Değeri okurlar, seçim nedeniyle Meclis kapandı, ancak vergi gündemi aynı yoğunlukta devam ediyor.
Malûm Nisan ayı kurumlar vergisi beyan dönemi. Nisan sonunun resmi tatile denk gelmesi nedeniyle 2 Mayıs 2023 günü sonuna kadar verilmesi gereken 2022 yılına ait kurumlar vergisi beyannamelerinin verilme süreleri ile bu beyannameler üzerinden tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri bayram tatili nedeniyle 5 Mayıs 2023 Cuma günü sonuna kadar uzatıldı.
Bu yıl kurumlar vergisi beyannamelerini verirken mükellefler iki konuda karar vermek durumundalar.
Birinci konu, mükelleflerin deprem nedeniyle ihdas edilen bir defalık ek vergiyi ihtirazî kayıtla beyan edip dava açıp açmayacakları...
İhtirazî kayıtla beyan edilerek 30 gün içinde dava açılması halinde, düzenlemenin Anayasaya aykırılığı iddia edilecek. İlgili mahkeme, bu iddiayı ciddi bulup dosyayı Anayasaya Mahkemesine intikal ettirse, dava, Anayasa Mahkemesinden gelecek sonuca göre karara bağlanacak.
İlgili mahkemenin ve Anayasa Mahkemesinin bu konuda nasıl bir karar vereceğini bilemeyiz. Ancak Anayasa Mahkemesinin iptal kararları geriye yürümediği için dava açmamış mükellefler olası bir iptal kararından yararlanamayacaklar. Yani ödedikleri vergiyi geri almaları mümkün olmayacak.
Bu nedenle ek vergi ödemek durumunda kalan mükelleflere önerim, ödedikleri ek vergiyi geri alma hakkını korumak için 2022 yılı beyannamelerini ek vergi açısından ihtirazî kayıtla beyan edip dava açmaları yönündedir.
Bu konuda detaylı bilgi için 25 Nisan 2023 tarihi yazıma bakabilirsiniz.
İkinci konu ise, 2022 yılına ilişkin matrah artırımı yapılmak istenmesi halinde 2022 yılı beyannamelerinin bu tercihe uygun olarak düzenlenmesi veya daha sonra bu doğrultuda düzeltilmesi gereğidir.
Matrah artırımı beyanlarının, eğer 1 aylık uzatma yetkisi kullanılmazsa, 31 Mayıs 2023 tarihine kadar yapılması gerekiyor.
Kurumlar vergisi mükelleflerin 2022 yılına yönelik matrah artırımında bulunabilmesi için bu yıla ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilmiş olması ve 2022 yılına ilişkin beyannamede beyan edilen vergiye esas matrahın; 2021 yılında beyan edilen matrahın yüzde 122,93 oranında artırılması suretiyle bulunan tutar ile 2022 takvim yılı üçüncü geçici vergilendirme döneminde beyan edilen matrahın yüzde 40 oranında artırılması suretiyle bulunan tutarın yüksek olanından az olmaması şart.
2022 yılı için matrah artırımı yapmak isteyen kurumlar vergisi mükelleflerinin 2022 yılı beyanları, bu asgari tutarlardan yüksek olanının altında ise matrah artırımından yararlanabilmeleri için matrahlarını, yüksek olan asgari tutara çıkarmaları gerekiyor. Beyannamede bunun için bir satır konulmuş bulunuyor.
Bu durumdaki mükelleflerin, beyanlarını matrah artırımına uygun hale getirebilmeleri için, ilgili satıra ilave etmeleri gereken tutarı yazmaları yeterli. Ancak bu durumda, matrah artırımına ilişkin vergiye ilaveten matraha ekledikleri tutar nedeniyle fazladan kurumlar vergisi ödemeleri de gerekiyor.
Bu düzenleme önceki yıllar için matrah artırımından yararlanmış pek çok mükellefin 2022 yılı için artırımdan yararlanamaması sonucunu doğuruyor. Bunda özellikle 2021 yılı kurumlar vergisi matrahının yüzde 122,93 oranında artırılmış tutarından daha düşük 2022 yılı için matrah beyan edilemeyeceği hükmü etkili oldu. Eğer bu oran yüzde 70'ler mertebesinde tutulmuş olsaydı, çok sayıda mükellef matrah artırımından yararlanabilecekti.
Bu konuda detaylı bilgiye 3 Nisan 2023 tarihli yazımdan ulaşabilirsiniz.
2022 yılı matrahları asgari tutarın üstünde olan mükelleflerin ilgili satıra yazacakları bir tutar bulunmuyor. Bu durumdaki mükellefler mevcut beyanları üzerinden matrah artırımından yararlanabiliyorlar.
Bunların 2022 yılı beyanlarını asgari beyan tutarının altına düşmeyerek yapmaları ve matrah artırımından yararlanmaları halinde, kurumlar vergisi yönünden vergi incelemesi ve vergi tarhiyatına muhatap olmaları söz konusu olmayacağından, tartışmalı konularda risk almaları mümkün olabilecektir. Örneğin finansman gider kısıtlaması uygulamasında, tartışmalı konularda ihtirazî kayda gerek duymaksızın beyanda bulunmayı tercih edebilirler.
T24 | Erdoğan SAĞLAM