Kamuoyunda EYT olarak bilinen Emeklilikte Yaşa Takılanlarla ilgili ‘Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu İle 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’, 3 Mart 2023 günü Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Yürürlüğe giren bu yasa kapsamında emeklilik şartları sağlayan sandık çalışanları da dahil olmak üzere SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı sigortalıları yaş koşulu aranmadan emekli olma imkanına kavuştu. Diğer yandan, emekli olanların çoğunluğunun yeniden çalışma hayatına döndüğü ya da döneceği bekleniyor. Özellikle tecrübeli ve kalifiye personelinden yoksun kalan işyerlerinde üretimin aksamaması ve işverenlerin rekabet avantajından mahrum kalmaması için yeniden aynı işyerinde çalışmaya devam eden sigortalılara münhasıran yeni bir teşvik SGK aracılığıyla devreye konuldu.

YARARLANMA ŞARTLARI

İşverenlerin emekli olan EYT’li sigortalılardan dolayı 5 puanlık indirimden yararlanabilmesi için 3 Mart 2023 tarihi ve sonrasında yaşlılık veya emekli aylığı talebi nedeniyle sigortalının işten ayrılış bildirgesinin verilmesi ve sigortalının işten ayrılış tarihini takip eden 30 gün içerisinde aynı işyerinden sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmaya başlaması lazım. Ayrıca;

* İşyerinin özel sektör işverenine ait olması,

* Aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal süresi içinde verilmesi,­­

* Tahakkuk eden primlerin yasal süresi içinde ödenmesi,

* İşverenin Türkiye geneli yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının bulunmaması,

* Çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığı yönünde herhangi bir tespitin bulunmaması şartlarının birlikte gerçekleşmesi gerekiyor. 

İŞVERENDEN TAHSİL EDİLİR

Tekrar altını çizelim, bahse konu EYT düzenlemesine istinaden ilk defa yaşlılık veya emekli aylığı alan sigortalılar nedeniyle 5 puanlık indirimden faydalanmak mümkün. Bu düzenleme kapsamında aylık bağlanmamış olması halinde, bu indirimden yararlanılamayacağı gibi bu sigortalı için yersiz yararlanılan indirim tutarları, SGK tarafından gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden tahsil edilecek.  

E-SGK KANALIYLA BAŞVURU

EYT düzenlemesi kapsamında yer alan 5 puanlık indirimden yararlanılabilmesi için işverenlerce e-SGK kanalıyla başvuruda bulunulması gerekiyor. İşverenler tarafından kapsama giren sigortalılara ilişkin yapılacak başvurular; www.sgk.gov.tr adresinden giriş yapılmak suretiyle erişilen ‘e-SGK/İşveren/İşverenSistemi (https://uyg.sgk.gov.tr/Isveren Sistemi Teşvikten Faydalanılacak Sigortalı Tanımlama’ ekranında yer alan ‘15510- Sosyal Güvenlik Destek Primi İndirimi’ menüsü vasıtasıyla yapılacak.

Söz konusu ekranlar vasıtasıyla yapılacak tanımlama işlemleri sırasında sigortalı için tanımlama yapılacak işyeri sicil numarasında kayıtlı;

* 5510 sayılı Kanun’un geçici 95. maddesinin yürürlük tarihi ve sonrasında ‘8-Emeklilik (Yaşlılık) veya Toptan Ödeme’ işten çıkış kodu ile işten ayrılış bildirgesinin bulunup bulunmadığı,

* İşten ayrılış tarihini takip eden 30 gün içinde sosyal güvenlik destek primine tabi olarak en son çalışılan işyerine ait işe giriş bildirgesinin bulunup bulunmadığı, sistem tarafından kontrol edilmek suretiyle kapsama giren sigortalıların sisteme tanımlanması sağlanacak.

İşverenlerce ‘İşveren Sistemi’ üzerinden yapılacak tanımlamalar sırasında, kapsama giren sigortalılara ilişkin yukarıda belirtilen kontroller sistem tarafından elektronik ortamda yapılacağından, sigortalılara ilişkin tanımlama işleminin sisteme kaydedilmesi gerekiyor. 

Sosyal güvenlik il müdürlükleri/sosyal güvenlik merkezlerine herhangi bir belge ibraz edilmesine gerek bulunmuyor.

BORÇLARINI YAPILANDIRANLAR 

Sosyal güvenlik destek priminin işveren hissesinin 5 puanlık kısmının Hazine tarafından karşılanabilmesi için işverenlerin Türkiye genelinde, yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının bulunmaması gerekiyor. Borcu olan işverenlerin Torba Kanun’la yürürlüğe konan SGK borç yapılandırmasından avantajlı bir şekilde faydalanarak bahse konu teşvikten de yararlanmasının mümkün olduğunu belirtelim.

İstanbul Ticaret Gazetesi  | İsa Karakaş