Geçen gün Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan emekli yurttaşlarımız için çok önemli müjdeler(!) açıkladı. Bunlardan biri de “Kredi ve Yurtlar Kurumu (KYK) bünyesinde yaz aylarında uygun olan yurtlar, bir aylık dönemde emeklilerin ücretsiz kullanımına açılacak” cümlesi idi.

Bu haberin heyecan vericiliğini bir tarafa bırakıp konuya farklı bir açıdan daha bakmamız gerekiyor, o da bu ücretsiz konaklamadan dolayı ödenmesi gereken konaklama vergisidir. Yanlış duymadınız, KYK yurtlarında ücretsiz bir şekilde kalınması nedeniyle KYK İdaresi, konaklama vergisi hesaplayıp ödemek zorunda. Belki de ödenecek bu vergi, emeklilerden istenecek.

“Yok artık” dediğinizi duyar gibiyim ama öyle…

Gelin önce konaklama vergisini sonrasında da olası ihtimalleri irdelemeye çalışalım.

Nedir bu konaklama vergisi?

2019 yılında Gider Vergileri Kanunu’nun 34’üncü maddesi Konaklama Vergisi olarak düzenlendi ve bu vergi 1 Ocak 2023’te yürürlüğe girdi.

Gider Vergileri Kanunu m.34 uyarınca konaklama vergisinin konusunu, otel, motel, tatil köyü, pansiyon, apart otel, misafirhane, kamping, dağ evi, yayla evi gibi konaklama tesislerinde verilen geceleme hizmeti ile bu hizmetle birlikte satılmak suretiyle konaklama tesisi bünyesinde sunulan diğer tüm hizmetler (yeme, içme, aktivite, eğlence hizmetleri ve havuz, spor, termal ve benzeri alanların kullanımı gibi) oluşturur.

Kanun maddesinde yer alan anahtar kelime geceleme hizmetidir. Geceleme hizmeti yoksa konaklama vergisi de olmayacak. Geceleme hizmetiyle birlikte olma şartıyla tesis bünyesinde sunulan hizmetler konaklama vergisine tabi olacak. Örneğin bir ya da üç öğün yeme-içme gibi.

Ücretsiz de olsa geceleme hizmetleri konaklama vergisine tabidir

Konaklama vergisinde vergiyi doğuran olay, verginin konusuna giren hizmetlerin sunulması ile oluşur. Bedelin bir kısmının veya tamamının hizmetin sunumundan önce veya sonra tahsil edilmesinin ya da hiç tahsil edilmemesinin vergiyi doğuran olaya etkisi yoktur. Böylece KYK yurtlarında kalacak şanslı emeklilere sunulacak ücretsiz geceleme/konaklama hizmetinden konaklama vergisi alınacaktır.

İyi de öğrenci yurtları istisna değil mi?

Evet istisna, Kanun bazı yerlerde sunulan hizmetleri konaklama vergisinden istisna etmiştir. Örneğin, öğrenci yurtları, pansiyonları ve kamplarında öğrencilere verilen hizmetler konaklama vergisinden istisna edilmiştir. Ancak bu gibi yerlerde öğrenci olmayanlara sunulan hizmetler vergiye tabidir.

Hatta Konaklama Vergisi Uygulama Genel Tebliği’nin İstisnalar başlıklı bölümünde “Gider Vergileri Kanunu m.34/7.fıkra-a bendine göre, öğrenci yurtları, pansiyonları ve kamplarında öğrencilere verilen hizmetler vergiden müstesnadır. Yukarıda sayılan yerlerde arızi olarak öğrenci olmayanlara verginin konusuna giren hizmetlerin sunulması durumunda, söz konusu satışlar için istisna uygulanmaz. Vergiye tabi bu işlemler sadece işlemin gerçekleştiği dönemler için verilecek Konaklama Vergisi Beyannamesi ile beyan edilir.” şeklinde izah da mevcuttur.

Buna göre KYK yurtlarında öğrenciler kalırsa konaklama vergisinden istisnadır ama bu yurtlarda öğrenci olmayanlar örneğin emekliler kalırsa maalesef bu istisna uygulanmayacak ve dolayısıyla da konaklama vergisi alınacak.

Ne kadar konaklama vergisi alınacak?

KYK yurtlarında verilecek ücretsiz geceleme ve yeme-içme hizmetlerinin emsal bedeli dikkate alınarak bir tutar belirlenecek ve bu tutar KDV hariç tutar üzerinden yüzde 2 olarak hesaplanacak. Örneğin, geceleme ile birlikte yeme-içme hizmetinin bir günlük KDV hariç bedelinin bin TL olduğunu varsayarsak bu tutar üzerinden yüzde 2 yani kişi başı günlük 20 lira konaklama vergisi hesaplanacak.

Dikkat ettiyseniz geceleme hizmeti ile birlikte yeme-içme hizmeti de varsa onu da dahil ettim. Çünkü konaklama vergisinin matrahı, verginin konusuna giren hizmetler karşılığında, KDV hariç, her ne suretle olursa olsun alınan veya bu hizmetler için borçlanılan para, mal ve diğer suretlerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler toplamıdır. Yeme-içme hizmeti hariç sadece gidin uyuyun denilirse o zaman yeme-içme hariç tutar üzerinden hesaplanacaktır.

Olayın detayları ilerleyen zamanlarda ortaya çıkacağından o zaman konuyu bu minvalde daha detaylı izah etmiş olacağım.

Gelelim hayati soruya…

Bu vergiyi kim ödeyecek?

Konaklama vergisinin mükellefi verginin konusuna giren hizmetleri sunanlardır yani KYK İdaresidir. KYK İdaresi sunduğu geceleme ve yeme-içme hizmetinin emsal bedeli üzerinden yüzde 2 oranında konaklama vergisi hesaplayıp vergi idaresine beyan edip ödemek zorundadır. Ancak uygulamada örneğin Antalya-Kaş’ta bir otelde hesaplanan konaklama vergisi faturada gösterilip müşteriden alınmaktadır. Buna verginin yansıtılması denilmektedir.

Bu durumda KYK İdaresi, yararlanılan toplam geceleme ile yeme-içme hizmetinin emsal bedeli üzerinden hesapladığı konaklama vergisini -tıpkı diğer oteller gibi- müşterisinden yani emeklilerden isteyebilir. Buna da hazırlıklı olmak lazım.

Ezcümle şu anki mevzuat bu şekilde. Mevzuat değişikliği yapılır ve kanun maddesine bu yönde bir istisna hükmü konulursa o zaman konuyu bir daha değerlendiririm ama şu anki mevzuata göre durum bu şekildedir.

T24 | Murat BATI