<p style="text-align: justify;">Evinde hasta bakıcı ve hemşire çalıştıranların söz konusu kişilere ödemedikleri ücretlerin gelir vergisinden istisna olup olmadığı hususu mevzuatımız açısından incelendiğinde;</p> <p style="text-align: justify;">193 sayılı Gelir Vergisi Kanunumuzun 61. maddesinde, <strong><em>“Ücret işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir. Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez.”</em></strong> hükmü yer almaktadır.</p> <p style="text-align: justify;">193 sayılı Gelir Vergisi Kanunumuzun 23. maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinde, <strong><em>“Hizmetçilerin ücretleri (Hizmetçiler özel fertler tarafından evlerde, bahçelerde, apartmanlarda ve ticaret mahalli olmayan sair yerlerde orta hizmetçiliği, süt ninelik, dadılık, bahçıvanlık, kapıcılık gibi özel hizmetlerde çalıştırılanlardır.) Mürebbiyelere ödenen ücretler istisna kapsamına dahil değildir.)”</em></strong>hükmüne yer verilmiştir.</p> <p style="text-align: justify;">Öte yandan, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunumuzun 94. maddesinin birinci fıkrasında,<strong><em>“Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar.”</em></strong> denilmiş; aynı fıkranın (1) numaralı bendinde de, “<em>Hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç) istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben 103 ve 104 üncü maddelere göre tevkifat yapılacağı”</em> hükme bağlanmıştır.</p> <p style="text-align: justify;">Diğer taraftan, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunumuzun <strong>”Tevkifata tabi olmayan ücretler”</strong> başlıklı 95. maddesinde ise <strong><em>”Aşağıda yazılı hizmet erbabının ücretleri hakkında vergi tevkif usulü cari olmaz:…</em></strong></p> <ol start="3"> <li style="text-align: justify;"><strong><em>Maliye Bakanlığı’nca yıllık beyanname ile bildirilmesinde zaruret görülen ödemeler.</em></strong></li> </ol> <p style="text-align: justify;"><em><strong>Bunlar gelirlerini, bu kısmın 2’nci bölümündeki hükümlere göre, yıllık beyanname ile bildirirler.”</strong> </em>hükmüne yer verilmiştir.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>Bu hükümlere göre,</strong> evinizde hizmet vermek üzere istihdam edilen hasta bakıcının Gelir Vergisi Kanununun 23. maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinde belirtilen “hizmetçi” kapsamında değerlendirilmesi ve <strong>hasta bakıcıya ödenecek ücretlerin</strong> söz konusu bent kapsamında <strong>gelir vergisinden istisna edilmesi mümkün bulunmaktadır</strong>. İstisna kapsamındaki bu gelirin tevkif suretiyle vergilendirilmesi veya bu gelir için yıllık beyanname verilmesi söz konusu değildir.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>Diğer taraftan</strong>, evinizde hizmet vermek üzere istihdam edilen <strong>hemşirenin</strong> ise Gelir Vergisi Kanununun 23. maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinde belirtilen “hizmetçi” kapsamında değerlendirilmesi mümkün olmadığından, hemşireye ödenecek ücretlerin <strong>gelir vergisine tabi</strong> tutulması gerekmektedir.</p> <p style="text-align: justify;">Bu bağlamda, Gelir Vergisi Kanununun 94. maddesinin birinci fıkrası uyarınca tevkifat yapmakla yükümlü olanlar arasında sayılmadığınızdan, hemşireye yaptığınız ödemeler üzerinden tevkifat yapma yükümlülüğünüz bulunmamakta olup, tevkif suretiyle vergilendirilmeyen ücret gelirinin hemşire tarafından, Gelir Vergisi Kanununun 95 inci maddesi uyarınca yıllık beyanname ile beyan edilmesi gerekmektedir.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>Kaynak</strong><em>: İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı Gelir Kanunları Gelir ve Kurumlar Vergileri Grup Müdürlüğü 20.05.2021 tarihli 62030549-120[23-2020/882]-403658 sayılı özelgesi</em></p> <p style="text-align: justify;">Nevzat ERDAĞ </p>