Deprem, hepimizi derinden yaraladı. On binlerce can kaybımız ve on binlerce yaralımız var. Bu soğukta yüreğimiz alev alev...

Ülke olarak yardım seferberlikleri düzenledik. Bazı bağış şovları haricinde birçok insanımız elinden geleni ardına koymadı yardım konusunda. Çocuklar kumbaralarındaki paralarını, emekliler emekli aylıklarını bağışladı. Çok güzel şeyler bunlar.

AFAD, Kızılay, Ahbap gibi birçok yardım kuruluşu, belediyeler vs. herkes seferber oldu. Kaynaklarını depremzedeler için cömertçe harcadı, harcamaya da devam ediyorlar. Bu kuruluşlara gıda, giyecek, soba, konteyner, prefabrik yapı gibi ilk etapta ihtiyaç olunacak malzemelerin alınması için milyarlarca lira bağışlandı. Yurt dışında da yardım kampanyaları düzenlendi. Bu soğuk afet günlerinde içimizi ısıtan görüntülerdi bunlar.

"Küçük" bir sorun vardı, çözüldü (mü?)

AFAD, Kızılay, Ahbap gibi kurumlara/dernekler vs'ye yapılan bağışlarla alınan ürünlere uygulanan KDV oranı herkese uygulanan oran ile aynı yani bu ürünlerde herhangi bir indirim bulunmamaktadır.

Ancak 14 Şubat 2023 tarihli mükerrer Remi Gazete'de yayımlanan 6790 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile Katma Değer Vergisi Kanunu m.17/1.fıkrasında sayılan kurumlarca satın alınan konteyner ve prefabrik yapılar için uygulanacak KDV oranı yüzde 1'e düşürülerek olumlu bir adım atıldı.

Bu kurumlar, Türkiye İlmi İçtimai Hizmetler Vakfı, Türkiye Gençlik ve Eğitime Hizmet Vakfı (Türgev), Türkiye Gençlik Vakfı (Tügva), Türkiye Diyanet Vakfı, Türk Dünyası Vakfı, Şefkat Vakfı, Albayrak Vakfı, İlim Yayma Vakfı, Ensar Vakfı gibi Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ; Sultanahmet Camii Koruma Derneği, Önder İmam Hatipliler Derneği, Mülkiyeliler Birliği Derneği, Hayırlı İşler Yaptırma ve Devam Ettirme Derneği, İlim Yayma Cemiyeti, Hacıbektaş Veli Kültür Derneği, Atatürkçü Düşünce Derneği, Pelikan Grubu olarak bilinen Boğaziçi Küresel İlişkiler Derneği gibi kamuya yararlı dernekler, üniversiteler vs'dir.

Yani 6790 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla KDVK m.17/1.fıkrada sayılan kurumlarca deprem bölgesine götürülmek üzere konteyner ya da prefabrik yapı alımlarında KDV oranı yüzde 1 uygulanacaktı artık. Ama deprem bölgesine götürülmek üzere konteyner ya da prefabrik yapıyı Ahbap alırsa KDV oranı yüzde 18 olacaktı.

Bu hatadan 23 Şubat 2023 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 6830 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile dönüldü. Bu Karar'a göre 23 Şubat 2023'ten itibaren Ahbap'ın da AFAD'ın da herkesin de deprem bölgesine götürülmek üzere konteyner ya da prefabrik yapı alımlarında KDV oranı yüzde 1 olacak artık.

Ancak KDVK m.17/1.fıkrada sayılan kurumlar dışındakilere 14 Şubat ile 23 Şubat tarihleri arasında maalesef yüzde 18 uygulandı. 9 günlük fazladan ödenen KDV'den dolayı bir kayıp var anlayacağınız. KDV farkıyla daha fazla konteyner ya da prefabrik yapı alınabilirdi ya neyse. Bu hatadan çok geç olmadan dönülmüş olması bir nebze de olsa sevindirici.

Deprem bölgesine gönderilen giyecek ve yiyeceklerde KDV hâlâ indirilmedi

Deprem bölgesinde bulunan yüz binlerce yurttaşımıza gerek bireysel gerekse de yukarıda saydığım kuruluşlarca yardım götürülmekte. Ve uzunca süre de bu yardımlar devam edecek gibi duruyor. Biz de elimizden geleni elbette yapacağız. Ancak Devlete çok önemli bir görev düşüyor. O da şudur; o bölgeye gönderilecek konteyner ve prefabrik yapılar dışındaki ürünlere de KDV indirimi uygulanmalı. Depremzedelerin tek ihtiyacı konteyner veya prefabrik yapı değil çünkü. Giyecek, yiyecek, soba, benzin, mazot, çocuk bezi, hijyen ürünler, su… o kadar çok ki bu ihtiyaçlar. Bu insani ürünlerin KDV oranları ürüne göre yüzde 18, 8 ya da 1 şeklindedir. Bu KDV oranlarının uygulanması o bölgeye götürülecek yardımları sekteye uğratacaktır.

Şöyle ki, hepimiz elimizden geldiğince parasal yardımlarda bulunduk, bulunmaya da devam edeceğiz ama yapılan bu yardımlarla olabildiğince fazla ihtiyaç malzemesi alınmalıdır.

Örneğin 10 bin TL bir bağışla KDV dahil piyasa satış fiyatı 400 TL olan bebek bezinden 25 adet alınabilecek. Ancak 400 TL'lik bu bezden 30 TL KDV alınmaktadır. KDV alınmazsa fiyatı 370 TL'ye düşecek ve 10 bin TL'lik bağışla yaklaşık 27 adet alınabilecektir. 1 milyon TL'lik bağışla satın alınacak bebek bezinde yaklaşık 200 adet fark edecektir. Özetle 1 milyon TL'lik bağışta 200 adet bebek bezi Devlete vergi (KDV) olarak gidiyor.

Çok fark ediyor değil mi? bence de… Cumhurbaşkanının ivedilikle bu konuya el atması gerekiyor. Yanındakilerin bu konunun hassasiyetini ivedilikle iletmeleri bir tercih değil, zorunluluktur.

Çünkü nakdi ve ayni yardımlar önümüzdeki günlerde bugünkü hızıyla yapılmayacak. Bağış alan kurumlar bu yardımları en rasyonel şekilde kullanmalılar. Bunun için de bu bölgeye gönderilecek ürünler için ivedilikle tavan fiyat ve KDV indirimi uygulanmalı hatta KDV istisnası getirilmelidir.

Bir de bölgeye gönderilecek benzin, mazot gibi bazı ürünler ÖTV'ye de tabi. Bu ürünler sınırlı sayıda da olsa ÖTV açısından da bir indirim ya da istisna düzenlemesi ivedilikle yapılmalıdır, hem de hemen…

T24 | Murat BATI