Cumhuriyetimizin ilanından itibaren geçen 98 yılda vergi affı düzenlemeleri içeren 39. kanun, 7326 sayılı Kanun'dur. Bu kanun, aynı zamanda 2001-2021 yılları arasında bu kapsamda çıkartılan 13. yasal düzenlemedir. Son 20 yılda, 2.5 yılda bir yapılandırma ve af içeren düzenlemeler yapılmıştır.
Kanun, 9 Haziran 2021'de yürürlüğe girmiş olmasına rağmen; bayram ve yaz tatili, pandemi, yangın ve sel felaketleri nedeniyle bir türlü normalleşip işine gücüne bakamayan iş dünyası, 7326 sayılı Kanun ile ilgili sağlıklı değerlendirme yapamadı. Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın 23 Ağustos 2021 tarihli basın açıklamasında; yapılandırma kapsamına giren toplam 401 milyar 335 milyon liralık alacağın, 69 milyar 100 milyonluk kısmının, 3 milyon 480 bin borçlu tarafından yapılandırıldığı açıklandı. Sosyal Güvenlik Kurumu da yapılandırma kapsamına giren toplam 74 milyar 657 milyonluk alacağın, sadece 30 milyarlık kısmının 600 bin borçlu tarafından yapılandırıldığını açıkladı.
BAŞVURU VE ÖDEME SÜRESİNİN UZATILMASI OLUMLU SONUÇLAR DOĞURACAK…
Cumhurbaşkanı'nın kanunda kendisine tanınmış olan başvuru ve ödeme süresini bir ay uzatma yetkisini kullanması, kanundan beklenen faydayı üst seviyeye çıkartacak bir hamle olmuştur.
Cumhurbaşkanı Kararı ile 7326 sayılı Kanun kapsamında yapılacak yapılandırmalar (kesinleşmiş alacaklar, kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan alacaklar, inceleme ve tarhiyat safhasında bulunan alacaklar, matrah ve vergi artırımı, işletme kayıtlarının düzeltilmesi) için 31 Ağustos 2021 tarihinde dolan başvuru süresi, 30 Eylül 2021 tarihine uzatılmıştır.
Yine, Hazine ve Maliye Bakanlığı'na, Ticaret Bakanlığı'na, il özel idarelerine, belediyelere ve YİKOB'lara bağlı tahsil dairelerine 30 Eylül 2021 tarihine kadar ödenmesi gereken ilk taksitlerin ödeme süresi (31.10.2021 tarihi hafta sonuna denk geldiğinden) 1 Kasım 2021 tarihine ertelenmiştir.
Sosyal Güvenlik Kurumu'na bağlı tahsil dairelerine 31 Ekim 2021 tarihine kadar ödenmesi gereken ilk taksitlerin ödeme süresi de 30 Kasım 2021 tarihine kadar uzatılmıştır.
Bu karar ile sadece başvuru ve ilk taksit ödeme süreleri uzatıldığından, diğer ödeme sürelerinde herhangi bir değişiklik yani birer ay kaydırma yapılmamıştır. Bu demektedir ki, vergi ve sigorta borcunu aylık taksitler halinde ödeme şeklinde yapılandıranlar için, yılın son üç ayı zor geçecek. Şöyle ki; vergide 1. taksiti 1 Kasım, 2. taksiti 30 Kasım ve sigorta da 1. taksiti 30 Kasım'da ödemek zorundalar. Şimdiden nakit akışını bu durumu öngörerek oluşturmak şart. Yapılandırmanın olmazsa olmaz ilk şartı olan; ilk iki taksiti zamanında ödemek şartını yerine getirmezseniz, geçmiş olsun!
ZOR DÖNEMDE ÖNEMLİ FIRSAT…
Hazine, nakit dengesinin Ocak-Temmuz 2021 döneminde toplam 106 milyar 270 milyon açık verdiği ve sadece Temmuz 2021'deki hazine nakit açığının 67 milyar 925 milyon olduğu dikkate alındığında; Maliye'nin bütün birimlerinin ile uyku bile uyumadan bu kanun kapsamında başvuruları artırmak için, çalışması gerektiği aşikâr. Vergi gelirleri israfa yetişemediği için, borçlanıyoruz. Ocak-Temmuz 2020'de 79 milyar 713 milyon faiz giderimiz vardı. Bu yılın aynı döneminde bu rakam %63.8 artış ile 114 milyar 508 milyon lira oldu. Topladığımız 5 lira verginin, 1 lirasını faize harcıyoruz. Yılın son beş ayında vergi gelirlerinde ilk 7 aydaki performansın çok gerisinde kalacağımız aşikâr. Dolaylı vergiler üzerine kurulu sistem, harcamaların kısılması ile beraber bütçe açığının artması sonucunu doğuracaktır.
MALİYE NE YAPMALI?
Sadece billboardlara afiş asmakla yetinmeyip; ticaret, sanayi odaları, esnaf birlikleri, barolar, tabip odaları, mali müşavir ve yeminli mali müşavir odaları ile görüşme yapıp, kanunun nimetlerini anlatmalı ve bu kuruşlardan destek istemelidir.
7326 sayılı Kanun ile ilgili mevzuatın, vergi daireleri tarafından ayrıntılı okunmadığını müşahede ediyorum. Mükellefler danışmanları olsa bile; yine de vergi dairelerine bazen bu bilgileri teyit için başvurduğunda, aldıkları olumsuz cevaplardan sonra başvurudan vazgeçiyorlar. Örneğin; mükellef vergi/ceza ihbarnamesine dava açmış, davayı kazanmış ve bu kanundan faydalanıp, ihtilafı sona erdirmek istiyor. Kanunda 9 Haziran 2021'den sonra tebliğ edilen mahkeme kararları dikkate alınmaz hükmüne rağmen; İstinaf ya da Danıştay tarafından bozma kararı verilmiş ve Karar 09.06.2021 tarihinden sonra mükellefe tebliğ edilmiş olmasına rağmen, mükelleflere hayır artık bu Karara göre işlem yapacağız, cevapları verilebiliyor.
Kanun ile ilgili vergi daireleri personellerine de ayrıntılı bilgilendirme yapılmasının gerektiği açık.
MÜKELLEFLER DİKKAT!
Mükellef veya mükellef olmayan ama yurtiçi yurtdışı gelir getirici faaliyetleri olanlar, vergi idaresinin gelişmiş bilgisayar sistemi ve gelişmiş veri deposunu dikkate alarak; kasa ve ortaklar cari hesabınızı düzeltin, matrah artırımı yapın, mükellef olmasanız da yapmanız mümkün. Stok hesaplarınızı cari hale getirin. Kritik ihtilaflarınız var ise; feragat yolu ile ihtilaftan vazgeçmeyi düşünün. Otomatik Bilgi Değişimi kapsamında yurt dışından bilgiler gelmeye başladı. Yurt dışında gelir elde edip, bildirmemiş iseniz; matrah artırımını kaçırmayın. Birden fazla işverenden ücret geliri elde etmiş ve parasal sınırı aşmış veya 2020 takvim yılında toplam 600 bin lirayı aşan ücret ya da telif geliri elde ettiğiniz halde, beyanname vermemiş iseniz matrah artırımı yapın. Evinizi 5 yıl içinde satmış veya elde etmiş olduğunuz kira gelirlerini beyan etmemiş iseniz, matrah artırımı bütün sorunlarınızı çözecektir.
Matrah artırımını ödeme yapacak iseniz yapın, aksi taktirde başınıza bela alırsınız. Bir taksiti bile aksatsanız, matrah artırımı hükümlerinden artık yararlanamazsınız. Ama borcunuz borç olarak devam eder, çıkan yapılandırma Kanunlarından da bu borç ile ilgili yararlanamazsınız.
Önümüzdeki 5 yıl içinde, bir daha kasa, ortaklar cari, stok düzeltme ya da matrah artırımı içeren bir yasanın çıkma ihtimalinin de çok düşük olduğunu dikkate alarak, fırsatı kaçırmayın derim. Borç yapılandırması her zaman çıkabilir. Önümüzdeki 3 yıl içinde bu kanun kapsamında 100 milyar lira tahsilat hayal değil. Maliye'nin işi sıkı tutması şartı ile.
Sözcü | Nedim TÜRKMEN
