Firmalar ticari faaliyetlerini sürdürürken kendi işletmelerinde bulunmayan araç ve iş makinelerini gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinden kiralayabilmektedir.

Araç ve iş makinelerinin şoförü veya operatörü ile birlikte kiralanması durumunda, şoför ve operatör tarafından verilen hizmetin işgücü temin hizmeti kapsamında olduğu ve aşağıda açıklandığı şekilde KDV tevkifatı yapılması gerekmektedir.

Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği’nin “(I/C-2.1.3.2.5) İşgücü Temin Hizmetleri” başlıklı bölümünde;

“Tebliğin (I/C-2.1.3.1/a ve b) bölümünde sayılanlara, faaliyetlerinin yürütülmesi ile ilgili işlemlerde kullanılan işgücünün sağlanması şeklinde verilen hizmetlerde (işgücü temin hizmeti alımlarında), alıcılar tarafından (9/10) oranında KDV tevkifatı uygulanır.

2.1.3.2.5.2. Kapsam

Gerçek veya tüzel kişiler, faaliyetlerinin yürütülmesine ilişkin olarak ihtiyaç duydukları işgücünü, kendilerine hizmet akdi ile bağlı ücretli statüsünde hizmet erbabı çalıştırarak temin etmek yerine, alt işverenlerden veya bu alanda ya da başka alanlarda faaliyette bulunan diğer kişi, kurum, kuruluş veya organizasyonlardan temin etmektedirler.

Bu tür hizmetler, esas itibarıyla, temin edilen elemanların, hizmeti alan işletmenin bilfiil sevk, idare ve kontrolü altında çalıştırılabilmesinin mümkün bulunduğu durumlarda tevkifat kapsamına girmektedir.

Bu şekilde ortaya çıkan hizmetlerde aşağıdaki şartların varlığı halinde tevkifat uygulanır:

-   Temin edilen elemanların, hizmeti alana ücretli statüsünde hizmet akdiyle bağlı olmaması gerekmektedir.

-   Temin edilen elemanların, hizmeti alanın sevk, idare ve kontrolü altında çalıştırılması gerekmektedir. Elemanların işletmenin mal ve hizmet üretimi safhalarından herhangi birinde çalıştırılması halinde, sevk, idare ve kontrolün hizmeti alan işletmede olduğu kabul edilir.

Dolayısıyla işgücü temin hizmetinin varlığının tespitinde; hizmetin ifasında kullanılan elemanların işgücü temin hizmetini veren firmanın bünyesinde bulunması ve ona hizmet akdiyle bağlı olması, hizmeti alanın sevk, idare ve kontrolü altında çalıştırılması gibi karineler gözönünde bulundurulur.

Bu hususların varlığı, taraflar arasında bir sözleşme yapılmışsa

 bu sözleşmedeki hükümler veya sözleşmeye bağlı teknik şartnamedeki açıklamalar da dikkate alınarak tespit edilir.

……..”

Açıklamasına yer verilmiştir.

 60 Sıra No.lu Katma Değer Vergisi Sirkülerinin 2.2.2.5. ayrımında yapılan açıklamada yer alan örnek aşağıdaki gibidir.

“Örnek 4: (F) inşaat firması, yapmakta olduğu inşaat işinde çalıştırılmak üzere iş makinesine ihtiyaç duymuş, (O) şirketinden operatörü ile birlikte iş makinesi kiralamıştır.

Taraflar arasında düzenlenen sözleşmede, (O) firması tarafından operatörüyle birlikte verilen iş makinesi kiralama hizmetinde temin edilen operatörün sevk ve idaresinin (F)'de olacağı belirtildiğinden, bu işlem işgücü temin hizmeti kapsamında değerlendirilecek ve toplam bedel

 üzerinden hesaplanacak KDV, (F) tarafından 9/10 oranında tevkifata tabi tutulacaktır.

Operatörün sevk ve idaresinin (F) de değil (O) da olduğu takdirde (Fiili durum) ve sözleşmede bu husus açıkça yazılırsa tevkifat kapsamına girmez.

Ancak bu hizmetle ilgili olarak iş makinesi operatörü teminine ilişkin bedelin, ücret bordrosu, muhasebe kayıtları, sigorta prim bildirgeleri vb. kayıt ve beyanlardan tespit edilerek toplam hizmet bedelinden ayrıştırılabilmesi ve faturada da ayrıca gösterilmesi kaydıyla yalnızca iş makinesi operatörü teminine ilişkin olarak ödenen bedele isabet eden KDV tutarı üzerinden tevkifat yapılabilecektir.”


Açıklamasına yer verilmiştir.

Firmalarca sürücüsü ve operatörü ile birlikte taşıt veya iş makinesi kiralamalarında sürücü veya operatörün kimin sevk, idare ve kontrolü altında çalışacağının düzenlenecek sözleşmelerde yer verilmesi son derece önem arz etmektedir.

Tebliğ ve sirkülerde yer alan açıklamalara göre taşıt ve iş makinesi kiralamalarında sözleşme düzenlenirken yukarıdaki hususların mutlaka göz önünde bulundurulması ve kiralamanın durumuna göre sözleşmede gerekli hükümlere mutlaka yer verilmesi gerektiğini hatırlatmak isteriz.
 

Bilgilerinize sunarız.

Ş.A. Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş.