Bu işletmeler faaliyetlerinin ülke bazında aksaksız devam etmesi için şubeleri için yetkili atamak zorundalar. Yalnızca şube müdürü değil, farklı konularda farklı kişileri yetkili olarak atarlar. Elektrik, doğalgaz abonelikleri, kiralama gibi idari işler için, muhasebe-finans işlemleri ve resmi dairelerde temsil için farklı farklı kişileri atarlar. Tüm ülke bazında; tüm şubeler için yetkilendirilmesi gereken kişi sayısı düşünüldüğünde, yetkili olarak atanması gereken kişi sayısı onlarla-yüzlerle ifade edilir. Yetkilendirmenin çerçevesi; şirket merkezlerinde yönetim kurulu kararıyla, iç yönerge hazırlanarak yapılır. Atama işlemi de yine şirket merkezinde yönetim kurulu kararıyla yapılır. Buraya kadar sorun yok, her şirket yönetim kurulu kararı alarak, yönerge hazırlayarak yetkili isim ve yetki türlerini tanımlayarak ticaret sicile tescil için başvurur. Sıkıntı bundan sonra başlıyor... Geçtiğimiz mart ayına kadar üç-beş gün süren yetkilendirmelerin tescili işlemi, artık üç-beş ay sürüyor. Önceden; verilen listelere göre ticaret sicil gazetesinde yetkililer tescil edilebilirken artık yetki verilen onlarca-yüzlerce kişinin ayrı ayrı e-Devlet’e (oradan da MERSİS’e) girerek ‘kendisinin yetkili atanmasına onay vermesi’ gerekiyor. Yetki verilen onlarca-yüzlerce kişinin; bu işlemden haberdar olup bireysel olarak e-Devlet’e ve Mersis’e girerek onay vermeleri (bu kişilerin bu işlemleri takılmadan tek seferde yapmaları da mümkün olmadığından) aylarca sürebiliyor.
GÖZDEN GEÇİRİLMELİ
Hep; yatırım ortamının iyileştirilmesi ve şirketler için bürokrasinin azaltılması gündeme getiriliyorken bu dönemde bu aşırı güvenlikçi uygulama, özellikle ülke bazında örgütlenmiş çok şubeli-çok çalışanlı şirketlerin faaliyetlerini yürütemez hale getiriyor. Tabi ki güvenlik önemli; tabi ki yetki verilen kişinin verilen yetkiden haberdar olması (yazılı beyanı önden alınabilir) doğrulanabilir. (Aşağıda; ‘rızam olmadan şirket yöneticisi-ortak olmam engellensin’ diyen tüm vatandaşlar için bu engellemenin hızlı-pratik yolunu da ayrıca açıklıyoruz.) Ticaret Bakanlığı, İç Ticaret Genel Müdürlüğü’nün 1 Mart 2022 tarihli duyurusu sonrasında; daha önceden üç beş günde sonuçlanabilen tescil işlemi, artık üç beş ay sürüyorsa, bu uygulamanın gözden geçirilmesi gerekir, birçok şirketin faaliyetlerini sürdüremez hale geldiğinin görülmesi ve uygulamanın değiştirilmesi gerekir. Ayrıca şunu da belirtmek de yarar var; herhangi bir eksiklikten dolayı başvuru sonuçlanmadığında bu eksiklik giderilip şirketler ikinci kez başvuru yaptığında daha önce e-Devlet’ten (ilk başvuruda) onay vermiş kişilerden tekrardan (yetkili atanmasına) onay vermesi isteniyor. Halbuki; bir önceki başvuruda ilgili kişi onay vermişti, tekrardan aynı kişiden onay istenmeden sürecin işletilmesi sağlanarak, şirketlerin işlemleri basitleştirilebilir, kolaylaştırılabilir.
DOLANDIRICILAR E-DEVLET’TEN NASIL ENGELLENİR?
Daha önce hiçbir şirkete ortak olmamışsınız... Veya hiçbir şirkette yetkili de olmamışsınız. Ama evinize, varlıklarınıza haciz geliyor. “Ortağı-yöneticisi olduğunuz şu şirketin şu kadar liralık vergi borcunu ödeyin” diye. Zaman zaman okuyoruz bu şekilde haberler... Dolandırıcılar; kimlik bilgilerini çalarak, imzaları taklit ederek tanımadıkları kişiler adına şirket kurup veya şirketlere yönetici ataması yaparak hiç konuyla ilgisi olmayan masum insanları, yüklü miktarda vergi-SGK prim borçlusu yapabiliyor. Vatandaşların bu tip dolandırıcılardan korunma yöntemi de var aslında. Yani kimsenin sizi Türkiye’de (rızanız olmadan) herhangi bir şirkete ortak etme şansı kalmıyor. E-Devlet’e girilmesi gerekiyor öncelikle. Arama butonuna “kısıtlama” yazıldığında gelen “kısıtlama işlemleri” seçeneğine tıklanıyor. “Ticaret Bakanlığı/Ortak / Yetkili Olunmasına Yönelik Kısıtlama İşlemleri (MERSİS)” ne tıklanıyor. Açılan sayfada ”Yeni Başvuru” tıklanıyor. Hem “ortak” hem “yetkili” seçeneği işaretlenebiliyor. Bilgilendirme yazısı onaylanıyor. Artık kimlik numaranız üzerine kısıt konulduğundan herhangi bir şirkete ortak veya yetkili olarak atanmanız mümkün değil. Ta ki koyduğunuz bu kısıtı e devletten kendiniz kaldırana kadar.
Hürriyet | Ahmet KARABIYIK
