum tespiti yapanların sayısında artış gözledim ve epidemik hale geldi. STK’lar, dernekler hatta siyasi parti temsilcileri, içinde bulunduğumuz kriz ve piyasa şartlarını konuşmaya başladı. Öyle ki artık korku duvarını da aşarak, mevcut durumu cesurca analiz eder olduk.
SORUNLARIN EMARINI DAHİ ÇEKTİK
Fakat son 1 yıldır şu durum tespiti, adeta pandemi haline geldi. İlgili olsun olmasın, patron, çalışan, memur, işçi, emekli ya da ekonomiye dair derdi olan herkesin dilinde; bir durum tespitidir gidiyor. Öyle güzel, net, doğru, detaylı tespitler ki şapka çıkarırsın. Krizin adeta hologramı çıkarılmışçasına…
O halde benim derdim ne? Derdim odur ki durum tespitinde bu kadar yetkin hale gelen bizler, ne yazık ki çözüm önermiyor, öneremiyoruz. Hadi ev hanımlarını anladık, peki ya şu akademisyenlere, bilim insanlarına, ekonomistlere, kanaat önderlerine, ekranları dolduran herşeyologlara ne demeli?
İKİ SORU İKİ CEVAP / Durum tespitine dair…
Durum tespiti gerekmez mi?
Elbette gerekir. Ancak çözüm önerilirse bu tespit işe yarayabilir. Değilse kuru bir eleştiriden öteye geçmez. Benim kuralım şudur; eleştiren, durumu tespit eden, kendi çözümünü de üretebilmeli.
Çözüm neden önermiyorlar?
Çünkü eleştirmek kolay, yapmak zordur. Bu yüzden hiçbir eleştirmenin heykeli dikilmemiştir. Muhalefet liderine soruyorum, “sizin çözümünüz nedir?” diye… Cevap; “iktidar önerimizi çalabilir.”
NOT
ÖNERİSİZ ELEŞTİRİ, GİZLİ HAYRANLIKTIR
Eğer biri sizi eleştiriyor ama çözüm önermiyorsa, aldırmayın, geçin… Zira boş boş konuşuyordur. Zaten gereksiz eleştiri, gizli hayranlıktır ve değeri yoktur. Ancak biri sizin içinde bulunduğunuz hale dair durum tespit ediyor ve akabinde çözüm öneriyorsa, onu baş tacı yapın, dinleyin, bırakmayın.
ÖNERİ LÛGATI
Öneri: Kabul edilmesi için öne sürülen düşünce, görüş, yöntem, fikir
Durum Tespiti: Gerçekleri ve bilgileri ortaya koyarak içinde bulunulan halin çok boyutlu izahı
Eleştiri: Bir işe, kavrama, kişiye; düşüncesi veya eylemine getirilen tenkit, yorum, itiraz
Herşeyolog: Ekranlarda boy gösteren, her konuda boş ve hoş konuşan geveze zümresi
Şeref OĞUZ-Ekonomim