Siz okurlarımızdan özellikle EYT Yasasının tartışıldığı bugünlerde askerlik borçlanması ile nasıl emekli olunabileceği ve askerlik borçlanması yapıp yapmama hususunda birçok soru alıyorum. Bu sebeple bugün tüm bu sorulara cevap olması açısından genel olarak askerlik borçlanmasını ele alıp açıklayalım.

Sosyal güvenlik mevzuatında geçmişe dönük prim ödenmesi normal şartlarda mümkün değil. Yani bir kişinin geçmişte çalışmadığı süreler için pişman olup prim ödemesi gibi bir uygulama yok. Ancak geçmişte prim yatırılmamış sürelerde hizmet borçlanması yapmanızı sağlayacak bir nedeniniz varsa geçmişe dönük prim yatırmanız mümkün.


Hangi Süreler Kapsamda?

Geçmişe dönük prim ödemenizi mümkün kılan hallerden birisi de erkeklerin yaptıkları vatani görevleri ile ilgili askerlik borçlanması. Yani askerlikte geçen ve prim yatırılamayan süreler için isteğe bağlı olarak geçmişe dönük prim yatırmanız mümkün. İşte bu uygulamaya askerlik borçlanması diyoruz.

Askerlik borçlanması, askerlik nedeniyle çalışılamayan süreler için yapılabiliyor. Bu kapsamda erkekler, er veya erbaş olarak silah altında veya yedek subay okulunda geçen süreleri borçlanabiliyorlar.  Ayrıca burada, askerliğin ilk sigortalılık tarihinden önce veya sonra yapılmış olması önemli değil. Yani ilk sigortalılık tarihinden önce yapılan askerlikler de borçlanılabiliyor.


Borçlanma İle Sigorta Başlangıcı Geriye Gider

Askerlik borçlanması ile borçlanılan askerlik süreleri sigortalılıktan sayılıyor ve bu süreler prim ödeme gün sayınıza ekleniyor. Eğer askerlik yapılan dönem, sigorta başlangıcından öncesine denk gelirse sigortalılığın başlangıç tarihi, borçlanılan gün sayısı kadar geriye gidiyor. Bu da daha erken emeklilik anlamına geliyor.

Örneğin sigorta başlangıcından önce 6 ay kısa dönem askerlik yapmışsanız ve bu sürede borçlanmışsanız sigorta başlangıcınız 6 ay kadar geriye gidecektir.

Ancak askerlik sigorta başlangıcından sonra yapılmışsa askerlik borçlanması sigorta başlangıcını geriye götürmez ama prim ödeme gün sayınız borçlanılan gün kadar artar. Bu da emeklilik için prim ödeme gün sayıları eksik olan kişiler için bir avantaj oluşturur ve bu sayede erken emekli olabilirler.


Askerliğin Tümünü Borçlanmayabilirsiniz

Askerlik borçlanmasında önemli olan bir nokta da emeklilik için ihtiyacınız kadar süreyi borçlanabilmeniz. Yani illaki bütün askerlik sürenize ait sürelerin primini yatırmanıza gerek yok. Emekli olabilmeniz için ne kadarlık gün eksiğiniz varsa o kadarlık borçlanma yapmanız yeterli.

Askerlik borçlanması ile aylık bağlanmasına hak kazanılması durumunda, sigortalıya borcun ödendiği tarihi takip eden ay başından itibaren emekli aylığı bağlanıyor.


Borçlanma Yapacaklar Acele Etsin

Askerlik borçlanması yoluyla geçmişe dönük prim ödemek isteyenler ödeyecekleri primin tutarını kendileri belirliyorlar. Tabii belirledikleri tutar ne kadar fazla olursa bağlanacak emekli aylığı bundan etkileniyor ve artıyor.

Buna göre ödenecek prim, sigortalının borçlanma ile ilgili talep tarihinde geçerli olan prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, kendilerince belirlenecek günlük kazancın yüzde 32’si üzerinden hesap ediliyor.

2022 yılının ikinci yarısı itibarıyla borçlanma suretiyle ödenebilecek prim tutarı aylık asgari yaklaşık 2.070 TL tutarında. Bu tutar asgari ücretin artmasıyla birlikte 2023 yılında yükseltilecek. Bu sebeple askerlik borçlanması yapacaklar bu yıl bitmeden başvurup primlerini ödemede acele etsinler.

Ayrıca askerlik borçlanması tutarının ödenmesi için başvurudan itibaren bir ay gibi çok kısa bir süreniz var. Eğer borçlanma tutarının ödenmesi için öngörülen bir aylık süre geçirilirse yeni başvuru yapmanız gerekiyor.

Karar | Fatih ACAR