<p style="text-align: justify;">Üniversite öğrenciliği sırasında Kredi Yurtlar Kurumu'ndan öğrenim kredisi alıp, mezun olduktan sonra 2 yıl geçtiği halde iş bulamayan ya da iş bulup bu kredi ödemesini geri ödeyecek kadar para kazanamayan 4 milyon üniversite mezunu için kredi geri ödemesi, iş bulamamanın da önüne geçen bir sorun oldu. Vergi daireleri hızını alamayıp kefillere de gidince, çarşı karıştı. Son yıllarda, iki yılda bir çıkan yapılandırma yasalarına rağmen sorun çözülemedi. Çünkü, iş bulamayan ve karnını doyurmakta zorluk çeken üniversite mezunlarının borcunun üzerine endeksleme ve gecikme zammı dahil 26 milyar TL ilave yük geldi.</p> <p style="text-align: justify;">Kredi Yurtlar Kurumu'ndan aldıkları öğrenim kredisi borçlarını ödeyemeyen üniversite mezunlarına yapılan haciz işlemlerinin sürekli gündeme gelmesi üzerine konuya kayıtsız kalamayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, 18 Temmuz 2022'de bu konuyu çözmek konusunda karar aldıklarını açıklamıştı.</p> <p style="text-align: justify;">Bu kararın ve kamuoyuna açıklanan birçok konunun yasa ile çözümüne ilişkin ilk adım atıldı. Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi 07.10.2022 tarihinde Meclis'e sunuldu. Kanun teklifi 48 maddeden oluşuyor. Seçim öncesi iktidar neredeyse bütün seçmenlere dokunan ve onların gönlünü alan düzenlemeleri içeren bu teklifi yakında yasalaştıracak. Bugün sizlere, öğrenim kredisi almış ama ödeyememiş milyonlarca üniversite mezununun sorunun nasıl çözüme kavuşturulacağını anlatacağım.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>ALDIĞIN KADAR ÖDE</strong></p> <p style="text-align: justify;">Yasa teklifinde bu sorunun çözümüne ilişkin 3 madde var. Öğrenim kredisi alan öğrencilerin; borçlarını aldıkları miktar kadar ödemelerine olanak sağlanıyor. Kredi kullananların öğrenim bitimini takip eden ikinci yıl sonundan başlamak üzere; borçlarını kredi aldığı kadar sürede ve aylık dönemler halinde ödemeleri yönünde düzenleme yapılıyor. Ayrıca, borçlunun çalışmadığının SGK'dan teyit edilmesi koşuluyla ve en fazla üç defa olmak üzere erteleme talep edebileceği ve ilk yıl herhangi bir ilave olmadan, sonraki yıllarda ise her yıl için verilen miktara TÜFE oranına göre değişiklik göstermekle birlikte en fazla %10 ilave edilerek kredi borcunun hesaplanacağı şeklinde düzenlenme yapılıyor.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>ÖDEYEMEYENLER İÇİN SON TAKSİTE KADAR BEKLENECEK</strong></p> <p style="text-align: justify;">Öğrenim ve katkı kredisi borç taksitlerinin zamanında ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde; öğrenim ve katkı kredisi borcu için öngörülen son taksitin vade tarihine kadar beklenecek ve son taksitin vade tarihi sonrasında ödenmemiş borçlar ilgili vergi dairesine gönderilecek ve 6183 sayılı Kanuna göre gecikme zammıyla tahsil edilecek.</p> <p style="text-align: justify;">Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla kredi almakta olan veya kredi borcunun ödeme zamanı henüz başlamamış kişilere, öğrenim ve katkı kredisi olarak verilen tutarlara endeks hesaplanmayacak.</p> <p style="text-align: justify;">Burs/kredi taahhütnamesini onaylayan öğrenciler, “aylık bazda ve izleyen yıllardaki artış oranları dikkate alınarak kendilerine ödenecek olan öğrenim kredisi tutarını, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından ilan edilen üretici fiyat endeksi (ÜFE) artışları uygulanmak suretiyle hesaplanacak tutar üzerinden ve belirtilen şartlarla ödeyeceğini” taahhüt ettiği için, enflasyon artışını da ödemek zorunda kalıyordu. Kredi geri ödemesi devam eden veya borçları vergi dairesine takip için bildirilmiş olan kişilere öğrenim ve katkı kredisi olarak verilen tutarlara ilave edilmiş olan endeks tutarları ise silinecek.</p> <p style="text-align: justify;">Ayrıca, maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce tahsil edilen endeks tutarları dâhil taksit tutarları, gecikme zammı gibi alacakları iade edilmeyecek. Takip için vergi dairesine bildirilmiş olan ancak maddenin yürürlük tarihi itibarıyla tahsil edilmemiş bulunan kredi borçlarının içindeki endeks tutarları terkin edildikten sonra bakiye taksit tutarlarının vergi daireleri nezdinde tutulması ve vadelerinde ödenmemeleri durumunda vergi dairelerince bu taksit tutarlarının takibine 6183 sayılı Kanun kapsamında devam olunacağı düzenlenmektedir.</p> <p style="text-align: justify;">Yapılması düşünülen değişikliklerin olumlu olduğunun altını çizmemiz gerekiyor. Yurt içi ÜFE'nin geçen yılın ağustos ayına göre bu yılın ağustos ayında %143.75 oranında arttığı bir ülkede, endekslemenin en fazla %10 ilave ile sınırlandırılması çok yerinde olmuştur. Böylesi bir enflasyonist ortamda bu borçları ödemek neredeyse imkansızdı.</p> <p style="text-align: justify;">Üniversite mezunlarının 1/3'ünün işsiz, iş bulanların büyük çoğunluğunun asgari ücret ve civarında maaş aldığı dikkate alındığında; öğrenim kredisi borçlarını tamamen silmek çok daha güzel bir çözüm olurdu. Yeterli ve etkin kamuoyu oluşturulabilir ise kanun teklifinin komisyon ve genel kurulda görüşülmesi sırasında bu başarılabilir diye düşünüyorum.</p> <p style="text-align: justify;">Sözcü | Nedim TÜRKMEN</p>