Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), iş kazası geçirenler ve ailelerine bazı haklar sağlıyor. İş kazası nedeniyle yaralananlara tedavi süresince geçici iş göremezlik geliri bağlanıyor. Kaza sonrası meslekte kazanma gücünü yüzde 10 veya daha fazla kaybedenlere ise raporla belirlenen oran üzerinden sürekli iş göremezlik geliri veriliyor. Bu şekilde bağlanan sürekli iş göremezlik geliri çalışmaya devam ettiği dönemde de kesilmiyor. İşçi hem normal ücretini hem de sürekli iş göremezlik gelirini almaya devam ediyor.

Bir kazanın hangi durumda iş kazası sayılacağı hususu, 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 13. maddesinde düzenleniyor. Kanuna göre iş kazası sayılabilmesi için vakanın meydana gelmesi gereken yer ve zaman şöyle:

İşçinin işyerinde bulunduğu sırada,

İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle,

İşçinin, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,

İşçinin, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında

meydana gelmesi ve işçiyi hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen engelli hale getirmesi gerekiyor.


KANUN AYNI AMA SGK’NIN YORUMU DEĞİŞTİ

SGK, işyerinde çalışırken meydana gelen ve işten kaynaklanmayan kalp krizi veya beyin kanamasını uzun yıllar iş kazası saymadı. Ancak, açılan davalarda Yargıtay işçiler lehine kararlar verdi. SGK’nın işlemini iptal edip, hangi sebeple olursa olsun işyerinde iken kalp krizi sonucu ölenlerin eş ve çocuklarına ölüm geliri bağlanmasını istedi. Dava açanlar ölüm geliri alabilir iken dava açmayanlar alamayınca eşitsizlik ortaya çıktı. Bunun üzerine SGK 2016 yılında yeni genelge yayımlayarak, Yargıtay kararlarına uyum sağladı. Genelgede, “Sigortalının işyerinde kalp krizi geçirmesi veya benzeri bir olay nedeniyle ölmesi ya da ruhen veya bedenen hemen veya sonradan engelli hale gelmesi iş kazası olarak kabul edilecektir” denildi.

SGK 2018 yılında yayımladığı genel yazı ile yorumunu daha da genişletti. Sadece işyerinde değil işyeri servisinde veya görevli gidilen yerde işle ilgili olmayan zamanlarda meydana gelen kalp krizlerini de kapsama aldı. Örneğin, İstanbul’da çalışan bir işçi görevli gittiği Bodrum’da akşam otel odasında kalp krizi geçirdiğinde de iş kazası sayılmaya başlandı.

SGK İŞ KAZASI YORUMUNU YENİDEN DARALTTI

Kanunun iş kazasıyla ilgili 13. maddesi 2008 yılından beri hiç değişmedi. Konuyla ilgili genelgede ise en son 2016 yılında değişiklik yapıldı. 2018 yılında yayımlanan genel yazı ile genelgeyi sigortalılar lehine geniş yorumlayan SGK, 18 Ekim 2021 tarihli genel yazı ile yeniden uygulama değişikliğine gitti. Sadece doğrudan işyerinde iken meydana gelen kalp krizi ve beyin kanaması gibi durumların iş kazası sayılacağını, işyeri servisinde, ya da görevli gidilen yerde iş dışındaki zamanlarda meydana gelen bu tür olayların iş kazası sayılmayacağını bildirdi.

SGK’nın bu kararından sonra davaların yeniden artması bekleniyor. Yargıtay kararı davayı açanlar lehine sonuçlanırsa ödenmemiş iş göremezlik geliri veya ölüm geliri topluca alınır.

Habertürk