2025 yılında gayrimenkul alanlara, çoğu zaman aynı ay tarihli, satın alınan gayrimenkulün harcının gerçek alım/satım bedeli üzerinden ödenmediği, eksik ödendiğinin tespit edildiği, tamamlayın ya da inceleneceksiniz içerikli yazılar geliyor.
Yazılarda:
“Gelir İdaresi Başkanlığınca kamu idare ve müesseselerinden, mükelleflerle muamelede bulunan diğer gerçek ve tüzel kişilerden toplanan bilgiler kullanılmak suretiyle 2025 yılı verileri dikkate alınarak yapılan çapraz kontroller ve analizlerin yanı sıra defterdarlığımız, gayrimenkul değerleme raporları, internet satışı ilanları, emsal tapu satışları ve benzeri veriler üzerinden yapılan araştırmalarda işleme konu gayrimenkulün satış tarihindeki satış değerinin ….. TL’nin altında olamayacağı bu nedenle tapu tescil işlemi sırasında harç matrahının .... TL tutarında düşük beyan edildiği tespit edilmiştir.
Bu kapsamda, 492 sayılı Harçlar Kanunun 63. maddesine istinaden, daha sonra ortaya çıkabilecek herhangi bir cezalı fiyata muhatap olmamak için, yazımız ekinde yer alan dilekçe örneğinin doldurulmak suretiyle dijital vergi dairesi aracılığıyla veya bağlı bulunduğunuz vergi dairesine (Veraset ve Harçlar Vergi Dairesi) 15 gün içerisinde müracaat ederek aradaki matrah farkının tahakkuk ettirilerek çıkacak olan verginin ödeme işlemlerinin gerçekleştirilmesi ve yapılan işlem sonucundan defterdarlığımız Denetim Koordinasyon Müdürlüğüne bilgi verilmesi gerekmektedir.” ifadeleri yer alıyor.
Düzeltmezseniz ne olur?
Daha önceki yazılarımda da belirttiğim gibi bu yazılar otomatik bir sonuç doğurmaz. Ancak, bir vergi incelemesi yapılır ve inceleme neticesinde sizin gerçek satış fiyatının daha farklı olduğu ispat edilirse size cezalı tarhiyat yapılabilecektir.
Denilebilir ki ödemeler nakit olmuştur, dolayısıyla bir tespit yapılamamışsa ne olacak? Doğrudur ancak vergi incelemesi sırasında aynı tarihlerde benzer gayrimenkullerin piyasa değerine dönük mahkemeyi ikna edici veriler varsa, mahkeme bu kez düşük bedel iddiasının iktisadi, ticari, teknik icaplara uygun olmadığından bahisle ispat yükünün sizde olduğu yaklaşımına gelebilir. Böyle bir durumda siz piyasaya göre neden düşük bedelle satmış veya almış olduğunuzu açıklamak zorunda kalabilirsiniz.
Satarken düşük bedel vergi yükü getirebilir
Satın aldığınız gayrimenkulü beş yıl içinde satarsanız gelir üzerinden vergi ödemekle yükümlüsünüz. Bugün harçtan kaçınmak için düşük gösterdiğiniz bedel yarın çok daha yüksek bedelli gelir vergisi maliyeti yaratabilir. Yazı almamış olsanız bile satın aldıktan sonra beş yıl içinde satmayı düşündüğünüz bir gayrimenkul varsa bu gayrimenkulün eksik harç tutarı için de pişmanlıkla beyanda bulunmanızı tavsiye ederim.
Birçok konuda mektup ya da telefon geliyor, gelecek
Her biri ayrı ve ayrıntılı ele alınabilecek konularda mükelleflere sorular soruluyor, açıklamalar isteniyor ancak çoğu zaman açıklamaları dikkate alınmıyor.
1.Nakdi sermaye indirimi
Nakit sermayenin aradan yıllar geçmiş olsa bile gayrimenkul alımında kullanılmış olduğu, sonraki yıllarda ortağa borç verildiği dolayısıyla indirim imkanının zedelendiği iddiasına muhatap kılınması gibi uygulamalar duyuyoruz.
2.Toksik belge iddiası: Kadvira her döngüsünde yeni sorunlar yaratıyor. Adeta olay bitmeyen senfoniye dönüyor. Mükelleflerin indirim ve iadeden çıkarmaya zorlandıkları, iade sürecinde veya teminatlarının çözümünde sorun yaşamamak için kabullendikleri hususların çok büyük bir bölümünde sorun bu mükelleflerden ziyade karşı tarafla ilgili. Ancak ceremesi kayıtlı, düzgün çalışma çabasında olan mükellefe ödetiliyor gibi duruyor. İşin içine bir de Ekim sendromu girince ki bu mükelleflere ya düzeltin ya da savcılığa verileceksiniz şeklinde anlaşılıyor, “Kadvira” ne derse o yapılıyor. Ta ki indirim ve iadeden çıkarın denilen tutarlar kabullenilemeyecek bir seviyeye çıkana kadar.
3.Kira gelirlerinin tam beyan edilip edilmemesi, iş yeri kira stopajlarının beyan edilip edilmemesi geçen seneki gibi bu sene de takip ediliyor edilecek.
4.Bankadaki hesap hareketlerinden hareketle daha yüksek gelir beyanı beklentisi konulu yazılar bu sene de gelecektir.
5.Zirai kazançların beyan edilip edilmediği izlenecek.
6.Her türlü indirim, istisna uygulamaları ile ilgili ilave sorulara muhatap olunacak.
Maliye maliyet muhasebesi takibine girmeye hazırlanıyor
Yeni yılda başlatılacak olan elektronik ayrıntılı stok bildirimleri uygulaması, maliyet muhasebesi hesaplarının otomatik denetim ve kontrolüne adım atılması anlamına gelecek olup incelemeleri, otomatik kontrol ve tespitleri bambaşka bir seviyeye taşıyacak gibi duruyor.
Mükellefin hukukunun korunması unutulmamalı
Bu yaklaşımın en önemli sorunu mükelleflerin adeta robotlarla karşı karşıya kaldıkları hissine kapılmaları. Çoğu zaman mükelleflerin açıklamaları ne derse desin ne parsa yapsın dinlenmiyor dikkate alınmıyor gibi. Yaklaşımın başarısı biraz da doğru/yanlış, iyi/kötü, uyumlu/uyumsuz ayrımının yapılmasına, bunlara farklı muamele yapılabilmesine bağlı. “Sistemden bu çıktı. Ya düzeltirsiniz ya da incelenirsiniz.” yaklaşımı doğru değil. Bu duymayan, görmeyen, dinlemeyen yaklaşımın vergi incelemesinde de aynı şekilde devam edeceği endişesi mükellefleri bir çok konuda kabullenmeye zorluyor.
Meslek mensuplarına karşıt değil paydaş muamelesi yapılmalı
Meslek örgütleri bu çabada mutlaka yaklaşımın bir parçası haline getirilmeli. Şikayetleri, önerilerini seslendirebilmelerine fırsat verilmeli, dikkate alındıklarını hissettirilmeli. Bunun için kişisel yaklaşımlardan ari mekanizmalar kurmakta fayda var.
